Spis treści:
- Co to jest inspekt?
- Inspekt zimny czy ciepły — czym się różnią?
- Jak zbudować inspekt krok po kroku?
- Gdzie ustawić inspekt?
- Co można uprawiać w inspekcie?
- Uprawa warzyw w inspekcie — zasady
Co to jest inspekt?
Inspekt to prosta konstrukcja z przezroczystym wiekiem, która jest przeznaczona do uprawy warzyw lub kwiatów na zewnątrz w chłodnych miesiącach. Z wyglądu przypomina skrzynię, jednak ma dość niestandardowy kształt. Ścianka z przodu jest niższa od tej z tyłu. Dzięki temu wieko leży pod skosem. To sprawia, że rośliny zamknięte w środku mają lepszy dostęp do światła. Ponadto taka konstrukcja umożliwia uprawę warzyw o różnej wielkości.
Inspekt zimny czy ciepły — czym się różnią?
Inspekty można podzielić na zimne i ciepłe. Pierwsze z nich są wypełnione samą ziemią. W ciągu dnia jest tam nieco cieplej, ponieważ ścianki się nagrzewają od słońca. Jednak po zmroku temperatura w inspekcie szybko spada do tej samego poziomu, co na zewnątrz. Dlatego też te konstrukcje nadają się głównie do uprawy warzyw chłodnolubnych. Co więcej, można w nich siać warzywa dopiero pod koniec marca. Inaczej nasiona przemarzną i nic z nich nie wyrośnie.
Z kolei inspekt ciepły ma podobną budowę jak zimny, jednak różni się zawartością. W środku – oprócz ziemi – rozkłada się obornik. Podczas rozkładania tej materii bakterie wydzielają ciepło. Dzięki temu wewnątrz panuje wyższa temperatura niż na zewnątrz, nawet gdy termometry wskazują na przymrozek. W takich warunkach z powodzeniem można uprawiać większość warzyw, a nawet kwiatów chłodnolubnych już od końca lutego!
Jak zbudować inspekt krok po kroku?
Chcesz zacząć uprawiać rośliny jak najwcześniej? Nie musisz kupować inspektu. Możesz go samodzielnie zbudować. To bardzo proste!
Dolną część możesz zrobić z desek lub skrzydeł okiennych albo wymurować z cegieł. Ważne jest, żeby:
- inspekt nie był szerszy niż 100-120 cm. Dzięki temu będzie można swobodnie dosięgnąć do roślin, które znajdą się w tylnej części konstrukcji. Jeśli będzie większy, sianie czy sadzenie warzyw nie będzie komfortowe;
- przednia ścianka inspektu nie była wyższa niż 15-20 cm od poziomu gruntu. Przy takich wymiarach rośliny będą miały swobodny dostęp do słońca i nie będą się „wyciągać” do góry.
Tylna ścianka inspektu może być dowolnej wysokości. Należy zadbać jedynie o to, żeby była wyższa niż przednia. Dzięki temu deszcz będzie mógł swobodnie spływać po wieku. Długość konstrukcji nie ma znaczenia.
Przeczytaj również: Najlepszy sposób na sadzenie pomidorów. Efekt? Zdrowe i bogate plony
Gdy dolna część będzie gotowa, zajmij się wiekiem. Aby je wykonać, możesz użyć skrzydła okiennego albo zbudować wieko z desek i przykryć je pleksą lub grubą folią. Ważne jest, żeby powłoka była szczelna – sprawi to, że ciepło nie będzie uciekało ze środka. Wieko możesz tylko położyć na górę. Warto jednak przykręcić do niego zawiasy. Dzięki temu będzie można je swobodnie uchylać lub otwierać — w zależności od potrzeb.
Kiedy konstrukcja jest gotowa, czas ją wypełnić odpowiednią materią. Jeśli budujesz inspekt:
- zimny — wypiel chwasty i wyłóż przestrzeń kartonami. Następnie przykryj całość świeżą ziemią. Możesz dodać kompostu, który wzbogaci podłoże i zapewni roślinom cenne składniki do rozwoju. Na wierzchu możesz rozłożyć cienką warstwę słomy, która będzie pełnić funkcję ściółki, a dodatkowo zabezpieczy rośliny przed zimnem;
- ciepły — na dno inspektu rozłóż ok. 40 cm obornika np. końskiego lub kurzego. Wymieszaj go z pociętą słomą (w stosunku 4:1) i zwilż ciepłą wodą. Następnie obłóż tą masą dno i ścianki konstrukcji. Zamknij inspekt i pozostaw na 3-4 dni. W tym czasie wewnątrz wzrośnie temperatura i inspekt będzie gotowy do użytku. Wtedy ubij obornik i wsyp na wierzch 20-30 cm ziemi.
Gdy wszystko będzie gotowe, możesz zacząć siać warzywa lub kwiaty. Jeśli chcesz, możesz potraktować inspekt jako rozsadnik i umieścić w środku doniczki z wysianymi roślinami. Gdy podrosną, po zahartowaniu przeniesiesz je na docelowe miejsca.
Inspekt znajdzie swoje zastosowanie w każdym ogrodzie. Fot.123RF.com
Gdzie ustawić inspekt?
Aby inspekt spełnił swoje zadanie, trzeba go ustawić w ciepłym, zacisznym miejscu. Dobrym miejscem na jest południowa ściana domu, szklarni lub domku narzędziowego. Budynek zatrzyma wiatr, dzięki czemu w konstrukcji będzie cieplej niż gdyby stała w wietrznym miejscu.
Ponadto należy zadbać, aby inspekt był położony:
- w dobrze nasłonecznionym miejscu, aby roślinom nie zabrakło światła. Promienie ogrzeją całą konstrukcję, dzięki czemu warzywa będą mogły wykiełkować i nie przemarzną.
- z dala od ruchliwej ulicy — dzięki temu rośliny nie będą pokryte spalinami, które mogłyby negatywnie wpływać na twoje zdrowie po spożyciu nowalijek.
Pamiętaj także, aby skierować inspekt niższą częścią w południową stronę. Wtedy warzywa będą miały wystarczająco dużo światła do rozwoju.
Co można uprawiać w inspekcie?
W inspekcie ciepłym czy zimnym można uprawiać warzywa chłodnolubne już od początku marca. Do tego grona zaliczają się m.in.:
- pory wczesne,
- cebule,
- czosnki,
- szczypiorek,
- rzodkiewka,
- sałata,
- pietruszka,
- marchewka,
- szpinak,
- rukola,
- musztardowce,
- cykoria,
- koperek,
- bób,
- wczesna kapusta.
Jeśli będziesz je uprawiać w chłodnym miejscu, nie będą się wyciągać, ale staną się silne oraz pełne smaku. W inspekcie dobrze będą rosły także kwiaty, które nie lubią ciepła. Są to np. groszek pachnący, maki, kosmosy, tytonie ozdobne, powój, czarnuszka czy chabry. Jeśli wysiejesz je na początku marca, pod koniec kwietnia będą gotowe, aby wsadzić je do gruntu.
Gdy rośliny chłodnolubne „opuszczą” inspekt, na początku maja możesz w nim umieścić rozsady warzyw, które lubią ciepło. Są to np. ogórki, cukinie, dynie, a także pory czy kapusty późne. Należy jednak pamiętać, aby kontrolować temperaturę na zewnątrz. Jeśli będą zbliżać się przymrozki, warto dodatkowo okryć inspekt na noc agrowłókniną zimową, kocem lub nawet starymi kurtkami czy kołdrą.
W sezonie w inspekcie możesz z powodzeniem uprawiać ulubione kwiaty, czy nawet podstawowe warzywa. Jednak pamiętaj, że ziemia może tam dość szybko przesychać, dlatego wskazane będzie częstsze podlewanie.
Uprawa warzyw w inspekcie — zasady
Uprawa warzyw w inspekcie nie jest trudna i wygląda podobnie jak w gruncie.
- Podlewanie — rośliny należy nawadniać regularnie, gdy podłoże przeschnie. Jeśli masz inspekt zimny, najlepiej wykonać podlewanie rano. Jeśli wlejesz wodę wieczorem, istnieje ryzyko, że nocą ziemia zamarznie i uszkodzi korzenie warzyw.
- Wietrzenie — w ciągu dnia w zamkniętym inspekcie dość szybko rośnie temperatura. Dlatego trzeba regularnie go otwierać, aby zapobiec ugotowaniu się warzyw. To bardzo istotne! Jeśli o tym zapomnisz, rośliny mogą tego nie przeżyć.
Stwórz inspekt w swoim ogrodzie i zacznij uprawiać warzywa już od pierwszych, wiosennych promieni słońca. Z pewnością przyniesie ci to wiele radości po długiej zimie.
Przeczytaj również: Jak prawidłowo wiązać pomidory? Wielu ogrodników popełnia duży błąd