Spis treści:
- Co to jest susza fizjologiczna i dlaczego dotyka iglaki?
- Objawy suszy fizjologicznej u iglaków – jak je rozpoznać?
- Oparzeliny słoneczne – jak powstają i po czym je rozpoznać?
- Jak chronić iglaki zimą?
Co to jest susza fizjologiczna i dlaczego dotyka iglaki?
Susza fizjologiczna to zjawisko, które występuje zimą i wczesną wiosną, gdy roślina traci wodę przez igły, ale nie może jej uzupełnić z zamarzniętej gleby. W przeciwieństwie do zwykłej suszy problem nie wynika z braku wody w podłożu, a z niemożności jej pobierania przez korzenie.
Dlaczego? Zimą gleba zamarza, a system korzeniowy iglaków pozostaje uśpiony. Tymczasem w słoneczne dni temperatura powietrza rośnie, igły się nagrzewają i zaczynają odparowywać wodę. Roślina traci wilgoć, której nie może uzupełnić. Ten proces jest szczególnie intensywny podczas słonecznych, mroźnych dni połączonych z wiatrem. Susza fizjologiczna jest więc powolnym wysychaniem rośliny od wewnątrz, którego skutki zobaczysz dopiero po kilku tygodniach.
Objawy suszy fizjologicznej u iglaków – jak je rozpoznać?
Objawy suszy fizjologicznej u iglaków pojawiają się zazwyczaj w marcu lub kwietniu, gdy rośliny budzą się do życia. Początkowo igły tracą intensywną zieleń i przybierają matowy, szarozielony odcień. W kolejnych tygodniach zaczynają brązowieć, zwykle od końców i zewnętrznych partii korony.
Charakterystyczne dla suszy fizjologicznej jest to, że uszkodzenia obejmują całe partie rośliny, a nie pojedyncze gałęzie. Brązowienie postępuje od strony południowej i zachodniej, czyli najbardziej nasłonecznionej. Igły stają się suche i łamliwe, a przy dotyku łatwo się osypują.
Jeśli zauważysz objawy suszy fizjologicznej u iglaków w swoim ogrodzie, sprawdź stan pędów. Zeskrob paznokciem kawałek kory na młodej gałązce. Gdy tkanki pod spodem są zielone, roślina ma szansę na regenerację. Brązowa lub szara warstwa kambialna oznacza, że pęd obumarł.
Przeczytaj również: Podlewanie iglaków i roślin zimozielonych w zimie. Dlaczego jest ważne?
Oparzeliny słoneczne – jak powstają i po czym je rozpoznać?
Oparzeliny słoneczne często występują razem z suszą fizjologiczną. Powstają one, gdy intensywne słońce nagrzewa igły znacznie powyżej temperatury otoczenia, podczas gdy korzenie pozostają w zamarzniętej glebie.
W słoneczny zimowy dzień igły nagrzewają się tak mocno, że komórki roślinne zaczynają metabolizm, jakby nastała wiosna. Tymczasem korzenie nie dostarczają ani wody, ani składników odżywczych – dochodzi więc do uszkodzenia tkanek.
Oparzeliny rozpoznasz po żółtych lub brązowych plamach na igłach od strony południowej i zachodniej. W przeciwieństwie do suszy fizjologicznej zmiany mają często wyraźne granice i przypominają poparzenia. Dotknięte igły mogą mieć też charakterystyczny, wypłowiały kolor.
Szczególnie narażone są młode okazy posadzone przy jasnych ścianach budynków, które odbijają światło, oraz egzemplarze rosnące na otwartej przestrzeni bez osłony przed południowym słońcem. Gatunki o delikatnych igłach, takie jak cyprysik czy żywotnik zachodni, są bardziej podatne na oparzeliny niż iglaki o grubszych, woskowych igłach, jak sosna czarna.
Nawadnianie podczas odwilży to jeden z najskuteczniejszych sposobów ochrony iglaków zimą. Fot. apagafanova/123RF.com
Jak chronić iglaki zimą?
Jak chronić iglaki zimą, by uniknąć strat? Profilaktyka zaczyna się już jesienią. Przed nadejściem mrozów obficie podlej drzewka, szczególnie te młode i nowo posadzone. Wilgotna gleba wolniej zamarza i dłużej dostarcza wodę korzeniom.
Podstawowym zabiegiem ochronnym jest ściółkowanie. Rozłóż wokół roślin warstwę kory, trocin lub słomy o grubości 8–10 cm. Ściółka izoluje glebę, opóźnia jej zamarzanie i chroni korzenie przed gwałtownymi wahaniami temperatury. Dobrze sprawdza się też igliwie z okolicznych drzew.
Osłony z agrowłókniny lub juty skutecznie chronią przed wiatrem i nadmiernym nasłonecznieniem. Rozwiń materiał wokół rośliny, pozostawiając dostęp powietrza od góry i od dołu. Unikaj szczelnego owijania, które sprzyja rozwojowi chorób grzybowych. Osłony zakładaj w listopadzie i zdejmuj stopniowo w marcu, gdy minie ryzyko silnych mrozów.
W przypadku wysokich tui i cyprysów możesz ustawić ekrany z desek lub mat trzcinowych od strony południowej i zachodniej, zamiast owijać całą roślinę.
- Nawadnianie iglaków zimą
Nawadnianie podczas odwilży to jeden z najskuteczniejszych sposobów ochrony iglaków zimą. Gdy temperatura przez kilka dni utrzymuje się powyżej zera, a gleba nie jest zamarznięta, podlej rośliny. Pozwoli to uzupełnić zapasy wody w tkankach i zmniejszy ryzyko suszy fizjologicznej. To prosty zabieg, o którym wielu ogrodników zapomina.
Nawadnianie wykonuj w godzinach przedpołudniowych, by woda zdążyła wsiąknąć przed ewentualnym nocnym przymrozkiem. Stosuj wodę o temperaturze pokojowej, unikaj lodowatej prosto z kranu, która mogłaby dodatkowo schłodzić korzenie.
Przeczytaj również: Czego iglaki potrzebują po zimie? Domowe sposoby na ratowanie iglaków
- Regeneracja uszkodzonych iglaków
Jeśli mimo zabezpieczeń twoje iglaki ucierpiały, nadal możesz je uratować. Wiosną, gdy gleba się rozmarza, zacznij regularne podlewanie. Przytnij suche, brązowe pędy do zdrowej tkanki, wykonując cięcie tuż nad żywym pączkiem lub rozwidleniem gałęzi. Roślina może wypuścić nowe przyrosty z uśpionych pąków, choć proces ten wymaga cierpliwości.
Wspomagaj regenerację nawożeniem. Zastosuj nawóz wieloskładnikowy do iglaków w dawce zalecanej przez producenta, najlepiej wczesną wiosną. Możesz też wykonać oprysk dolistny preparatem z aminokwasami, który wspiera odbudowę tkanek. Pierwsze efekty zobaczysz po kilku tygodniach.
Pamiętaj, że silnie uszkodzone rośliny potrzebują czasu na regenerację. Czasem pełne odbudowanie korony trwa dwa lub trzy sezony. Jeśli jednak po roku roślina nie wykazuje oznak życia, trzeba będzie ją wymienić.
Źródło: Deccoria.pl
Przeczytaj również:
Czy drzewa owocowe można przycinać w grudniu? Lista roślin, które ciąć na koniec roku
Nawet nie planuj sadzenia tych roślin w ogrodzie. Kary są wysokie, nawet milion złotych
Rośliny pnące odporne na mróz. Te gatunki nie potrzebują ochrony na zimę