Z artykułu dowiesz się:
- Choroby krzewów owocowych – jakie występują najczęściej?
- Szkodniki drzew owocowych – jakie atakują?
- Choroby i szkodniki krzewów owocowych – jak zapobiegać?
Choroby krzewów owocowych – jakie występują najczęściej?
Pojawienie się chorób na krzewach owocowych wywołuje u ogrodników niepokój. Nic dziwnego. Mogą one doprowadzić nie tylko do utraty owoców, ale także do obumierania całej rośliny. Aby móc odpowiednio wcześnie zapobiec ich rozwojowi i uniknąć poważnych konsekwencji, warto poznać je bliżej. Oto choroby krzewów owocowych, które występują najczęściej.
- Szara pleśń – jej typowymi objawami są pylący się, szary nalot, ciemne plamy na pędach, brunatnienie pąków kwiatowych i gnicie owoców. Zdarza się, że choroba daje symptomy dopiero po zbiorach. Grzyb wywołujący szarą pleśń potrzebuje do rozwoju wilgoci i ciepła. Zatem najczęściej atakuje mocno zagęszczone krzewy osłonięte np. agrowłókniną. Jednak patogeny przenoszą się na pozostałe okazy poprzez narzędzie ogrodnicze, a nawet materiał czy elementy szklarni.
- Zamieranie pędów – najczęściej dotyka malin, ale może pojawić się także np. na borówkach. Symptomy tej choroby to brunatne lub brunatnofioletowe plamy, które mogą z czasem objąć całe pędy i główny nerw liści. Z czasem zmieniają one kolor na srebrzysty i powodują pękanie oraz łuszczenie się kory. Dodatkowo na fragmentach krzewów występują zarodniki grzyba w postaci czarnych punktów. Porażone pędy stają się źródłem zakażenia innych okazów.
- Chloroza liści – zazwyczaj dotyka młode okazy, ale można zauważyć jej objawy także na starszych roślinach. W wyniku choroby ich liście zmieniają kolor z zielonego na żółty, przy czym nerwy pozostają ciemnozielone. Następny etap to usychanie i opadanie listków, które mogą stać się miejscem rozwoju grzybów. Choroba utrudnia krzewom także procesy fotosyntezy i przemiany materii, przez co zaczynają one obumierać.
- Rdza wejmutkowo-porzeczkowa – występuje, jeśli obok krzaczków porzeczki rośne sosna wejmutkowa. Powoduje pojawienie się na liściach pomarańczowych lub brunatnych plam. Dodatkowo obok nich można zauważyć rdzawy, pylisty nalot, czyli zarodniki rdzawnikowe. Dzięki nim choroba rozprzestrzenia się na inne gatunki. W wyniku choroby liście rośliny zaczynają obumierać i opadać. Spada także kondycja krzewów i zmniejszają się plony.
- Mączniak prawdziwy – daje bardzo charakterystyczne objawy, więc trudno pomylić go z inną chorobą. To biały nalot, który pojawia się najpierw na młodych fragmentach roślin, a z czasem rozprzestrzenia się na cały krzew łącznie z owocami. Jeśli zdołasz dobrze przyjrzeć się swoim sadzonkom. Bardzo łatwo się przenoszą na inne okazy w ogrodzie. Wystarczy podmuch wiatru, aby rozsiały się wokół. Dlatego tak ważna jest szybka reakcja.
Fot. 123RF/PICSEL
Pamiętaj, że w przypadku chorób krzewów owocowych liczy się przede wszystkim szybka reakcja. Im prędzej zaczniesz działać i podejmiesz walkę z patogenami, tym lepiej dla kondycji roślin.
Co więcej, tylko tak możesz zapobiec rozprzestrzenianiu się grzybów na pozostałe sadzonki w ogrodzie. Jeśli zaniedbasz tę kwestię, możesz utracić większość krzewów owocowych.
Szkodniki drzew owocowych – jakie atakują?
Krzewom owocowym zagrażają nie tylko mikroskopijne patogeny, ale także łatwe do zauważenia szkodniki. Najczęściej występujące to:
- mszyca – bardzo popularny owad, który można spotkać na każdej roślinie w ogrodzie i w domu. Czarne lub białe robaczki żywią się sokiem roślinnym i pozostawiają po sobie lepki osad, który staje się idealnym miejscem do rozwoju grzybów i bakterii. Atak mszyc objawia się także białymi plamami na liściach, poskręcanymi młodymi fragmentami i zdeformowanymi pędami;
- kistnik malinowiec – jest niewielkim chrząszczem, który uwielbia maliny. Jest niebezpieczny zarówno jako larwa, jak i dorosły owad. W pierwszym stadium żeruje wewnątrz pędów, powodując ich gnicie i zasychanie. Natomiast po przepoczwarzeniu ogołaca krzewy z liści i kwiatów;
Fot. 123RF/PICSEL
- czerwiec – do tej grupy szkodników zalicza się tarczniki, wełnowce i miseczniki. Te szkodniki żerują głównie na liściach i pędach. Wysysają z nich sok, powodując powstawanie nerkoz i obumieranie rośliny. Dodatkowo pozostawiają po sobie spadź, którą żywią się bakterie i grzyby, co prowadzi do rozwoju różnych chorób;
- przędziorek – popularny szkodnik, który może zaatakować prawie każdą roślinę w ogrodzie. Pozostawia po sobie ślady w postaci srebrzystych plam na liściach i pajęczynek pomiędzy nimi a pędami. Ostatecznie może doprowadzić do obumierania całego krzewu.
Walkę ze szkodnikami należy podjąć, gdy są uśpione w stanie larwalnym, czyli już zimą. Wtedy należy wykonać pierwsze opryski preparatami na konkretne szkodniki. Następnie należy powtarzać aplikację produktu w odstępach czasu wskazanych przez producenta. Dzięki temu utrzymasz ochronę krzewów na wysokim poziomie i zapobiegniesz przepoczwarzaniu się larw w dorosłe osobniki i składaniu przez nich jaj.
Dobrym pomysłem jest także zakładanie na krzewach pułapek, tzw. lepów. Ich zapach przyciąga dorosłe osobniki, które następnie przyklejają się do nich i nie mogą złożyć jaj.
Choroby i szkodniki krzewów owocowych – jak zapobiegać?
Nieodpowiednie podłoże, mało nasłonecznione stanowisko, nadmiar wody lub brak odpowiedniego nawożenia – to najczęstsze przyczyny chorób krzewów owocowych i obecności owadów na nich. W takich warunkach rośliny słabną, a przez to stają się łatwym celem dla patogenów i szkodników. Na szczęście można temu zapobiec. Aby zabezpieczyć swoje okazy:
- wybierz nasłonecznione stanowisko, aby krzewy były z każdej strony dobrze oświetlone – dzięki temu owoce będą równomiernie dojrzewać, a gleba wokół wysychać, więc wokół nie będzie zbyt wilgotno,
- przygotuj ziemię przed sadzeniem – warto rok wcześniej wymieszać ją z obornikiem. Dodatkowo przed umieszczeniem roślin w ziemi można przekopać glebę z kompostem,
- regularnie wykonuj opryski – aplikacja różnych środków grzybo- i bakteriobójczych oraz odstraszających szkodniki nie tylko pomoże uniknąć zachorowania czy ataku owadów, ale także zapobiegnie ich rozprzestrzenianiu się w ogrodzie. Dzięki temu pozostałe sadzonki będą bezpieczne,
- systematycznie je przycinaj – zbyt duże zagęszczenie pędów powoduje, że woda spomiędzy nim wolniej paruje. W rezultacie powstaje bardzo wilgotne środowisko, które sprzyja rozwojowi grzybów i bakterii. Dlatego tak ważne jest regularne przycinanie fragmentów krzewów. Warto również eliminować stare, obumarłe i zdeformowane pędy, aby nie stały się miejscem rozwoju patogenów czy szkodników.
Mączniak rzekomy. Fot.123RF.com
Nie zapominaj także o regularnym podlewaniu, zwłaszcza w suche zimy i lata. Dzięki temu roślina będzie miała siłę do rozwoju i będzie tworzyć duże, soczyste owoce.
Jednak zwróć uwagę na sposób nawadniania – nie lej wody po liściach czy kwiatach, aby w ich zagłębieniach nie zaczęła gromadzić się woda. Nadmierna wilgoć mogłaby doprowadzić do rozwoju patogenów i zachęcić szkodniki do składania jaj.
Szkodniki i choroby na krzewach owocowych mogą doprowadzić do utraty całej uprawy. Zadbaj o profilaktykę i nie dopuść do tego! Natomiast jeśli zauważysz objawy świadczące o chorobie lub obecności owadów, od razu zacznij działać. Powodzenia!
Przeczytaj również: Sadzenie truskawek wiosną. Sprawdź, jak zrobić to krok po kroku
Niektóre odmiany truskawek owocują już po 2 miesiącach od posadzenia. Fot. Pexels