Spis treści:
- Zimorodek pospolity – kolorowy samotnik
- Gdzie żyją zimorodki?
- Co jedzą zimorodki?
- Zimorodek zwyczajny – ciekawostki
Zimorodek pospolity – kolorowy samotnik
Zimorodek pospolity (Alcedo atthis) to niewielki, kolorowy ptak z rodziny zimorodków. Jego ciało mierzy 16-19 cm długości, natomiast rozpiętość skrzydeł wynosi 24-26 cm. Mimo swoich stosunkowo niewielkich rozmiarów wzbudza prawdziwy zachwyt i podziw. Wszystko za sprawą jego barwnego upierzenia, które wygląda naprawdę imponująco. Głowa, grzbiet i skrzydła zimorodka są intensywnie niebieskie oraz mają metaliczny zielony połysk. Kolor ten pięknie kontrastuje z rudo-brązowym brzuchem, a także białą plamą na podgardlu i policzku. Oprócz tego na głowie i skrzydłach często można zauważyć drobne jaśniejsze plamki. Ma czarne oczy, krótki ogon i bardzo krótkie nogi o kolorze czerwonym lub pomarańczowym. Zakończone są trzema palcami skierowanymi do przodu i jednym do tyłu.
Głowa i dziób zimorodka są nieproporcjonalnie duże w porównaniu do reszty ciała. Jego długi dziób jest czarny, prosty i ostro zakończony – jest idealny do łapania ryb, czyli głównego źródła pożywienia. U zimorodka praktycznie nie wstępuje dymorfizm płciowy. Obie płci mają bardzo podobne ubarwienie i rozmiar. Cechą, która pozwala odróżnić samca od samicy, jest kolor dzioba – osobniki płci żeńskiej mają pomarańczową dolną część dziobu. Młode ptaki są bardzo podobne do dorosłych osobników, ale ich ubarwienie jest nieco ciemniejsze, a nogi są szarawe.
Zimorodki wyróżniają się charakterystycznym ubarwieniem. Fot.CanvaPro
Warto też wiedzieć, że zimorodki żyją wystarczająco długo, niekiedy nawet do 15-20 lat. Natomiast prowadzą nieco samotny tryb życia i trzymają się z dala od innych ptaków. Większość czasu zimorodek spędza w gęstej roślinności, dlatego jest to ptak, którego trudno wypatrzyć. Jeśli jednak na jego terytorium pojawi się inny przedstawiciel tego gatunku, może dojść do walki. Zdarza się, że jeden ptak próbuje utopić innego, przytrzymując jego głowę pod powierzchnią wody. Każdy osobnik musi mieć kontrolę nad odpowiednim odcinkiem rzeki, ponieważ każdego dnia musi przyjmować pokarm o masie równej około 60 proc. masy jego ciała.
Przeczytaj również: Czerwony brzuszek to jego znak rozpoznawczy. Czym dokarmiać gile w zimie?
Gdzie żyją zimorodki?
Zimorodki występują głównie w środkowej i południowej części Europy, choć można je też spotkać w północnej Afryce czy południowej Azji. Ptaki te wymagają odpowiednich siedlisk. Występują nad wodami, przede wszystkim strumieniami, rzekami, brzegami jezior czy stawów. Bezpośredni dostęp do wody jest elementem kluczowym, gdyż dostarcza im pokarmu. Ważne jest jednak, aby była ona czysta, co umożliwia wypatrzenie w niej pływających ryb. Poza tym w okolicy powinny być punkty obserwacyjne (np. korzenie wystające z brzegów, nisko zwisające gałęzie czy barierki nad wodą), które zapewnią zimorodkowi miejsce do obserwacji w czasie polowań.
Zimorodki zasiedlają miejsca koło zbiorników wody. Fot.123RF.com
Takie siedliska są potrzebne danemu osobnikowi nie tylko do polowania, ale również do zrealizowania lęgu. Zimorodki wykopują w stromym urwisku lub w skarpie nad brzegiem wody poziome nory (około metra długości), w których zakładają gniazda. Dzięki temu żaden drapieżnik nie jest w stanie dostać się do ptaków. Samica składa do 10 jaj (są one białe i okrągłe). Jaja wysiadują oboje rodzice. Jeśli jednak środowisko sprzyja temu, samica składa drugi lęg jaj. W takiej sytuacji samiec wysiaduje pierwszy, podczas gdy samica opiekuje się drugim.
Co jedzą zimorodki?
Podstawę diety zimorodka stanowią ryby. W języku angielskim nie bez powodu nazywany jest królem rybaków („kingfisher”). Kiedy dostrzeże ofiarę, w mgnieniu oka nurkuje i chwyta ją swoim dziobem. Oprócz ryb może też polować na małe owady, raki czy żaby. Jego układ pokarmowy jest przystosowany do strawienia różnych pokarmów. W czasie polowania zimorodek siaduje na gałęziach nad wodą, wypatrując ofiar. Może też latać nisko nad powierzchnią wodą i spoglądać na nią w poszukiwaniu ryb.
Zimorodki zimują zazwyczaj w Polsce, choć młode osobniki mogą przemieszczać się w cieplejsze rejony Europy. Niestety podczas srogich zim, gdy zamarzają wody, nie mają gdzie zdobywać pokarmu. Aby nie umrzeć z głodu, szukają dodatkowego pożywienia. Czym dokarmiać zimorodków? Chociaż ptaki te żywią się głównie rybami, możemy je też dokarmić mieszanka nasion, m.in. słonecznika, prosa, pszenicy, owsa albo płatków owsianych. Do karmnika możemy też położyć świeże owoce pokrojone na kawałki (m.in. jabłko czy gruszkę). Możemy też postawić na surową, niesoloną słoninę.
Głównym pokarmem zimorodków są ryby. Fot.CanvaPro
Zimorodek zwyczajny – ciekawostki
Nazwa „zimorodek” nie wywodzi się od pory roku, ale od umiejętności. Pierwotna nazwa tego ptaka to „ziemorodek”, czyli rodzący się w ziemi. W odróżnieniu od innych gatunków, które budują gniazda w koronach drzew, tworzy je w norach nad rzekami. Ptak ten po raz pierwszy został opisany w 1758 roku przez szwedzkiego przyrodnika Karola Linneusza. Co ciekawe, zimorodki latają bardzo szybko – maksymalna prędkość ich lotu wynosi 190 km/h. Ponadto istnieje ciekawa legenda, zgodnie z którą kolor zimorodka był początkowo szary. Kiedy ptak został wysłany na zwiad z Arki Noego, podczas lotu opalił swój brzuszek promieniami słońca, z kolei błękit wzięła się z błękitu nieba.
Ciekawym jest też fakt, że błękitny kolor upierzenia zimorodków jest wynikiem złudzenia optycznego, które polega na załamaniu promieni światła. W fizyce jest nazywane efektem Tyndalla. To samo zjawisko tworzy błękit wody lub nieba.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również: Zimą często odwiedzają ogrody, wiosną tworzą haremy. Bażant - królewski ptak