Spis treści:
- Sumak octowiec, czyli zemsta sąsiada
- Sumak octowiec – wady i zalety rośliny w ogrodzie
- Jak bezpiecznie uprawiać sumaka octowca?
Sumak octowiec, czyli zemsta sąsiada
Piękno tej rośliny pochodzącej z Ameryki Północnej owiane jest złą sławą. Nie sposób odmówić jej uroku, gdy jesienią przebarwia się na cały wachlarz sezonowych kolorów i to jednocześnie, a mimo to ogrodnicy stronią od uprawy sumaka octowca. Dawniej był niezwykle popularny, teraz znacznie trudniej go spotkać.
Barwne liście sumaka octowca, nazywanego z przekąsem, ale nie bez powodu zemstą sąsiada, wiosną i latem są żywo zielone. W sierpniu zmieniają kolor na złociste odcienie żółtego, ognistą pomarańcz i lśniące tony czerwieni przechodzącej w bordo. Nie dzieje się to stopniowo, ale naraz, dlatego na większym okazie sumaka możesz obserwować spektakl barw, jakiego nie zapewni ci w naszym klimacie żadna inna roślina, a jeśli zapewni, to z pewnością będzie jedną z niewielu.
Wielkiego uroku dodaje tej roślinie jej wzniesiony, a jednocześnie rozłożysty pokrój. Można ją prowadzić właściwie dowolnie, np. na niewielki krzew, jednopniowy soliter lub wielopniowe, rozłożyste drzewo. Pozwalając sumakowi na swobodny wzrost, łatwo jednak zauważysz, że korona na górze jest jakby ścięta na płasko, a po bokach zaokrąglona, ale tu i tam wychodzą poza względnie równy obrys pojedyncze, dłuższe odgałęzienia. Dlatego niektórzy ogrodnicy porównują ją do masywnego poroża, a niekiedy do poszarpanego, prześwitującego parasola.
Przebarwiający się sumak jesienią ma na sobie wszystkie jej charakterystyczne kolory, jest jednocześnie złoty, pomarańczowy i żywo czerwony. Fot. imfoto/123rf.com
Sumak jest gatunkiem niewymagającym, rośnie sam i nie musisz mu w tym pomagać. To roślina ekspansywna, choć bliższe prawy jest stwierdzenie, że to gatunek inwazyjny, który z łatwością zagłusza inne, słabsze rośliny.
Rozrasta się równomiernie i stale, rozwijając pod ziemią płytki, ale bardzo rozległy system korzeniowy z licznymi, trwałymi odrostami. Stąd też jej nazwa, sumak octowiec – zemsta sąsiada, ponieważ bez ścisłej kontroli roślina z łatwością przechodzi na nowe stanowiska, przerasta pod ogrodzeniami i wypiera inne gatunki nie tylko w miejscu uprawy, ale również na sąsiadujących działkach. Prawdziwą zmorą jest jej usuwanie, ponieważ błędnie wykonane przyczynia się tylko do zwiększenia tempa tworzenia kolejnych przyrostów.
Przeczytaj również: Jesienią rozpala ogród. Jak uprawiać ognika szkarłatnego – przycinanie i rozmnażanie
Sumak octowiec – wady i zalety rośliny w ogrodzie
Analizując wady i zalety sumaka octowca w ogrodzie, zwykle pomija się rozważania o jego dostępnych odmianach. Warto jednak zwrócić się na chwilę ku nim, poznając choćby pobieżnie ich charakterystykę. Do najbardziej atrakcyjnych zaliczane są:
- odmiana 'Dissecta' – wyróżnia ją rozłożysta korona, średni wzrost oraz pierzaste, mocno postrzępione liście;
- odmiana 'Bailtiger' – poznasz ją po słabszym wzroście (przypomina niski krzew, a nie drzewo) oraz oryginalnym wybarwieniu, jej liście są żółte, a jesienią przybierają odcień szkarłatu;
- odmiana 'Radiance' – jej młode liście nie są zielone, a wyraźnie żółtopomarańczowe, rośnie średnio wysoka, ale rozłożysta.
Wyróżnia się jeszcze jedną, popularną odmianę 'Laciniata', która swoim wzrostem, pokrojem i ulistnieniem przypomina 'Dissectę', choć widać wyraźnie, że jej duże, błyszczące, nieparzystopierzaste liście są słabiej powycinane.
W zależności od odmiany sumak może mieć liście większe lub mniejsze, gładkie i błyszczące albo zmatowione i ostro postrzępione. Fot. Carmen Hauser/CanvaPro
Wszystkie odmiany sumaka octowca, choć powszechnie uważane za nadmiernie ekspansywne, są jednocześnie bezpieczne w uprawie. Nie zawierają substancji trujących ani parzących. Co więcej, na większych roślinach bezpośrednio na korze pojawiają się niekiedy charakterystycznie pofałdowane porosty w białoniebieskim kolorze. Nie świadczą one o żadnej chorobie, wręcz przeciwnie, ich wystąpienie oznacza, że dane stanowisko uprawy znajduje się w naprawdę czystym środowisku.
Co tak naprawdę podoba mi się w sumaku octowcu? Na liście jego zalet wymieniłabym:
- efektowny, oryginalny pokrój,
- wspaniałe kolory owoców i liści,
- wysoką odporność na niekorzystne czynniki zewnętrzne,
- wysoką odporność na choroby i ataki szkodników ogrodowych,
- brak specjalnych wymagań w uprawie,
- wszechstronność zastosowania,
- wysoką tolerancję na niskiej jakości gleby, wahania pH podłoża oraz zaburzoną równowagę wodnoglebową.
Wśród wad, których nie można pomijać, znajdują się z kolei:
- inwazyjność rośliny,
- późne pojawianie się pierwszych liści, przez co wiosną roślina długo utrzymuje odkryte pędy,
- krótkowieczność,
- kruchość i łamliwość starszych okazów,
- specyfika systemu korzeniowego: rośnie płytko, ale penetruje podłoże znacznie szerzej, niż sugerowałby obrys korony, a przy tym wypiera inne gatunki, wyjaławia glebę, wysusza podłoże, a także dominuje w ogrodzie, ograniczając możliwość założenia w pobliżu jakiejkolwiek rabaty.
Jednak nie zmienia to faktu, że sumak octowiec ze swoimi kolorowymi liśćmi, wiechowatymi kwiatami i amarantowymi owocami należy do najbarwniejszych okazów w jesiennym ogrodzie. Umiejętnie prowadzony potrafi być jego aranżacyjną wisienką na torcie. Jeśli tak, jak ja, uwielbiasz tę roślinę, nie rezygnuj z posadzenia jej w ogrodzie. Podpowiem ci, jak bezpiecznie uprawiać sumaka octowca i każdego dnia o każdej porze roku cieszyć się tym, jak wygląda pośród zieleni twojego ogrodu.
Jak bezpiecznie uprawiać sumaka octowca?
Najważniejsze w bezpiecznej uprawie sumaka octowca jest zapewnienie mu dostatecznie dużej przestrzeni, którą będzie mógł zająć i wypełnić bez szkody dla innych roślin. Czy to oznacza, że w niewielkiej odległości nic nie może rosnąć? Wcale nie. Posadzony w określony sposób sumak może towarzyszyć rozmaitym roślinom: trawom ozdobnym, krzewom liściastym i iglasty, może okalać go szpaler z bambusów, a pięknym tłem dla rośliny będzie ciemnozielony żywopłot lub ściana kwitnących pnączy. Ważne, aby trafiając do ziemi, sumak miał ograniczone miejsce wzrostu korzeni.
Jeśli sumak ma stanowić barwną dekorację w ogrodzie, a jednocześnie współżyć z innymi gatunkami, nie szkodząc im ani ich nie wypierając, coś musi go ograniczać. Jak zamknąć bryłę korzeniową sumaka i mieć ją pod stałą kontrolą? Sposobów jest kilka:
- możesz stanowisko jego uprawy obudować w części podziemnej specjalną, grubą geomembraną – wkopanie pasa takiego tworzywa pozwoli zbudować niewidoczną dla oka barierę, która ograniczy wędrowanie odrostów korzeni;
- możesz przygotować stanowisko dla sumaka tak, jakbyś budował ogrodowe oczko wodne, a wyłożenie dna dołu pod sadzonkę sumaka solidną folią basenową będzie alternatywą dla geomembrany ogrodowej;
- możesz posadzić sadzonkę sumaka w pojemniku specjalnie wybranym do tego pod względem wielkości – im większą donicę umieścisz w ziemi, tym większą swobodę zapewnisz roślinie, a to sprawi, że wyrośnie okazalej.
Bezpieczna uprawa sumaka octowca jest możliwa nie tylko w ogrodzie. Nic nie stoi na przeszkodzie, abyś posadził roślinę w dużej donicy na tarasie lub balkonie. Wysoka tolerancja na trudne warunki sprawia, że i tam roślina pięknie się rozrośnie i już po kilku latach wykształci efektowne owoce (bardzo długo utrzymujące się na pędach), prawdziwy przysmak dla wielu ptaków.
Czerwone, wzniesione kity sumaka to nie lada przysmak dla wielu gatunków ptaków. Wyglądają trochę, jak rozpalona pochodnia, a wykształcają się z jasnozielonych wiechowatych kwiatów, zakwitających obficie późną wiosną i na początku lata. Fot. jerryhopman/CanvaPro
Sumak octowiec potrafi być bardzo pożytecznym elementem ogrodu, zwłaszcza gdy ten mieści się na pagórkowatym terenie lub dość stromej skarpie. Posadzenie tej rośliny to bowiem naturalny sposób na zapobieganie osypywaniu się i niszczeniu powierzchni. Jego właściwości przeciwerozyjne sprawdzą się tam, gdzie dominuje typ gleby szczególnie podatnej na niszczenie w wyniku działania szeregu niekorzystnych czynników atmosferycznych.
Jeśli chciałbyś połączyć jego właściwości z wyższą estetyką aranżacji, na stanowisku uprawy sumaka zaplanuj efektowne ściółkowanie. Możesz wykorzystać do tego rozmaite materiały, ale piękne połączenie stworzą jasne, ciemne lub mieszane kamienie ozdobne: białe i czarne otoczaki, grys dalmatyńczyk czy inne, ciekawe rodzaje w kolorach pasujących do ogrodowego krajobrazu. Wokół sumaka możesz wyznaczyć obwódkę, używając do tego np. kostki granitowej lub dużych, nieregularnych kamieni granitowych, bazaltowych lub kolorowych kostek piaskowca.
Co ciekawe, odpowiednio umiejscowiony sumak octowiec potrafi stworzyć solidną zaporę przeciw wiatrowi, dlatego jeśli planujesz otwarty taras na dość wietrznej działce i nie chcesz, by nieustanne, ostre podmuchy utrudniały jego użytkowanie, posadź kilka dorodnych sumaków w donicach i ustaw z nich szpaler. Taka bariera od chłodu sprawdzi się doskonale, a przy tym barwnie udekorujesz przestrzeń wokół domu.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Jesienią wygląda bajkowo, ale potrafi sprawiać duże problemy. Jak uprawiać sumaka octowca?
Lepiej nie sadź tych roślin przed domem. Choć piękne, stwarzają problemy w ogrodzie
Niewiele wymaga, kwitnie długo i elegancko. Jak uprawiać rdest wschodni?
Sadzenie kwiatów na wiosenne rabaty. Mało znane kwiaty cebulowe, które zimują w gruncie