Spis treści:
- Co to są rośliny-pułapki (rośliny ofiarne)?
- Rośliny-pułapki – jakie wybrać i gdzie sadzić?
- Jak stosować rośliny-pułapki?
Co to są rośliny-pułapki (rośliny ofiarne)?
W rolnictwie ekologicznym wykorzystywane są możliwie najbardziej ekologiczne metody. Stosowanie roślin-pułapek, znanych też jako rośliny ofiarne, odwraca uwagę szkodników od plonów. Rośliny tego typu ograniczają do minimum konieczność stosowania chemicznych środków ochrony. Ich kolejnym atutem jest podnoszenie bioróżnorodności w ogrodzie i doprowadzenie do równowagi pomiędzy szkodnikami, a ich wrogami. Wraz z upływem czasu rośliny ofiarne sprawiają, że w ogrodzie przybywa gatunków pożytecznych dla upraw. Spada zaś liczba zagrażających uprawom szkodników.
Rośliny-pułapki (znane też jako „trap-plants”) stosowane są zarówno na mniejszych, jak i na większych obszarach. W tym drugim wypadku mówimy jednak raczej o „trap-crops”, czyli uprawach-pułapkach, z uwagi na większą skalę. Zwabione do roślin-pułapek szkodniki skupiają się właśnie na nich, oszczędzając zboża czy warzywa. Oczywiście, one same nie wychodzą z tego bez szwanku, stąd też nazywa się je roślinami ofiarnymi.
Rośliny-pułapki – jakie wybrać i gdzie sadzić?
Uprawa pułapkowa to dawna metoda, stosowana niegdyś głównie przez tych rolników, którzy sadzili warzywa na większą skalę. Nie zyskała większej popularności w mniejszych, przydomowych uprawach i ogródkach. Obecnie jednak – na fali zainteresowania ekologicznymi metodami ochrony roślin – popularność roślin ofiarnych wzrasta. Sprowadzenie ich na swoją działkę zapoczątkowuje wieloletni proces, którego celem jest ochrona upraw, a także zwabienie do ogrodu pożytecznych gatunków drapieżnych.
Jakie rośliny-pułapki wybrać? Do roślin ofiarnych należy wiele popularnych gatunków i odmian, w tym między innymi:
- wrotycz – odstraszy komary, kleszcze i mrówki, a posadzony przy ziemniakach ochroni uprawy przed stonką,
- lubczyk i koper – odciągną od pomidorów motyle, których gąsienice żywią się ich liśćmi,
- nasturcje – przyciągną mszyce, a także mączlika szklarniowego (warto posadzić te rośliny zwłaszcza przy sałacie, jarmużu, fasoli, dyni, kapuście czy brukselce),
- nagietki – zwabią ślimaki,
- pokrzywa – zwabi mszyce,
- aksamitka rozpierzchła – zwabi ślimaki, nicienie, a także wciornastki,
- trybula ogrodowa – przyciągnie ślimaki,
- koniczyna – warto ją posadzić przy sałacie, by odciągnęła od niej szkodniki.
Specjaliści polecają do małych ogrodów zwłaszcza nasturcje, pokrzywy, aksamitki i trybulę ogrodową. Warto też wykorzystać słoneczniki, które z uwagi choćby na swoją wysokość będą zasłaniać inne uprawy. Przyciągną do siebie mrówki, ale i ptaki, odciągając tym samym uwagę od roślin, na których szczególnie nam zależy.
Jak sadzić rośliny ofiarne w ogrodzie? Jest kilka sposobów:
- zapory – działkę możemy otoczyć rośliną ofiarną, na przykład wrotyczem, a przelatujące przez barierę szkodniki najprawdopodobniej się na niej zatrzymają,
- uprawa międzyplonowa – na granicy dwóch upraw sadzimy roślinę-pułapkę, która odciągnie od nich szkodniki,
- uprawa mieszana – na tej samej grządce sadzimy zarówno warzywa, jak i rośliny ofiarne.
Sadzenie roślin ofiarnych powinno poprzedzać sadzenie warzyw. Warto więc wcześniej rozplanować, co i w którym miejscu posadzimy w ogrodzie.
Jak stosować rośliny-pułapki?
Jak stosować rośliny ofiarne? Warto zacząć od zidentyfikowania najgorszego szkodnika – tego, który powoduje w ogrodzie największe problemy. Kolejna, istotna kwestia to wybór uprawy, która jest najczęściej atakowana, a na której plonach nam zależy. Dobierając najodpowiedniejszą roślinę pułapkową dla danego szkodnika, dowiadujemy się, co i gdzie posadzić, by odciągnąć od upraw uciążliwe owady. Warto też na bieżąco prowadzić obserwacje i zapisywać wnioski, aby wiedzieć, co było najskuteczniejsze i jakie działania najlepiej podjąć w kolejnych latach.
Rośliny ofiarne dzielimy na dwie grupy. W pierwszej znajdują się te rośliny, które przyciągają szkodniki, odciągając je od warzyw. To na przykład wrotycz, koniczyna czy pokrzywa. W drugiej grupie znajdują się zaś same warzywa. Warto bowiem na grządkach cenne ich odmiany otaczać tymi mniej istotnymi. Jeśli zależy nam najbardziej na tym, by udały się dynie, warto posadzić przy nich wczesne odmiany rzodkiewki czy cukinii. Nie liczmy jednak na to, że zbierzemy na przykład dużo rzodkiewek – celem nie jest bowiem ich obfity plon, lecz odciągnięcie szkodników od dyń. Rzodkiewkę warto posadzić między innymi przy kapuście – przyciągnie śmietkę kapuścianą. Ogórki zwabiają ćmy, których larwy zjadają owoce, a kukurydza odciąga od upraw mączlika.
Przeczytaj również:
Floksy – kwiaty, których pozazdroszczą ci sąsiedzi. Kiedy sadzić i jak pielęgnować ogniki?
Ognik szkarłatny w ogrodzie. Przytnij go na wiosnę, a będzie zdobił ogród cały rok