Spis treści:
- Korzenie powietrzne — jakie rośliny je mają?
- Czym są i do czego służą korzenie powietrzne?
- Co zrobić z korzeniami powietrznymi?
- Korzenie powietrzne — jak ukryć?
W jakich roślinach występują korzenie powietrzne?
Dla większości osób korzenie to ta część rośliny, która znajduje się pod ziemią. Jednak świat flory jest bardziej różnorodny. Czy korzenie mogą wystawać poza powierzchnię gruntu? Zdecydowanie tak!
W jakich roślinach występują korzenie powietrzne? Przeważnie to epifity, czyli:
- rośliny zarodnikowe: glony, mszaki, porosty;
- semiepifity: krzewy, drzewa (próchniejące wierzby);
- rośliny z rodziny storczykowatych;
- przedstawiciele rodzin: bromeliowatych, obrazkowatych, begoniowatych, pokrzywowatych, pieprzowatych.
Korzenie powietrzne można spotkać w popularnych storczykach, ale mają je także monstera, figowiec, widliczka czy pandan. Nie wszystkie nadają się do uprawy w domach, ale część odmian zdobi parapety, wprowadzając nieco egzotyki do wnętrz.
Korzenie powietrzne – czym są i do czego służą?
Wśród roślin nie brakuje takich, których zmodyfikowane korzenie pobierają wodę z powietrza. Tak jest w przypadku korzeni powietrznych, które składają się ze skórki zbudowanej z kilku warstw martwych komórek. Wspomniana część rośliny to tzw. welamen, czyli gąbczasta warstwa na korzeniach powietrznych epifitów z rodziny storczykowatych i obrazkowatych. Jej zadaniem jest pochłanianie wody z otoczenia, przechowywanie jej, a ponadto przytwierdzanie roślin do nierówności pni. W stanie suchym ta gruba warstwa ma kolor srebrzysty, z kolei korzenie nasączone wodą mają barwę zieloną. Niektóre gatunki (np. storczykowate rodzaju pafiopedilum) mają postrzępiony welamen w formie filcowatych, zbitych włosków.
Welamen to element, który pozyskuje wodę z otoczenia i zapewnia jej stabilizację. Co ciekawe, korzenie powietrzne wchłaniają nie tylko wodę i parę wodną, ale także gazowe składniki powietrza, jak chociażby amoniak, które roślina wykorzystuje w procesie przemiany materii.
Co zrobić z korzeniami powietrznymi storczyków i innych roślin?
Przede wszystkim nie zaleca się cięcia zdrowych i soczystych korzeni powietrznych. Natomiast wszystkich suchych części można się pozbyć bez uszczerbku dla zdrowia rośliny.
Korzenie powietrzne mogą pojawić się u storczyków bardzo szybko. Zdarza się, że czasami dominują nad innymi częściami rośliny, co nie zawsze wygląda estetycznie. Oznacza to zwykle, że storczyk ma zbyt mało światła, wody lub składników pokarmowych. Warto zadbać o optymalne środowisko, które zaspokaja potrzeby rośliny i ogranicza rozrost welamenów. Na przykład phalaenopsisy (jedne z najczęściej uprawianych storczyków) nie pochłaniają ogromnych ilości substancji odżywczych, ale potrzebują niewielkiej dawki nawozu i co 2–3 lata zmiany podłoża. Jeśli roślina nie ma odpowiednich warunków, ratuje się, wypuszczając więcej korzeni powietrznych w poszukiwaniu substancji odżywczych.
Korzenie powietrzne w storczyku pojawiają się, gdy ma on za mało światła lub wody. Fot.123RF.com
Przykład monstery – co zrobić z korzeniami powietrznymi?
Potężne zielone liście monstery cieszą oko. Z czasem jednak pojawiają się liczne pnącza, czyli korzenie powietrzne. Ich zadaniem jest utrzymanie rośliny w pionie, ale potrzebne jest do tego wsparcie. Warto zadbać o palik lub inny przedmiot, wokół którego monstera będzie mogła owinąć welameny.
Również w przypadku monstery korzenie powietrzne służą do pobierania wilgoci z powietrza. Nie oznacza to, że można przestać ją podlewać. Pnącza to dodatek nawadniający. Życiodajną ciecz najlepiej wchłaniają korzenie podziemne i w związku z tym warto pamiętać o regularnym uzupełnianiu wody.
Korzenie powietrzne służą także do rozmnażania rośliny. Pozwalają określić, który węzeł najlepiej nadaje się do ciecia. W przypadku monstery zaleca się ciąć pod węzłami, które mają liczne korzenie powietrzne. Daje to największe szanse na wyhodowanie zdrowej i dorodnej rośliny.
Podobnie jak w przypadku storczyków, tak i u monstery nie należy ciąć korzeni nadziemnych. Usunięcie ich zmniejszy stabilność rośliny, a przez to utrudni jej wspinaczkę i dalszy rozwój. W efekcie liście nie będą mogły w pełni się rozwinąć, a ucięte korzenie otworzą drogę dla bakterii i grzybów, co może zagrozić monsterze. Dlatego najlepiej ograniczyć się do usuwania tylko obumarłych pnączy.
Korzenie powietrzne u monstery są wytrzymałe, dlatego można je uformować i włożyć do ziemi. Fot.123RF.com
Jak ukryć korzenie powietrzne?
Welameny są roślinom potrzebne i nie zaleca się ich obcinania. Zdarza się jednak, że korzenie powietrzne przeszkadzają. Co wówczas zrobić?
- Monstera — korzenie można skierować bezpośrednio do doniczki. Grube pnącza monstery owija się elastycznym i miękkim drucikiem, a następnie delikatnie kieruje się go w stronę doniczki.
- Storczyk — korzenie najlepiej zostawić w spokoju, ponieważ są kruche, a ich naginanie może doprowadzić do złamania. Jeśli jednak jest ich zbyt dużo i szpecą kwiat, warto przyjrzeć się potrzebom rośliny i poprawić jej warunki.
Maskowanie, czyli jak ukryć korzenie powietrzne
Korzenie powietrzne można zamaskować, owijając je wraz z pędem na paliku dla pnączy, pokrytym włóknem kokosowym. Ciekawą alternatywą są także paliki ażurowe wypełnione mchem torfowcem lub keramzytem. Welameny mogą w nie wrastać, co wpływa na poprawę nawodnienia rośliny, a przy tym stabilizuje całe pnącze. Warto pamiętać, że paliki z mchem należy często nawilżać.
Dobrym sposobem na to, jak ukryć korzenie powietrzne, może być ich owinięcie specjalnym i bardzo chłonnym dla wody hygrolonem. Jest to palik pokryty materiałem, który nawilża całą roślinę i jej otoczenie. Dzięki temu storczykowate czy monstera będą miały dobre środowisko do dalszego wzrostu.
Korzenie powietrzne monstery możesz owinąć wokół palika — wzmocni to jej wzrost. Fot.123RF.com
Korzenie powietrzne nie muszą być utrapieniem
Welameny nie wszystkim się podobają. Czasami do tego stopnia, że nieświadomi hodowcy po prostu je ucinają, wyrządzając roślinie krzywdę i narażając ją na rozwój bakterii czy szkodliwych grzybów. Dlatego nie zaleca się takich czynności na soczystych i pełnych życia korzeniach powietrznych.
Istnieją sposoby, aby tak ukierunkować pnącza lub zakamuflować je, aby nie dominowały rośliny. Warto jednak pamiętać, że duża liczba korzeni powietrznych może oznaczać konieczność przesadzenia rośliny lub dostarczenia jej nawozów, światła lub wody. Zadbana roślina nie będzie musiała szukać substancji odżywczych, ponieważ wszystkie znajdzie na swoim stanowisku.
Przeczytaj także:
Monstera ma żółte liście i marnieje w oczach? Jest na to prosty sposób
Jak uratować gnijącego storczyka? Tak reanimują storczyki specjaliści od kwiatów
Czy zamiokulkas kwitnie? Oczywiście, ale potrzebuje do tego specjalnego traktowania
Pachnące i zdrowe. Zaskakujące właściwości iglaków na INTERIA.TV.