Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak ciąć młodą aronię
- Jak ciąć starsze krzewy aronii
- Kiedy ciąć aronię
- Jakie są najważniejsze zasady przycinania aronii
- Jak uprawiać aronię
Dlaczego trzeba przycinać aronię?
Aronia czarna, zwana aronią czarnoowocową, to krzew charakteryzujący się gęstym, rozłożystym pokrojem. Ma on tendencje do silnego krzewienia, zatem niektórzy ogrodnicy uznają go za gatunek dość ekspansywny.
Jeśli tylko będzie miał odpowiednie warunki do wzrostu, w postaci przepuszczalnej gleby i silnego nasłonecznienia, to można być pewnym, że wkrótce w ogrodzie będzie się miało do czynienia z bardzo zagęszczonym egzemplarzem. Warto wiedzieć, że kilkuletni krzew jest w stanie wytworzyć nawet 50-60 pędów w różnym wieku.
Niestety, za gęstością nie idzie owocowanie. Wręcz przeciwnie – zaniedbana i nieprzycinana aronia będzie miała z roku na rok coraz mniejsze plony, a same owoce będą niskiej jakości. Poza tym taki krzew staje się bardziej podatny na choroby grzybowe (np. szarą pleśń). Ratunkiem są regularnie przeprowadzane zabiegi pielęgnacyjne. Jest wiele korzyści z takich prac. Dzięki temu:
- aronia będzie dawać doskonałe plony,
- owoce będą duże i soczyste,
- roślina nie rozrośnie się na tyle, by zagrażać innym gatunkom na grządkach.
Cięcie nie musi być przeprowadzane co roku, ale warto je zaplanować przynajmniej raz na 2 – 3 lata.
Sposób cięcia – młode okazy i kilkuletnie rośliny
Aronia owocuje już rok po posadzeniu, natomiast intensywność owocowania wzrasta wraz z upływem lat. Po mniej więcej 2 – 3 sezonach można już cieszyć się bardzo obfitymi zbiorami. Metoda cięcia aronii zależy głównie od tego, z jak wiekowym krzewem ma się do czynienia.
Dzięki prawidłowemu cięciu aronii zbierzesz mnóstwo owoców Fot. 123RF/PICSEL
Pierwsze cięcie – tuż po posadzeniu
Pierwsze, wstępne cięcie prewencyjne przeprowadza się u świeżo posadzonej aronii. Dotyczy to szczególnie tych egzemplarzy, które cechują się niezbyt rozbudowanym systemem korzeniowym. Pędy skraca się mniej więcej o 1/3, choć niektórzy radzą, by dokonać cięcia o połowę. Trzeba je przeprowadzić nad drugim lub trzecim oczkiem nad powierzchnią ziemi. Takie niskie przycięcie:
- rozbuduje i wzmocni system korzeniowy,
- pomoże też przyjąć się krzewom na glebach ubogich w składniki odżywcze,
- pobudzi roślinę do lepszego wzrostu,
- zapewni więcej składników odżywczych,
- zwiększy szansę na przyjęcie się rośliny w trudniejszych warunkach,
- poprawi zawiązywanie owoców.
Warto już na tym etapie pozbyć się pędów pokładających się i takich, które rosną tuż przy ziemi.
Kolejne cięcia – w przypadku krzewów 4-letnich i starszych
Wieloletnie (4 – 6 lat) krzewy aronii również trzeba przycinać, skupiając się przede wszystkim na usuwaniu starszych pędów, które spowalniają plonowanie. Rozpoznasz je po tym, że:
- są uszkodzone,
- są wyraźnie osłabione,
- rosną pod złym kątem,
- pokładają się (powodując niepotrzebne, nadmierne zagęszczenie, które odcina naturalne światło)
- wykazują oznaki chorobowe.
Roślinie, na tym etapie, potrzebnych jest jedynie kilka lub kilkanaście najsilniejszych pędów – wewnętrznych i zewnętrznych. Najlepiej takich, które rosną pionowo, są silne i młode. Korona powinna być na tyle luźna, aby promienie słońca bez problemu przechodziły do jej wnętrza.
Przeczytaj: Apteka w ogrodzie: Aronia - uprawa i pielęgnacja
Jeśli chcesz osiągnąć jak najlepsze rezultaty, koniecznie zachowaj równowagę między starszymi i jednorocznymi fragmentami. Te najmłodsze powinny stanowić około 1/3 całości. Kolejne 1/3 to pędy maksymalnie 4-letnie, a pozostałą część mają tworzyć te najbardziej „sędziwe” elementy.
Cięcie odmładzające aronii dla najstarszych krzewów
Trzeba pamiętać o tym, że aronia owocuje nawet przez kilkadziesiąt lat, co roku. Dlatego warto zadbać także o te najstarsze krzewy, które mają więcej niż 7 lat.
Skracaj je regularnie przynajmniej o połowę długości, najlepiej nad krótkopędem lub odgałęzieniem bocznym.
Kiedy należy przeprowadzać cięcie?
Jaki jest zalecany termin cięcia aronii czarnej? Niezależnie od tego, na jaką porę sadzenia się zdecydujesz, najlepszym do tego okresem będzie wczesna wiosna, czyli późny marzec. Zwracaj jednak uwagę na to, w jakim stanie znajdują się krzewy. Pędy powinny być w stanie spoczynku, bez dobrze rozwiniętych pąków. Późniejsze cięcie może skutkować słabymi plonami. Poza tym dzięki temu, że pąki liściowe dopiero nabrzmiewają, dużo łatwiej wykrywa się chore i uschnięte gałęzie. Jeśli chodzi o idealne warunki pogodowe, to najlepiej wybierać okres bezmroźny i bezdeszczowy.
Jak należy przycinać aronię?
Przy przycinaniu aronii, trzeba działać zgodnie z podstawowymi zasadami higieny pracy ogrodniczej. Cięcie wykonuje się każdorazowo czystymi i ostrymi narzędziami. Pomocne będą zwłaszcza:
- sekator zwykły,
- sekator miniaturowy,
- ręczna piła.
Wykonuj pełne cięcia, dzięki czemu unikniesz postrzępionych końcówek pędów. Te mogłyby w przyszłości prowadzić do powstawania wielu chorób grzybowych, nawet mimo tego, że aronia sama w sobie rzadko ulega infekcjom. Staranność i cierpliwość to więc w tym przypadku cechy bardzo wskazane. Jeśli chcesz dodatkowo uchronić swoje rośliny, możesz zastosować specjalistyczną maść ogrodniczą zawierającą fungicydy. Niewielką warstwę preparatu nałóż na miejsce, w którym wykonano cięcie.
Pamiętaj o zachowaniu minimalnych odległości
Krzewy aronii powinno się sadzić w odpowiednich od siebie odległościach. W rzędzie powinny one wynosić od 0,6 do 1,5 m – w zależności od tego, czy planuje się zbiór mechaniczny, czy ręczny. Natomiast same rzędy warto zaplanować mniej więcej co 4 metry.
Ważne jest też usuwanie odrostów
Nie bez znaczenia dla intensywności i jakości plonów aronii jest również usuwanie odrostów korzeniowych. Te mogą osłabiać roślinę i niepotrzebnie ją zagęszczają, blokując dopływ światła. Poza tym przeszkadzają one przy zagospodarowaniu międzyrzędzi, a w najgorszym przypadku – prowadzą do zasychania szkieletowych pędów owocujących. Co istotne, usunięte odrosty można później wykorzystać jako sadzonki.
Usunięte odrosty korzeniowe można wykorzystać do rozmnażania aronii fot. 123RF/PICSELL
O co jeszcze zadbać przy uprawie aronii?
O co jeszcze trzeba zadbać, by aronia dobrze owocowała i pięknie się prezentowała przez długie lata? Ważne są odpowiednie warunki wzrostu. Bardzo ważną rolę odgrywa odpowiednio zaplanowane stanowisko – powinno być słoneczne. Półcień ani cień zdecydowanie nie będą „sprzymierzeńcami” aronii czarnoowocowej. Kolejna kwestia to prawidłowo dobrana gleba, która musi być:
- przepuszczalna,
- żyzna,
- lekko kwaśna (lub obojętna pod względem odczynu pH).
Nie bez znaczenia będzie też nawożenie nawozami organicznymi lub mineralnymi oraz podlewanie – jeśli chodzi o to ostatnie, to trzeba zwiększyć intensywność w okresie suszy.
Poza tym roślina nie ma zbyt dużych wymagań pielęgnacyjnych i uprawnych. Jest niepodatna na działanie chorób i szkodników. Nie są też jej straszne mrozy i przymrozki. Jeśli tylko zapewnisz minimalne warunki do wzrostu, możesz się cieszyć pięknym krzewem owocowym przez wiele sezonów.