fot. 123RF/PICSEL
Mandarynka (Citrus recitulata) w doniczce – wygląd rośliny
Mandarynka to drzewko, które dobrze rośnie w domu, nawet w niewielkich doniczkach. Może także kwitnąć, a nawet owocować. Więcej – wydaje owoce nawet chętniej niż inne cytrusy i mimo nieco kwasowego smaku, są jadalne. Nie ma przecież większej satysfakcji niż zjedzenie owoców z własnej uprawy, więc naprawdę warto.
Mandarynkowiec jest bardzo ozdobny. Wygląda jak nieco mniejsze drzewko pomarańczowe w doniczce, osiąga od 1 do 4 metrów wysokości w zależności od odmiany i sposobu przycinania. Drzewko mandarynkowe można swobodnie ciąć i prowadzić w formie karłowatej, to nie przeszkadza jej dojrzewać i kwitnąć. A ma naprawdę ładne kwiaty. Najczęściej pojawiają się wiosną, ale uprawiane w domu cytrusy czasami lubią powtarzać kwitnienie później. Płatki korony są białe albo delikatnie różowe, najczęściej pojawiają się bardzo obficie. Mandarynka przepięknie pachnie, o wiele mocniej niż cytryna. Chociaż woń kwiatów jest przyjemna, może przeszkadzać w czasie spania, podobnie jak za dużo bzu czy hiacyntów.
Każde drzewko wytwarza także sporo owoców, które dojrzewają, jeśli roślina ma odpowiednie warunki rozwoju. Mandarynka potrafi krzyżować się z innymi drzewami cytrynowymi i czasami je zapyla, dlatego lepiej nie stawiać jej obok nich, jeśli hodowla hybryd cię nie interesuje. Żadne inne drzewko cytrusowe nie daje takich rezultatów jak mandarynka, warto zatem od niej zacząć uprawę roślin egzotycznych. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł o uprawie cytrusów w doniczkach.
Sadzonki czy nasiona?
Mandarynki można uprawiać na dwa sposoby: z sadzonek lub z nasiona. Ten pierwszy sposób jest znacznie łatwiejszy i szybciej może doprowadzić do owocowania. Mandarynka w doniczce sprzedawana jest jako drzewko różnej wielkości, zarówno kilkuletnia sadzonka, która wymaga pielęgnacji, zanim zacznie owocować, jak i dorosła roślina, obsypana zawiązanymi cytrusami. Sadzonki dorosłe potrzebują nieco mniej uwagi.
Hodowla rośliny z nasion sprawia o wiele więcej satysfakcji. Dzięki temu można obserwować powolny rozwój drzewka i pielęgnować go na każdym etapie wzrostu. Jednakże ten sposób jest zarezerwowany dla osób cierpliwych, ponieważ między zasianiem nasionka a owocowaniem może minąć nawet kilka lat.
Nie ma także pewności, że drzewko cytrusowe wyrośnie z nasiona. Jest to raczej trudne i może się okazać, że nasiona po prostu nie skiełkują. Na dodatek trzeba je bardzo intensywnie pielęgnować, warto mieć także specjalną szklarenkę, która ułatwi kiełkowanie. Można spróbować, ale nie należy nastawiać się na spektakularny sukces.
Sadzenie i wymagania rośliny
Mandarynka ma takie same wymagania jak drzewko pomarańczowe w doniczce. Do obu gatunków, tak samo jak do cytryny, należy wykorzystać specjalne podłoże do cytrusów. Ono ma najlepszą, najbardziej przepuszczalną strukturę. Na dodatek jest bardziej próchnicze i zasobne w składniki odżywcze. Roślina musi mieć zapewnione odpowiednie pH podłoża, lekko kwaśne, optymalny odczyn to 5,5. Utrzymanie takiego odczynu także jest możliwe wyłącznie dzięki ziemi dedykowanej do cytrusów.
Rośliny lubią dużą ilość światła, jednak najlepiej ustawić je na parapecie południowo-zachodniego i zachodniego okna. Kwitnące rośliny nie powinny być bez powodu przesuwane, ponieważ każda zmiana kąta padającego światła może im zaszkodzić. Drzewka potrzebują także stałej wilgoci, ale co ciekawe nie nadają się do uprawy w kuchni, w której jest kuchenka gazowa. Okazuje się, że wszelkie opary gazu, nawet w stężeniu minimalnym, są szkodliwe dla liści. Mandarynka nie przepada także za przeciągiem i dotykaniem, więc należy postawić ją z daleka od drzwi i przejść.
Uprawa mandarynek z nasiona
Jeśli chcesz uprawiać mandarynkę z pestki, należy zapewnić jej odpowiednie warunki. Przede wszystkim twardą skorupkę nasiona należy delikatnie naciąć ostrą żyletką. Dzięki temu będzie lepiej chłonęła wodę i szybciej skiełkuje.
Pestkę umieszcza się w niewielkim dołku wykonanym w mieszaninie torfu wysokiego i piasku (1:1). Ziemia powinna być stale wilgotna, podlewa się ją ciepłą wodą, regularnie, ale w małych ilościach. Temperatura kiełkowania to mniej więcej 25 stopni Celsjusza. Aby zwiększyć wilgotność powietrza, na doniczkę należy założyć folię, którą można przekłuć w kilku miejscach. Można także użyć szklarenki do kiełkowania.
Jeśli roślina będzie miała odpowiednie warunki, powinna skiełkować po mniej więcej 4 tygodniach. Jeśli to się nie uda, można przeczekać jeszcze kilka dni i sprawdzić, czy temperatura powietrza jest odpowiednia. To jednak nie koniec starań. Na początku należy uważać, aby mandarynka miała odpowiednio dużo wody, ale nie za dużo. Przez kilka pierwszych lat roślina nie powinna owocować. Warto usuwać zawiązki owoców i kwiaty, ponieważ wtedy drzewko nie będzie się rozwijać. Przedwczesne owocowe mocno je osłabia.
Podlewanie i nawożenie cytrusów
Drzewa mandarynkowe wymagają wilgotnego podłoża i uwielbiają wilgotne powietrze. Jednakże nie można przesadzić z ilością wody. Dlatego należy regularnie nawadniać rośliny, ale małymi porcjami. Dodatkowo warto pamiętać, by po kilkudziesięciu minutach od podlewania wylewać nadmiar wody z podstawki, by nie dopuścić do rozwoju zgnilizny korzeni. Na dnie doniczki należy umieścić warstwę drenażu. Warto pamiętać o tym, żeby nie spryskiwać roślin nasłonecznionych, ponieważ wtedy mogą na nich pojawić się nieestetyczne plamy.
Drzewka mandarynkowe powinny być także regularnie nawożone w okresie od marca do października. Zasila się je wyłącznie specjalistycznymi preparatami do cytrusów. Tylko takie nawozy zawierają składniki pokarmowe konieczne do uprawy drzewek cytrusowych, na dodatek nie podnoszą poziomu pH. Zabieg nawożenia dolistnego przeprowadza się w godzinach rannych, preparaty doglebowe możne stosować przez cały dzień.
Zimowanie mandarynki w doniczce
Aby drzewko mandarynkowe chciało kwitnąć w kolejnym sezonie, trzeba zapewnić mu odpowiednie warunki uprawne i okres spoczynku. W październiku donicę przenosi się w chłodniejsze miejsce. Optymalna temperatura zimą to 10-15 stopni Celsjusza. Jednak należy pamiętać o tym, by stopniowo zmniejszać temperaturę w pomieszczeniu, ponieważ gwałtowna zmiana powoduje opadanie liści.
W okresie spoczynku drzewka cytrusowe nie wymagają nawożenia. Należy także zmniejszyć nawadnianie – trzeba z tym bardzo uważać, ponieważ może okazać się, że w chłodnych, mokrych warunkach korzenie mogą zacząć gnić. Okres spoczynku kończy się w marcu, wtedy stopniowo należy zwiększać temperaturę i powoli podawać coraz więcej wody. Pod koniec marca zaczyna się podawać roślinie także nawozy.
Wczesna wiosna to dobry moment na przesadzanie cytrusów. Ponieważ mandarynka szybko się rozwija, młode drzewka przesadza się co roku lub co drugi rok. W przypadku starszych może to być trudne, ponieważ są zwyczajnie ciężkie, ale także należy pamiętać o przesadzaniu raz na kilka lat.
