Spis treści:
- Dzielżan – charakterystyka
- Odmiany dzielżanu
- Dzielżan – uprawa
- Dzielżan – podlewanie i nawożenie
- Dzielżan – choroby i szkodniki
- Dzielżan – zastosowanie
- Dzielżan – ciekawostki
Dzielżan – charakterystyka
Dzielżan, czyli Helenium, to roślina pochodząca z rodziny astrowatych. Naturalnie występuje w Ameryce Północnej oraz Ameryce Łacińskiej. Roślina może urosnąć nawet do 2 m wysokości.
Dzielżan ogrodowy charakteryzuje się sztywnymi, często owłosionymi i rozgałęzionymi łodygami oraz naprzeciwległymi lub krótkoogonkowymi liśćmi. Liście mają podłużny kształt z ząbkowanym brzegiem. Na ich powierzchni znajduje się wiele gruczołów.
Charakterystyczne kwiaty o mocno pomarańczowej barwie zakwitają już w czerwcu, tworząc koszyczki kwiatowe. Kwiaty brzeżne zmieniają swoją barwę na żółty, pomarańczowy lub czerwony, a kwiaty rurkowe (znajdujące się wewnątrz koszyczka) wybarwiają się na zielono, żółto lub brązowo. W zależności od odmiany (a wyróżnia się ok. 40 gatunków) dzielżan może kwitnąć nawet do października.
Odmiany dzielżanu
Do najpopularniejszych odmian dzielżanu zaliczają się:
- dzielżan ogrodowy – Helenium hybridum;
- dzielżan Bigelowa – Helenium bigelowii;
- dzielżan nagokwiatowy – Helenium nudiflorum.
Wśród dzielżanów znajduje się około 40 różnych gatunków, które różnią się przede wszystkim barwą kwiatów. Fot.pixabay.com
Ciekawe i mało spotykane odmiany dzielżanu, które możesz uprawiać w swoim ogrodzie to m.in.:
- dzielżan ogrodowy „Canaria” – o intensywnie żółtych kwiatach;
- dzielżan ogrodowy „Double Trouble” – z żółtym środkiem i podwójnymi płatkami zewnętrznymi i wysokości 1,7 m;
- dzielżan ogrodowy „Goldrausch”– o żółto-brązowym koszyczku i żółtych płatkach;
- dzielżan ogrodowy „Moerheim Beauty” – pomarańczowo-czerwone płatki, brązowo-czerwone koszyczki;
- dzielżan ogrodowy „Rubinkuppel” – niemal całkowicie czerwone płatki oraz brązowo-żółty koszyczek;
- dzielżan ogrodowy „Flammenrad” – żółte płatki od dołu, pomarańczowe od góry oraz brązowe koszyczki;
- dzielżan ogrodowy „Red Army” czerwone płatki, brązowe koszyczki.
Uprawa dzielżanów nie jest trudna. Fot.unsplash.com
Dzielżany jesienne, najchętniej uprawiane w ogrodach to m.in.:
- dzielżan jesienny „Fuego” – o pomarańczowo-żółtych, cieniowanych kwiatach i brązowym koszyczku, kwitnie od lipca do września i osiąga wysokość 50 cm;
- dzielżan jesienny „Helena Rote Toene” – o kwiatach w odcieniach czerwonego i brązowych koszyczkach, kwitnie od lipca do września i osiąga wysokość 50 cm;
- dzielżan jesienny „Helena Yellow” – o żółtych kwiatach, brązowym koszyczku, kwitnie od lipca do września i osiąga wysokość nawet do 1,20 cm;
- dzielżan jesienny „Helena Red” – o czerwonych kwiatach, brązowym środku, kwitnie od lipca do października i osiąga wysokość nawet do 1,20 cm.
Każda odmiana dzielżanu różni się od siebie wysokością łodyg oraz barwą płatków i koszyczków.
Dzielżan – uprawa
Dzielżany lubią nasłonecznione lub lekko zacienione miejsca oraz przepuszczalną glebę – najlepiej żyzną, próchniczą i umiarkowanie wilgotną. Ich uprawa jest łatwa, bo nie są to wymagające rośliny, choć lubią je ślimaki. Dlatego trzeba pamiętać o odpowiednim zabezpieczaniu rabaty z dzielżanem.
-
Dzielżan – siew
Dzielżan wysiewa się w rabatach od kwietnia do września. Warto pamiętać o zachowaniu odpowiedniej odległości pomiędzy nimi, tj. 40–50 cm x 40–50 cm (niższe odmiany), 50–60 cm x 50–60 cm (wyższe odmiany).
Przeczytaj również: Ubarwi taras licznymi kwiatami. Jak uprawiać diaskię?
Diaskia idealnie sprawdzi się jako ozdoba letnich balkonów i tarasów. Fot. 123RF.com
-
Dzielżan – rozmnażanie
Dzielżany rozmnaża się na trzy sposoby: przez pobieranie sadzonek pędowych, podział rośliny matecznej lub siew nasion na wiosnę. Choć są to byliny, po kilku latach mogą stracić swój urok. Warto wówczas rozważyć rozmnożenie rośliny przez podział sadzonek.
Sadzonki, które uda się wydzielić z rośliny matecznej, można posadzić w nowym miejscu w ogrodzie lub w rozsadniku, by lepiej się ukorzeniły. Nie należy stosować tej metody rozmnażania dzielżanu częściej niż raz na 2–3 lata. Podział sadzonek trzeba przeprowadzić w okresie od marca do kwietnia, czyli wczesną wiosną.
Rozmnażanie przez wysiew nasion dzielżanu zwykle przeprowadza się w okresach luty–czerwiec lub wrzesień–październik. Najlepiej umieścić maksymalnie 3 nasiona w jednej doniczce i przykryć je warstwą piasku. Warto pamiętać, by w okresie kiełkowania zapewnić roślinom temperaturę 18–27°C oraz przyciąć pędy kwiatostanowe, by w kolejnym sezonie roślina wydała więcej kwiatów.
Rozmnażanie przez sadzonki pędowe można przeprowadzić w okresie od kwietnia do maja. Pobrane sadzonki ukorzenia się w torfowo-piaszczystej glebie, pamiętając o zachowaniu stałej wilgotności. Po 3 tygodniach roślina powinna się ukorzenić. Można ją wtedy bezpiecznie przesadzić na rabatę.
Dzielżan – podlewanie i nawożenie
Dzielżan ogrodowy może sobie poradzić z niedoborami wody przez krótki czas. Trzeba jednak pamiętać o obfitym podlewaniu rośliny, gdy przez dłuższy czas nie występują opady deszczu. Niedobór wody może spowodować słabsze kwitnienie, mniejszą ilość kwiatów oraz usychanie dolnych liści (a więc tych, położonych najniżej przy samej glebie).
Hodując dzielżan, koniecznie zwróć uwagę na jego obfite nawożenie. Najlepszym wyborem dla dzielżanu będzie kompost organiczny, ale równie dobrze reaguje on na nawozy mineralne dla roślin kwitnących. Aby zaoszczędzić sobie pracy związanej z częstym nawożeniem dzielżanu, można zdecydować się na nawóz o przedłużonym działaniu.
Wysokim roślinom dobrze jest zapewnić odpowiednie podpory, by zabezpieczyć pędy dzielżanu przed złamaniem się pod ciężarem kwiatów.
Dzielżan – choroby i szkodniki
Dzielżan jest wyjątkowo odporny na choroby i szkodniki, z wyjątkiem ślimaków. Jeśli zauważysz, że rośliny są zjadane przez te niewielkie mięczaki, niezwłocznie przystąp do ich eliminowania. Im mniejsze szkody wyrządzą, tym więcej kwiatów dzielżanu zakwitnie w danym sezonie.
Niskie temperatury również nie stanowią dla rośliny ryzyka odmrożenia – nie musisz specjalnie zabezpieczać dzielżanu na zimę.
Dzielżan – zastosowanie
Dzielżany zastosowanie znajdują zarówno jako kwiaty cięte, jak i efektowne dodatki do ciętych bukietów. Pełnią głównie funkcję dekoracyjną, dlatego sadzi się je w sąsiedztwie kwiatów takich jak: rudbekie, astry, krwawniki, jeżówki, floksy, złocienie, ostróżki.
Intensywne kolory kwiatów dzielżanu sprawiają, że ogród wygląda pięknie, zwłaszcza jeśli rośliny te są uzupełnieniem rustykalnej aranżacji. Dzięki temu, że niektóre jej odmiany kwitną aż do października, można cieszyć się ciepłymi, jesiennymi popołudniami w ogrodzie wibrującym od barw kwiatów.
Dzielżan – ciekawostki
Ciekawostką, z jaką wiąże się historia dzielżanu, jest jego angielska nazwa – „sneezeweed”, oznaczająca w dosłownym tłumaczeniu „ziele do kichania”. Sproszkowane suszone liście dzielżanu były dawniej wykorzystywane w podobny sposób jak tabaka – do wywoływania kichania.
Dzięki tak dużej różnorodności odmian dzielżanu można bez trudu wybrać najpiękniejsze gatunki rośliny i stworzyć swój wymarzony, kolorowy ogród, który zachwyci waszych domowników i gości. Wybierz ulubione barwy, wygospodaruj kilka chwil na dopieszczenie kwiatów i ciesz się odpoczynkiem wśród zachwycającej roślinności.
Przeczytaj również: Odętka wirginijska - pastelowa piękność w twoim ogrodzie. Jak ją uprawiać?
Odętka świetnie sprawdza się jako ozdoba rabat. Fot. Pixabay/Unsplash
Pokrzywa i jej właściwości. Lek na zmęczony organizm na INTERIA.TV.