Spis treści:
- Czym jest skarpa ogrodowa?
- Jak zbudować skarpę w ogrodzie?
- Umocnienie skarpy – jak sobie z nim poradzić?
- Roślinność na skarpie
Czym jest skarpa ogrodowa?
Skarpa to rodzaj niewielkiego wzniesienia. Możesz umieścić na niej bujną roślinność lub nawet zbudować taras. Oprócz kwestii wizualnych spełnia także funkcję praktyczną. Skutecznie izoluje od wiatru oraz hałasu. Dzięki temu odpoczynek we własnym ogrodzie może stać się jeszcze przyjemniejszy.
Projektowanie skarpy w ogrodzie rozpocznij od dokładnych oględzin swojego terenu. Zastanów się w jaki sposób możesz wykorzystać dostępną przestrzeń. Czy będzie pełniła funkcję rekreacyjną? Czy chcesz też realizować na niej swoje plany ogrodnicze? Weź pod uwagę ukształtowanie powierzchni i jej nasłonecznienie. Te czynniki zdecydują o rodzaju zastosowanej roślinności.
Istotne znaczenie w projektowaniu skarpy w ogrodzie ma także jej kąt nachylenia. Zbyt duży może sprawiać, że będzie trudna w utrzymaniu. Nieumiejętne zabezpieczenie doprowadzi do osuwania się skarpy. Większy kąt nachylenia ma niekorzystny wpływ na utrzymanie odpowiedniego nawodnienia. Woda będzie szybko odpływać z najwyższych partii. Ucierpią przez to posadzone tam rośliny.
Jak zbudować skarpę w ogrodzie?
Do tworzenia skarpy ogrodowej użyj ziemi pochodzącej z wykopu pod fundament domu. Zazwyczaj ma ona strukturę piaszczysto–gliniastą. Świetnie sprawdzi się jako budulec. Niezłym rozwiązaniem jest także naturalna mieszanka piasku oraz żwiru. Tak zwana pospółka dostępna jest w żwirowniach. Niezbyt dobrym pomysłem jest użycie nieprzepuszczalnej i mało stabilnej gliny, ziemi o wysokiej zawartości próchnicy czy też torfu. Gleby te charakteryzują się zachodzącym w nich procesem rozkładu oraz wysoką chłonnością. Znacząco obniżą trwałość wzniesienia.
Najlepiej tworzyć skarpy o łagodnych zboczach, o kącie nachylenia nieprzekraczającym 40 stopni. To nie tylko najlepsze rozwiązanie ze względu na walory estetyczne, ale i dodatkowe zabezpieczenie przed osuwaniem się skarpy. Wzniesienie o takim nachyleniu będzie też łatwiejsze w pielęgnacji.
Kolejne warstwy skarpy kładź stopniowo. Nie powinny przekraczać 30 cm. Każdą dokładnie ubij przy pomocy zagęszczarki. Jeśli planujesz obsadzić skarpę roślinami, jako ostatnią warstwę użyj żyznej gleby. Jej grubość zależy od planowanych roślin. Trawa będzie potrzebowała około 15 cm, byliny kwitnące – 25 cm, a krzewy – aż 40 cm.
Skarpę należy zabezpieczyć przed osuwaniem m.in. poprzez zasadzenie roślinności. Fot. 123RF.com
Umocnienie skarpy – jak sobie z nim poradzić?
Wzniesienia w ogrodzie prezentują się pięknie. To rozwiązanie ma jednak swoje wady. Najczęściej spotykanym problemem jest osuwanie się skarpy. Wpływa to na jej wygląd i kondycję rosnącej na niej roślinności. Często wymaga też wyrównania terenu.
Co zrobić, kiedy skarpa się osuwa? Zawczasu pomyśl, jak ją wzmocnić. Pomocne jest już samo obsadzenie wzniesienia roślinami. Możesz też dodatkowo zamontować geosiatkę lub ułożyć na powierzchni kamienie. Przy większych skarpach doskonale sprawdzi się umocnienie w postaci muru oporowego.
Roślinność zadarniająca do zabezpieczenia skarpy
Do umocnienia skarpy najlepiej przydadzą się tzw. rośliny zadarniające. Ich cechą charakterystyczną jest szybkie zagęszczanie się i odporność na zmienne warunki atmosferyczne. Krzewy zadarniające pozwalają w krótkim czasie osiągnąć efekt pięknego podłoża. Zabezpieczą powierzchnię skarpy przed wysychaniem i osuwaniem się.
W tej roli świetnie sprawdzą się pnącza, iglaki oraz różnego rodzaju krzewy. Te rośliny mają dobrze rozwinięte systemy korzeniowe. Skutecznie ochronią glebę przed erozją. Zdecyduj się na maksymalnie 3–4 rodzaje, aby zachować różnorodność, ale nie przeciążyć gleby.
Często wykorzystywany w tym celu jest np. jałowiec płożący. Ten iglak doskonale rośnie nawet na jałowym i suchym podłożu. Innym dobrym wyborem będzie kosodrzewina. To niewielka górska sosna. Jest niewymagająca i odporna na mróz. Jeśli wolisz rośliny liściaste, to zwróć uwagę na runiankę japońską, czyli zimozieloną krzewinkę, która kwitnie na przełomie kwietnia i maja. Skarpę z powodzeniem ozdobi również barwinek pospolity, berberys czy szczodrzeniec – rośliny łatwo rozrastające się, tolerujące niemal każde podłoże.
Przeczytaj również: Szczodrzeniec purpurowy – łatwy w uprawie płożący krzew. Idealny do maskowania
Umocnieniem i ozdobą skarpy mogą być krzewy płożące. Fot. 123RF.com
Umacnianie skarpy z pomocą geosiatki
Kolejnym polecanym sposobem zapobiegającym osuwaniu się skarpy jest zastosowanie geosiatki komórkowej, zwanej też geokratą. To osłona wykonana z tworzywa sztucznego. Pod względem struktury przypomina plaster miodu. Jej dużym atutem jest trwałość. Może ustabilizować skarpę aż na 50 lat. Geosiatka jest materiałem wykończeniowym. Uwzględnij jej użycie podczas projektowania wzniesienia.
Im większy kąt nachylenia skarpy, tym gęstsza musi być struktura geosiatki. Zanim przystąpisz do montażu, zaplanuj też pokrycie skarpy. Planowanie to najważniejszy etap prac. Kolejnym jest odpowiednie wyprofilowanie skarpy. Na przygotowaną powierzchnię połóż geowłókninę. Stanowi ona warstwę zabezpieczającą przed mieszaniem się materiałów. Teraz możesz już zamocować geosiatkę i zakotwiczyć ją w podłożu szpilkami. Ostatni krok to wypełnienie siatki przygotowanym wcześniej materiałem: żwirem, ziemią lub kruszywem. Jeśli jednak chcesz też posadzić na skarpie rośliny, to wytnij dla nich otwory w pokryciu. Geosiatka nie będzie utrudniać ich wzrostu.
Zabezpieczenie skarpy z wykorzystaniem kamieni
Jeśli zastanawiasz się, jak umocnić skarpę, rozważ wykorzystanie kamieni lub muru oporowego. To nie tylko praktyczne, ale i ciekawe rozwiązanie, imitujące naturalny skalisty krajobraz.
Kamienie na skarpę powinny mieć ostre krawędzie. Zanim jednak pokryją wzniesienie, połóż na nie agrotkaninę. Wybierz taką o wysokiej trwałości. Dzięki temu unikniesz późniejszego usuwania chwastów. Odchwaszczanie kamiennego podłoża nie jest łatwym zadaniem. Jeśli planujesz między kamieniami posadzić krzewy, wytnij wcześniej otwory w agrotkaninie.
Ciekawym pomysłem jest także postawienie muru oporowego. Wzmocni skarpę i uczyni ogród bardziej przytulnym. Do montażu muru wykorzystuje się łupki, cegły klinkierowe, beton układany w szalunku lub gotowe mury prefabrykowane. Tu także możesz wykorzystać rośliny. Najlepiej sprawdzą się gatunki o długich, przewisających liściach.
Przeczytaj również: Murki w ogrodzie - do czego służą i czym je obsadzić?
Ozdobne murki zakryją skarpę i urozmaicą ogród. Fot. 123RF.com
W ostatnich latach coraz większą popularność zyskują gabiony. Są to metalowe kosze, wypełnione kamieniami. Mogą służyć jako ogrodzenie, być elementem ławek, kwietników czy właśnie wzmacniać skarpy. Przy konstrukcji murku z wykorzystaniem gabionów koniecznie zostaw w nim lukę. Wypełnisz ją materiałem odsączającym, np. żwirem lub tłuczniem. Kosz gabionowy jest nie tylko dodatkowym zabezpieczeniem, ale i ciekawym zabiegiem aranżacyjnym. Na utworzonej przez niego przestrzeni możesz posadzić rośliny lub nawet postawić meble ogrodowe.
Niezależnie od wybranego rozwiązania, pamiętaj, by kwestię umacniania skarpy traktować priorytetowo. Wzniesienie w okolicach Twojego domu będzie spełniało swoją funkcję i prezentowało się okazale tylko wtedy, gdy poprawnie zabezpieczysz je przed osuwaniem.