Spis treści:
- Brunatna zgnilizna drzew pestkowych – co to jest i jakie drzewa atakuje?
- Jakie są objawy brunatnej zgnilizny drzew pestkowych?
- Jak zapobiegać brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych?
- Oprysk na brunatną zgniliznę drzew pestkowych – kiedy i jak pryskać?
Brunatna zgnilizna drzew pestkowych – co to jest i jakie drzewa atakuje?
Brunatna zgnilizna drzew pestkowych to wyjątkowo groźna choroba – gdy zaatakuje, plony zostają całkowicie zniszczone, a nierzadko osłabiona zostaje także ogólna kondycja drzew. Nietrudno więc sobie wyobrazić, jak istotne jest zapobieganie i skuteczne zwalczanie monoliozy. W przeciwnym razie, uprawa drzew pestkowych staje się nieopłacalna. Brunatna zgnilizna drzew pestkowych atakuje:
- wiśnie,
- czereśnie,
- śliwy,
- morele,
- brzoskwinie,
Brunatna zgnilizna drzew pestkowych, nazywana również monoliozą, atakuje większość organów rośliny: poraża pędy, kwiaty oraz owoce. Chorobę wywołują grzyby z rodzaju Monilinia (M. fructigena, M. polystroma, M. laxa oraz M. fructicola). Patogen przeżywa zimę (szczególnie, jeśli jest łagodna) na porażonych pędach oraz owocach, które zostały na drzewie lub nie zostały uprzątnięte z ziemi. Wiosną masowo kiełkują na nich zarodniki, które przenosi wiatr lub woda. W pierwszej kolejności zarodniki zarażają kwiaty, następnie – poprzez szypułki kwiatowe – grzybnia przedostaje się do młodych pędów, aby na końcu zainfekować owoce.
Jak wiadomo, owoce występują na drzewie w skupieniach – dlatego grzyby tak łatwo przenoszą się w owocu na owoc. Finalnie, bardzo szybko porażone zostaje całe drzewo. Najłatwiej zarażają się owoce dojrzewające, choć patogen atakuje również te zielone.
Niestety, na tym działanie patogenu się nie kończy. Na porażonych częściach rośliny powstają kolejne zarodniki, które odpowiadają za ponowne zainfekowanie drzewa i rozkwit monoliozy w pełni sezonu.
Jakie są objawy brunatnej zgnilizny drzew pestkowych?
Brunatną zgniliznę drzew pestkowych można zauważyć dosyć łatwo. Choroba poraża pędy, kwiaty i owoce, więc objawów należy szukać na tych częściach rośliny. Co powinno zwrócić uwagę sadownika?
- Porażone kwiaty zasychają, stają się brunatne i nienaturalnie długo utrzymują się na drzewie.
- Młode pędy zwijają się, a liście zasychają. Na pędach zauważalne są wycieki gumy, która skleja liście.
- Na owocach pojawiają się plamy gnilne z popielatymi, brodawkowatymi skupieniami zarodników, układającymi się często w okręgi. Część owoców spada, a te które utrzymają się na drzewie zasychają, kurczą się i marszczą. To dlatego sadownicy nazywają je mumiami.
Brunatna zgnilizna drzew pestkowych rozwija się bardzo szybko. W ciągu kilku dni może doprowadzić do utraty całego plonu. Kluczem do uratowania owoców jest uważna obserwacja drzew i błyskawiczna reakcja w przypadku zauważenia pierwszych objawów.
Jak zapobiegać brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych?
Brunatna zgnilizna jest bardzo groźna nie tylko dlatego, że niszczy cały plon z danego roku, choć bez wątpienia to właśnie ta strata jest dla sadowników najbardziej dotkliwa. Jej skutki mogą być jednak bardzo długofalowe – może doprowadzić do pogorszenia ogólnej kondycji drzew (obniżenia odporności na mróz i inne choroby), a w skrajnych przypadkach nawet do zamierania całych roślin.
Rozwojowi brunatnej zgnilizny drzew pestkowych sprzyjają łagodne zimy – a niestety coraz częściej takie występują w Polsce. Na to jednak ogrodnicy i sadownicy nie mają wpływu. Jak zapobiegać brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych i chronić plony?
Przede wszystkim należy sprawdzić drzewa w okresie bezlistnym i usunąć z nich mumie, czyli pozostałości owoców. Należy zebrać je zarówno z drzewa, jak i z trawy, wynieść poza sad, a najlepiej spalić. Koniecznie trzeba także wyciąć chore pędy. Takie zabiegi są jednak możliwe w niedużych, przydomowych sadach – sadownicy, którzy mają dziesiątki czy setki drzew nie są w stanie wykonać takiej pracy. Jedynym środkiem zapobiegawczym są wówczas fungicydy, czyli ochrona chemiczna.
Warto także opryskiwać drzewa środkiem insektobójczym – owady, które żerują i uszkadzają owoce, otwierają patogenom drogę do łatwego wniknięcia w głąb owocu.
Przeczytaj również: Jak podwoić plony ogórków? Przepis na organiczny suplement na szybszy wzrost ogórków
Oprysk na brunatną zgniliznę drzew pestkowych – kiedy i jak pryskać?
Oprysk chemiczny fungicydami to w przypadku dużych sadów jedyna możliwość, by uchronić plony przed monoliozą. Oprysk należy wykonać kilkakrotnie:
- pierwszy raz, gdy rozchylają się pąki kwiatowe,
- drugi raz w pełni kwitnienia (czasem należy przeprowadzić więcej niż jeden zabieg w tym okresie),
- kolejny raz, gdy owoce zaczynają dojrzewać i powiększać swoją objętość.
Liczba zabiegów, które należy wykonać, zależy od pogody. Deszczowy sezon wiosenny i letni sprzyja przenoszeniu się patogenu, zatem wtedy trzeba opryskiwać drzewa częściej. Opryski można wykonać również profilaktycznie, nie czekając na pojawienie się objawów – szczególnie, jeśli monolioza pojawiała się w sadzie w poprzednich latach.
Najbardziej skutecznymi fungicydami są te, działające układowo – docierają znacznie głębiej niż środki powierzchniowe. Krążą z sokami roślinnymi i docierają do „głębokich” tkanek zarodni, w których rozwija się grzybnia patogenu. Tego typu fungicydy przerywają cykl rozwojowy i infekcyjny grzyba, chroniąc drzewo przed infekcją pierwotną, ale i wtórną. Opryski najskuteczniej działają, gdy zostaną wykonane w dosyć chłodny dniu, gdy temperatura nie przekracza 12oC. Przed wykonaniem oprysku, należy przeczytać instrukcję zamieszczoną przez producenta.
Brunatna zgnilizna drzew pestkowych to groźna choroba grzybowa, doprowadzająca do utraty całego rocznego plonu. To dlatego, profilaktyczne działania w postaci dokładnego doglądania sadu i oczyszczania go z zalegających resztek owoców są tak istotne. W przypadku dużych, produkcyjnych sadów skuteczne zapobieganie monoliozie obejmuje ochronę chemiczną w postaci oprysków fungicydami.
Źródła: sad24.pl, sumiagro.pl, e-sadownictwo.pl
Przeczytaj również: Gnojówka z pokrzywy – przygotowanie krok po kroku. Jak zrobić cenny nawóz na wzmocnienie i podwojenie plonów
Warzywa, grzyby i przyprawy, które chronią przed groźnymi chorobami na INTERIA.TV.