Spis treści:
Wrzosy — charakterystyka
Wrzos pospolity (Calluna vulgaris) to roślina wieloletnia należąca do rodziny wrzosowatych. Wrzosy występują praktycznie na terenie całej Europy, ale też na obszarach Azji i Afryki. Ich największe skupiska można jednak spotkać zwłaszcza w północnej Europie tj. w Szkocji, Irlandii oraz Norwegii.
Wrzosy przybierają postać niewielkich krzewinek osiągających wysokość 30-40 centymetrów. Kwiaty wrzosów przybierają wiele barw. Możemy spotkać się z fioletem, czerwienią, różem, purpurą oraz barwami pomiędzy. Rośliny różnią się między sobą również zabarwieniem igiełkowatych liści. Niektóre z nich mają barwę jasno- lub ciemnozieloną. Inne okazy charakteryzują się liśćmi o barwie szarej, czerwonej, złotej lub żółtozielonej. Charakterystyczne kobierce, jakie tworzy roślina, podobne są do wrzośca.
Co ciekawe, nazwa rodzajowa wrzosu pochodzi od greckiego słowa oznaczającego “zamiatam, czyszczę”. Istnieją przesłanki, że to z powodu tego, że z wrzosów wykonywało się miotły. Kolejną ciekawostką jest fakt, że wrzos możemy czasem spotkać jako składnik win i herbat.
Sadzonki wrzosów już z początkiem sierpnia kuszą nas w sklepach ogrodniczych. Rośliny te mają jednak specyficzne wymagania uprawowe, dlatego warto wiedzieć, jak je sadzić, by jak najdłużej zdobiły swoim urokiem ogrody, tarasy i balkony.
Wrzosy — odmiany
Poszczególne odmiany wrzosów różnią się od siebie kolorystyką kwiatów oraz pędów. W naszym kraju najbardziej rozpowszechnione są odmiany:
- 'Annemarie' - to odmiana o różowych pełnych kwiatach i soczystozielonych liściach. Bardzo długo utrzymuje kwitnienie, bo aż do połowy listopada. Jest to odmiana mrozoodporna.
- 'Zilly' - ma srebrno-szary kolor liści, który utrzymuje się przez cały rok pod warunkiem, że roślina nie zostanie przesuszona lub przelana. Ta odmiana jest również odporna na wysokie mrozy.
- 'Zalina' - ta odmiana od spodu ma ciemnozielone gałązki, a szczyty pędów ciemnobrązowe, w pełnym słońcu przypominające gorzką czekoladę. Tak wybarwione wrzosy są równie dekoracyjne, jak kwitnące odmiany.
- 'Skyline' - odmiana występuje w różnych kolorach od żółci, przez jasną aż po ciemną zieleń. Pokrojem przypomina niewielkiego iglaka. Dzięki temu może się pięknie prezentować w różnych kompozycjach lub być tłem dla innych wrzosów czy innych gatunków.
Istnieje wiele odmian wrzosów różniących się od siebie kolorystyką. Fot. Pixabay
Przeczytaj również: Przepięknie ozdabiają ogród pod koniec lata. Kiedy sadzić i jak uprawiać floksy?
Jak sadzić wrzosy krok po kroku?
Młode sadzonki wrzosów kuszą nas w sklepach ogrodniczych już z początkiem sierpnia. Rośliny te mają jednak specyficzne wymagania uprawowe, dlatego warto wiedzieć, jak je sadzić, by jak najdłużej zdobiły swoim urokiem nasze ogrody, tarasy i balkony. Poniżej wyjaśniamy najważniejsze zasady uprawy wrzosów:
- Podłoże
Zanim zabierzemy się za sadzenie wrzosów, musimy odpowiednio przygotować podłoże. Powinno być: przepuszczalne, suche, piaszczyste, a przede wszystkim musi mieć odpowiednie pH (kwaśne 3,5 - 4,5). Możemy zakupić gotowe podłoże do wrzosów lub wykorzystać ziemię do rododendronów lub ewentualnie kwaśne podłoże do iglaków Wrzosy nie tolerują obecności wapnia, jak również ciężkich, podmokłych i gliniastych gleb. Jeżeli ich korzenie znajdą się w wodzie na zaledwie kilka godzin – zgniją, a cała roślina uschnie!
- Stanowisko
Wrzosy uwielbiają stanowiska słoneczne i osłonięte przed silnym wiatrem. Źle będą rosły w cieniu. Pamiętajmy o tym, że wrzosy to rośliny ogrodowe i najlepiej czują się na zewnątrz (na balkonie lub tarasie). W domu szybko zmarnieją, nawet pomimo naszej troskliwej pielęgnacji. Do pomieszczenia możemy je chować tylko na krótki czas (na kilka dni). Powinny wtedy stać w widnym i chłodnym miejscu, z dala od kaloryfera.
Podczas sadzenia wrzosów niezwykle ważny jest drenaż. Fot. 123RF.com
- Sadzenie
Jak sadzić wrzosy w doniczce? Po zakupieniu wrzosów należy je niezwłocznie przesadzić do większych donic. Te, w których je kupiliśmy, zawierają zbyt mało podłoża (zwykle jest to sam torf). Wymaganie względem donic jest następujące: dla jednej roślinki przyjmuje się minimum 15 cm średnicy naczynia, w którym będzie posadzona. Donice nie muszą być bardzo głębokie, ponieważ wrzosy posiadają płytki system korzeniowy.
Na dno sypiemy keramzyt. Stworzy on potrzebną warstwę drenażu. Na wierzch dobrze jest wysypać warstwę drobno zmielonej kory sosnowej, która zapobiegnie nadmiernemu parowaniu podłoża oraz rozwojowi chwastów. Doniczki powinny mieć otwory odpływowe w dnie. Jeśli posadzimy wrzosy w osłonkach, będziemy musieli często sprawdzać, czy nie zalega w nich woda.
Wszystkie roślinki powinny zostać posadzone na tej samej głębokości, na której rosły w kupionych doniczkach. Nie powinny być wkopane zbyt głęboko, gdyż mogą wtedy gnić. Płytkie sadzenie może za to skutkować szybkim przesychaniem korzeni i wymywaniem ziemi podczas podlewania.
Chcąc posadzić wrzosy bezpośrednio do gruntu np. na rabacie, również należy zadbać o zapewnienie im przepuszczalnego i kwaśnego podłoża. Możesz wybrać dla nich niewielkie wzniesienie, aby mieć pewność, że w okresie zimowym w ziemi nie będzie gromadzić się nadmiar wody.
Sadząc wrzosy w ogrodzie pamiętaj o zachowaniu odstępów pomiędzy poszczególnymi sadzonkami i wysypaniu warstwy drenującej w dołkach przygotowanych do posadzenia roślin. Aby zapobiec nadmiernemu parowaniu wody, warto też ułożyć na ziemi warstwę ściółki.
- Termin sadzenia
Najlepszy termin do sadzenia wrzosów w ogrodzie przypada pod koniec lata, czyli na przełomie sierpnia i września oraz w październiku. Wrzosy można także wysadzać do gruntu wiosną, w marcu lub w kwietniu.
- Towarzystwo
Wrzosy pięknie wyglądają posadzone pojedynczo lub w towarzystwie innych wrzosowatych (np. azali lub rododendronów). Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby skomponować je z roślinami ozdobnymi o zbliżonych wymaganiach. W tej roli sprawdzą się karłowe iglaki lubiące kwaśne podłoże oraz hortensje ogrodowe.
- Podlewanie
Wrzosy należy podlewać systematycznie, ale umiarkowanie, tak aby ziemia nadmiernie nie wysychała, ponieważ nasza roślinka może utracić pąki i listki. Postarajmy się utrzymać stale wilgotne (ale nie przelane) podłoże. Woda do podlewania wrzosów nie może posiadać dużej zawartości wapnia. Jeżeli do podlewania używamy wody z kranu, odstawmy ją na kilka godzin, aby wapń osiadł na dnie konewki. Podczas podlewania uważajmy, aby nie zamoczyć listków, grozi to powstaniem groźnych chorób grzybowych. Z podlewaniem wrzosów nie można jednak przesadzać. Korzenie, które znajdują się w wilgotnej glebie od nadmiaru wody zaczynają gnić, co prowadzi ostatecznie do uschnięcia całej krzewinki.
Podstawą pielęgnacji wrzosów jest więc niedopuszczanie ani do przelania rośliny, ani do jej przesuszenia.
- Nawożenie
Wrzosy nie wymagają regularnego nawożenie. Wystarczy zasilić je tylko raz w roku. W tym celu najlepiej zaopatrzyć się w specjalne nawozy do wrzosów lub do roślin wrzosowatych np. rododendronów. W przypadku wrzosów nie sprawdzą się nawozy uniwersalne. Potrzebne będą preparaty, które dodatkowo zakwaszą glebę, czyli np. siarczan potasu czy magnezu lub mocznik. Warto mieć na uwadze, że przenawożone rośliny mogą tracić kwiaty i więdnąć.
- Zimowanie
Wrzosy są roślinami wieloletnimi, dlatego mogą pozostać w pojemnikach do wiosny. Mają szansę przetrwać zimę, o ile ich nie przelejemy, albo nie przesuszymy. Warunkiem jest jednak to, że zabezpieczyć bryłę korzeniową przed silnym mrozem. Możemy w tym celu posłużyć się agrowłókniną, tekturą lub styropianem. Większość gatunków nie przetrwa bez okrycia, jeżeli temperatura spadnie poniżej -10 stopni Celsjusza.
Podobnie wygląda sytuacja z wrzosami posadzonymi w gruncie. Chcąc uchronić posadzone na rabacie wrzosy przed mrozem, należy okryć je gałązkami z igliwia. Wraz z nadejściem wiosny i ustąpieniem przymrozków, stroisze można zdjąć, a następnie suche zeszłoroczne pędy przyciąć nieco poniżej miejsca, w którym w poprzednim roku pojawiły się kwiaty. Po tym zabiegu wrzosy w krótkim czasie powinny odbić nowymi przyrostami.
Na zimę wrzosy należy okryć. Fot. 123RF.com
Czego nie lubią wrzosy?
Przede wszystkim wrzosy nie lubią ciężkich, podmokłych i gliniastych gleb oraz zacienionych stanowisk. Szkodzi im również zbyt duża wilgotność podłoża, a zaleganie korzeni w wodzie w krótkim czasie może doprowadzić do obumarcia rośliny. Z kolei ważne jest także, by nie dopuścić do przesuszenia rośliny, zwłaszcza w okresie kwitnienia. Szkodliwe jest również przenawożenie. Dlatego uprawiając wrzosy w donicach lub w ogrodzie należy stale kontrolować wilgotność podłoża i reagować na potrzeby tych roślin, co uchroni je przed gniciem oraz wysychaniem.
Przeczytaj również: Najczęstsze błędy w uprawie wrzosów. Tego nie rób, bo szybko zmarnieją
Zimę przetrwają bez problemu. Na wiosnę odwdzięczą się pięknymi kwiatami na INTERIA.TV.