Spis treści:
- Dżdżownice w ogrodzie
- Pożyteczna rola dżdżownic w ogrodzie
- Jak zwabić dżdżownice do ogrodu?
- Jak sprawdzić, czy ilość dżdżownic w ogrodzie jest odpowiednia?
Dżdżownice w ogrodzie
W Polsce występują aż 32 gatunki dżdżownic. Jednak tych najczęściej spotykanych istnieje zaledwie 10. Dla prawdziwych ogrodników najważniejsze są szczególnie dwa gatunki. Są to:
- dżdżownica ziemna – (Lumbricus terrestris) jest znana także jako dżdżownica zwyczajna lub rosówka. Jest większa niż dżdżownica kalifornijska i potrafi bardzo głęboko penetrować glebę, nawet do 1 m głębokości. Żywi się ona cząstkami gleby, opadłymi liśćmi, starymi, obumarłymi korzeniami oraz innymi resztkami organicznymi. Ten rodzimy gatunek radzi sobie doskonale mrozem, a więc zima mu niestraszna.
Dżdżownica ziemna, dżdżownica zwykła, rosówka. Fot.Wikipedia.org/ CC BY-SA 3.0
- kompostowiec różowy – (Eisenia fetida) bardziej znany jest pod nazwą dżdżownica kalifornijska lub dżdżownica kompostowa. Dorosła glizda osiąga od 6 do 8 cm długości, żywi się, jak poprzedniczka, świeżymi resztkami organicznymi. Wymaga ciepła oraz dość wilgotnego środowiska. Z tego względu, jakie idealne miejsce do życia, upodobała sobie kompostownik. Jeśli chcesz, aby pierścienica przeżyła mrozy, musisz ocieplić słomą pryzmę kompostową, którą zamieszkuje.
Dżdżownica kalifornijska z widocznym siodełkiem (odcinek ciała służący rozmnażaniu). Fot.Wikipedia.org/ CC BY-SA 4.0
Dżdżownice lubią zamieszkiwać gleby wilgotne, żyzne z dużą ilością związków organicznych. Dobrze, gdy ziemia jest zasadowa lub o obojętnym odczynie. Glizdy uciekają z kolei od gleby kwaśnej.
Pożyteczna rola dżdżownic w ogrodzie
Dżdżownice w ogrodzie odżywiają się związkami mineralnymi i organicznymi zawartymi glebie, a także znajdującymi się w niej resztkami roślin i zwierząt. Niestrawione resztki wydalane są jako koprolity. Powodują one rozkład materii organicznej i równomierne jej rozmieszczenie w glebie. Co za tym idzie, tworzą korzystną strukturę gruzełkowatą gleby.
Te typowe, podłużne robaki znajdujące się w kompostowniku zwiększają przyswajanie przez rośliny wielu składników mineralnych np. azotu, potasu, fosforu, magnezu i wapnia. Jak to robią? Drążą w glebie korytarze, przez co staje się ona bardziej spulchniona i napowietrzona. Taka ziemia charakteryzuje się lepszym nawodnieniem i wpływa na szybszy wzrost korzeni roślin, które się w niej znajdują. Ponadto dżdżownice są ważnym źródłem pokarmowym różnych zwierząt ogrodowych. Żywią się nimi żaby, ptaki, a nawet krety. Pierścienice mają więc znaczący wpływ na dynamiczność rozkładu materii organicznej w pryzmie kompostowej.
Co istotne, dżdżownice mają też wpływ na zapobieganie pojawiania się w ogrodzie parcha, czyli choroby grzybowej większości gatunków drzew z rodzaju jabłoni, bardzo niepożądanego przez właścicieli drzewek owocowych. Objawami tej choroby są czarne lub brązowe plamy na liściach i owocach. Grzyb rozwija się na rozkładających się liściach opadłych z korony. Pierścienice szybciej wciągają resztki roślinne pod glebę, sprawiając, że parch nie ma się gdzie zalęgnąć.
Jak zwabić dżdżownice do ogrodu?
Dżdżownice przedostają się do kompostu w naturalny sposób. Nie jest to nic złego, proces ten jest wręcz pożądany przez ogrodników. Pierścienice najczęściej zamieszkują pryzmy kompostowe, które umieszczone są bezpośrednio na ziemi, dzieje się to zwykle w końcowym etapie kompostowania. Robaki trawią kompostowaną materię organiczną przyczyniając się do przyspieszenia jej rozkładu. Co więcej, wydaliny dżdżownic, tzw. koprolity stanowią cenną substancją poprawiającą żyzność i strukturę gleb w ogrodach.
Dżdżownice w prosty sposób można "zwabić" do pryzmy kompostowej. Wystarczy dodać do niej surowce bogate w cukier. Mogą to być np. wytłoki ze słodkich owoców, skórki owocowe, a także pestki czy ogryzki np. z jabłek. Czasami umieszcza się w pryzmie dżdżownice zebrane w ogrodzie, które bez problemu adaptują się w nowym miejscu. Ponadto, w sklepie ogrodniczym często dostępne są w sprzedaży dżdżownice kalifornijskie. Można je zakupić, ale trzeba odpowiednio o nie dbać, szczególnie w okresie zimowym. Są to bowiem wrażliwe na mróz osobniki, które same z siebie nie przetrwają zimy (zwłaszcza, gdy pryzma znajduje się na otwartej przestrzeni). Dżdżownice rodzime z kolei, przetrwają zimę bez koniecznego ocieplania pryzmy, a są tak samo pożyteczne, jak odmiany kalifornijskie.
Występowanie dżdżownic w glebie świadczy o odpowiednich warunkach do wzrostu i daje wysokie plony uprawianych roślin.Fot.123RF.com
Co więcej, aby zwiększyć liczebność dżdżownic w glebie, należy je regularnie dokarmiać. W tym celu stosuje się nawóz naturalny. Do ogrodu przeznaczonych jest kilka takich nawozów, są to m.in.
- obornik,
- kompost
- nawozy zielone.
Najlepszym sposobem jest wprowadzenie do płodozmianu koniczyny, lucerny lub mieszanek traw. Tak naprawdę każdy sposób działający na zwiększenie ilości substancji organicznej w glebie pozytywnie wpływa na liczebność dżdżownic. Powinno się więc używać nawozu naturalnego, a zwłaszcza zielonego.
Co więcej, wprowadzenie na kilka lat nawozu zielonego z mieszanki koniczyny z trawami zamiast powszechnej pszenicy, powoduje zwiększenie liczebności dżdżownic w roślinach następczych nawet o 100%. Z tej racji dżdżownice stanowią dobry wskaźnik żyzności gleby. Występowanie dżdżownic w glebie świadczy o odpowiednich warunkach do wzrostu i daje wysokie plony uprawianych roślin.
Przeczytaj również: Jak poprawić żyzność gleby? Poznaj 7 najlepszych sposobów
Żyzna gleba zaspokaja potrzeby pokarmowe roślin. Fot. 123RF.com
Jak sprawdzić, czy ilość dżdżownic w ogrodzie jest odpowiednia?
Jeśli jesteś nie tylko miłośnikiem roślin, ale też znasz się dobrze na ogrodnictwie, z pewnością wiesz, jak ważne jest sprawdzenie stanu gleby, którą użytkujesz. Warto więc dowiedzieć się, czy gleba w ogrodzie zawiera odpowiednią liczbę dżdżownic. Te dwie czynności są bowiem bardzo zależne od siebie.
Co należy zrobić? Z racji, że dżdżownice pomagają sprawdzić żyzność gleby, należy wykopać głęboką bryłę ziemi i sprawdzić ile robaków się w niej znajduje. Gdy okaże się, że jest ich mniej niż 6 sztuk, to znak, że powinno się dodać do gleby materii organicznej. Uzupełnia się ją w ten sposób w brakujące składniki pokarmowe. Do prawidłowego funkcjonowania dżdżownic w ziemi powinno się używać tylko naturalnych nawozów organicznych. Trzeba więc ograniczyć używanie nawozów sztucznych na powierzchni kompostownika, czy ogrodu. W innym wypadku pożyteczne stworzenia zginą.
Zdarza się jednak, że czasami robaków jest zbyt wiele i stają się one nieco uciążliwe. Co więcej, pojawiając się na powierzchni ziemi, niszczą estetykę ogrodu. Najlepszym rozwiązaniem na ograniczenie liczby występujących dżdżownic jest wysypanie siarczanu amonowego, np. na trawnik. Odczyn gleby staje się wówczas kwaśny, więc dżdżownice przeniosą się w inne miejsce.
Reasumując, dżdżownice są bardzo pożytecznymi stworzeniami, które jak nic innego poprawiają żyzność gleby. Należy więc o tym pamiętać i tym samym dbać o pierścienice. Jeśli zauważysz je po raz pierwszy w swoim ogrodzie, nie próbuj ich zwalczać, nawet jeśli pojawią się na trawniku. Stanowią one niezastąpioną pomoc w uprawie pięknych roślin.
Przeczytaj również: Nazywają go czarnym złotem ogrodników. Jak zrobić i jak używać kompostu?
Kompost to naturalny nawóz, który można wykonać samodzielnie Fot. 123RF/PICSEL