Spis treści:
Lawenda – charakterystyka
Rodzaj lawenda (Lavendula) obejmuje około 40 gatunków roślin. Należą one do rodziny jasnotowatych lub wargowych (Lamiaceae). Nie bez powodu lawenda jest symbolem Prowansji. Większość z jej gatunków pochodzi z obszarów śródziemnomorskich – między innymi z południowej Francji czy Wysp Kanaryjnkich. Historia niektórych sięga jednak również np. Indii.
Lawenda jest znana przede wszystkim ze swojego charakterystycznego zapachu. Jest bardzo wonna, a źródłem zapachu są kwiatostany zebrane na długich szypułkach, przyjmujące zazwyczaj jeden z wielu odcieni fioletu lub niebieskiego. Ciekawostką może być biała odmiana lawendy. Większość odmian lawendy to wiecznie zielone krzewy z szarawymi liśćmi. Są to rośliny raczej ciepłolubne, choć istnieją również mrozoodporne odmiany (np. lawenda wąskolistna).
Lawenda jest uprawiana z wielu powodów. Ta rosnąca na dużych polach jest zazwyczaj przerabiana na olejki eteryczne znajdujące następnie zastosowanie w produkcji perfum, kosmetyce, aromaterapii. Lawenda znajduje również zastosowanie w medycynie i przemyśle spożywczym. Ma wiele zdrowotnych właściwości, piękny zapach i ciekawy smak. W ogrodach, na tarasach i balkonach jest sadzona między innymi ze względu na aromat, jaki rozsiewa. Jest on bardzo przyjemny i odprężający, a ponadto pomaga odstraszać komary. Ponadto kwitnąca lawenda stanowi po prostu ozdobę każdej przestrzeni, w której się znajdzie.
Uprawa lawendy
Co warto wiedzieć o uprawie lawendy? W zasadzie niezależnie od odmiany ma ona podobne wymagania. Lubi stanowiska cieple i słoneczne, osłonięte od mocnego wiatru. Gleba pod uprawę powinna być lekka, przepuszczalna, piaszczysta, ale i żyzna, wapienna, ciepła. Lawenda nie lubi ciężkiego, mokrego i kwaśnego podłoża. Może być uprawiana zarówno w gruncie, jak i w donicach. Jeśli ma zimować na dworze, powinno się wybrać odmianę mrozoodporną. Najlepiej prezentuje się posadzona w grupie lub w towarzystwie innych ziół. Ze względu na swoje niewielkie wymagania glebowe może też z powodzeniem porastać skarpy i skalniaki.
Młode sadzonki lawendy należy regularnie podlewać, ale w późniejszych etapach wzrostu dobrze znosi okresy suszy. Należy regularnie usuwać chwasty pojawiające się w jej pobliżu, a jesienią warto zastosować kompost lub inny nawóz. Nie jest to roślina podatna na choroby ani ataki szkodników, szczególnie przy właściwej pielęgnacji. W przypadku zbyt dużej wilgotności podłoża może zostać zaatakowana przez choroby grzybowe. Zaleca się jej przycinanie dwa razy do roku – po kwitnieniu należy usunąć kwiaty, natomiast wiosną dowolnie ukształtować krzew i usunąć uszkodzone czy przemarznięte pędy. Ogólnie rzecz biorąc, lawenda należy do roślin łatwych w uprawie. Stanowi więc znakomity wybór nawet dla początkujących ogrodników.
Przeczytaj również: Jak uprawiać lawendę w ogrodzie? Zabieg, po którym roślina będzie bujnie kwitnąć
Jeśli chcesz, aby w twoim ogrodzie pojawił się ten piękny krzew, masz do wyboru dwie opcje: sadzonki lawendy lub nasiona. Fot.123RF.com
- Lawenda – nasiona
Lawenda wydaje owoce w postaci torebek nasiennych, w których znajdują się po 4 drobne, okrągłe, gładkie, ciemnobrązowe nasiona przypominające z wyglądu mikroskopijne orzeszki. 1 g materiału siewnego zawiera 1050-1100 nasion, a aby wyrosło 1000 roślin potrzeba ok. 2 g materiału siewnego.
Nasiona lawendy stanowią najprostszy sposób na jej rozmnażanie. Wysiewu do gruntu dokonuje się późnym latem lub jesienią. Chcąc uprawiać ją w pojemnikach, wysiew lawendy powinno się przeprowadzić wiosną (w okresie marzec-czerwiec). Proces kiełkowania trwa dość długo, bo zwykle 18-28 dni. Rośliny we wczesnej fazie wzrostu potrzebują temperatury na poziomie przynajmniej 15-18°C. Aby mogła wyrosnąć z nich nowa lawenda, nasiona należy poddać przed wysiewem 2-miesięcznemu zabiegowi stratyfikacji. Polega on na umieszczeniu nasion pomiędzy warstwami wilgotnego piasku w donicy lub niewielkiej skrzyneczce i pozostawieniu ich na okres dwóch miesięcy w temperaturze 0-3°C. W domowych warunkach wystarczy włożyć je do lodówki na cztery tygodnie. Po zakończeniu procedury nasiona będą lekko napęczniałe – oznacza to, że rozpoczął się proces kiełkowania. Należy usunąć pozostały na nich piasek i lekko je podsuszyć przed wysianiem do gruntu.
O ile nie przygotowujesz ich samodzielnie, nasiona lawendy najlepiej zakupić od sprawdzonego sprzedawcy. Ich cena jest niższa niż w przypadku sadzonek, dlatego stanowią bardziej ekonomiczny wybór. Decydując się na wysiew, trzeba jednak znacznie dłużej czekać na wzrost rośliny.
- Sadzonki lawendy
Lawendę można również posadzić, kupując gotowe sadzonki. To metoda droższa, ale w sezonie można łatwo dostać sadzonki lawendy tanio w niemal każdym sklepie i markecie ogrodniczym. Ich ceny rozpoczynają się już od kilku złotych za sztukę. Nietypowe odmiany są droższe. Cena wzrasta też wraz z wielkością sadzonki – duże donice mogą kosztować nawet kilkadziesiąt złotych, ale można je podzielić, uzyskując kilka mniejszych sadzonek.
Sadzenie rozsady przeprowadza się później niż wysiew lawendy – wiosną lub późnym latem, koniecznie po zakończeniu przymrozków. Decydując się na sadzonki, można liczyć na szybki wzrost już w pierwszym roku po posadzeniu. Warto jednak zwracać uwagę na to, skąd pochodzi lawenda. Gdzie kupić sadzonki? Specjalistyczna szkółka lub mniejszy sklep ogrodniczy będą najlepszym wyborem. Okazy sprzedawane w marketach dość często są chore lub połamane, przechowywane w nieznanych kupującemu warunkach. Nierzadko uszkodzone są ich korzenie, co zdecydowanie utrudnia ich przyjęcie się w gruncie i powoduje rozmaite problemy w uprawie, a nawet zamieranie rośliny.
Lawenda – odmiany
Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na wysiew, czy też skorzystanie z sadzonek, warto również starannie wybrać odmianę lawendy. Jakie są najpopularniejsze warianty tej rośliny?
- Lawenda wąskolistna (Lavendula angustifolia) jest najpopularniejsza w Polsce, ponieważ dobrze znosi temperatury nawet do -10°C. Dorasta do ok. 50 cm wysokości i 70 szerokości, a pędy kwiatostanowe osiągają nawet 80 cm i są pozbawione liści. Kwiaty tego gatunku mogą przybierać różne barwy w zależności od odmiany.
- Lawenda szerokolistna (Lavandula latifolia) ma zwarty pokrój i dorasta do 50 cm wysokości. Zawiera więcej olejów eterycznych, a więc intensywniej pachnie.
- Lawandyna to ciekawa mieszanka lawendy wąskolistnej i szerokolistnej. Jest bardzo dekoracyjna i pięknie pachnie.
Przeczytaj również: Lawenda francuska – najpiękniejsza odmiana lawendy w ogrodzie. Sprawdź, jak o nią dbać
Bardzo popularna jest też lawenda Grosso. Sadzonki bardzo intensywnie pachną, a kwiatostany są długie, zwarte i spiczaste. Krzew lawendy Grosso tworzy niemal idealną półkulę o wysokości nawet 90 cm i szerokości dochodzącej do 120 cm. Ta odmiana jest ceniona zarówno za swój wygląd, jak i piękny zapach. Warto jednak starannie wybierać jej sadzonki, ponieważ często są błędnie oznaczone.
Uprawa lawendy nie jest trudna, a sama roślina może być wspaniałą ozdobą ogrodu, balkonu czy tarasu. Wybierając wysokiej jakości nasiona lub sadzonki, bez problemu wyhodujesz okazałe krzewy, które będą zachwycać pięknem swoich kwiatów oraz zapachu przez całe lato.
Przeczytaj również: Jak przycinać lawendę jesienią i zabezpieczyć ją na zimę przed mrozami?
Wiosna w ogrodzie. Najpiękniejsze krzewy są łatwe w uprawie na INTERIA.TV.