Spis treści
- Facelia – wielofunkcyjna roślina
- Najpopularniejsze odmiany facelii
- Facelia błękitna – uprawa na poplon
- Facelia – siew i pielęgnacja
- Facelia – prawdziwy przyjaciel owadów
- Miód faceliowy – egzotyczny i rzadki przysmak
Facelia – wielofunkcyjna roślina
Facelia błękitna (Phacelia tanacetifolia) w magiczny sposób przyciąga pszczoły i motyle swoim słodkim nektarem. Jakby tego było mało, ten jednoroczny letni kwiat działa jak ożywczy zielony nawóz na ugorach. Niszczy chwasty i potrafi tchnąć nowe życie w nieużytki. Piękne niebieskie kępki kwiatów facelii są idealną pożywką dla pszczół i jednocześnie stanowią piękną ucztę dla oczu. Z powodzeniem można ją uprawiać także na ogrodowej rabacie lub w doniczkach. Ojczyzną facelii jest Arizona i Kalifornia.
Liście tej rośliny są podzielone na dwie części i przypominają liście wrotyczu pospolitego (Tanacetum vulgare). Osiąga wysokość do 120 centymetrów i tworzy długie kwiatostany. Pojedynczy kwiat facelii błękitnej składa się z pięciu płatków. Pręciki wystają zauważalnie daleko od kwiatu. Facelia błękitna kwitnie od czerwca do października, w zależności od terminu siewu, i oferuje pszczołom duże ilości bardzo słodkiego nektaru. Ta właściwość sprawia, że jest to szczególnie popularna roślina wykorzystywana w produkcji miodu.
Najpopularniejsze odmiany facelii
Istnieje prawie 200 różnych gatunków rodzaju Phacelia, które są spokrewnione np. z żywokostem. Rosną jako rośliny jednoroczne, dwuletnie lub wieloletnie, jednak w uprawie znane są tylko gatunki roczne, nieodporne na zimę (giną w temperaturze poniżej -5°C).
To również wieloodmianowa roślina. Facelia słynie z takich odmian jak:
· Facelia błękitna „Angelia” ma uderzająco piękne, jasnoniebieskie kwiaty. Odmiana mało wymagająca i odporna na suszę. Szybko tworzy dużo biomasy i dlatego doskonale nadaje się jako roślina na poplon.
· Facelia błękitna „Stala” ma jasnofioletowe do białych płatki z ciemniejszymi pręcikami. Jest to roślina jednoroczna i dobrze nadaje się na paszę lub nawóz zielony.
· Facelia dzwonkowata „Blue Bonnet” ma przepiękne kwiaty w kolorze królewskiego błękitu, które wyróżniają się dużymi, białymi pręcikami. Osiąga wysokość ok. 25 cm i kwitnie już po 8-10 tygodniach od wysiewu.
· Facelia wielokwiatowa „Summertime Blues” zachwyca mieszanką królewskich niebieskich płatków, białego kielicha i pręcików. Jednoroczna odmiana osiąga wysokość od 40 do 60 cm.
Miododajna facelia błękitna. Fot. Pixabay.com
Facelia błękitna – uprawa na poplon
Facelia błękitna jest wykorzystywana w rolnictwie jako roślina na zielony nawóz, ponieważ w krótkim czasie tworzy dużo materii roślinnej. Bez problemu znosi okresy suszy i jest również uważana za optymalną do uprawy na poplon, gdyż nie przenosi żadnych chorób. Jej gęste ulistnienie zapewnia dobre zacienienie gleby i tłumienie chwastów. Ponadto facelia ma zdolność wiązania składników odżywczych w glebie, co odpowiednio zwiększa żyzność pól. Jej gęste korzenie bardzo dobrze wchłaniają składniki odżywcze, a następnie uwalniają je z powrotem do gleby. Wysiew poplonu facelii przeprowadza się do połowy sierpnia. Przyjmuje się rozsiew 10-12 kg nasion na 1 ha ziemi w rozstawie rzędów 20-25 cm. Nasiona muszą być dobrze przykryte glebą, aby wykiełkowały z nich silne rośliny.
Facelia – siew i pielęgnacja
Pięknie kwitnącą facelię można wysiewać na zewnątrz od początku maja do początku września. Już po dwóch tygodniach kiełkowania rozpoczyna się szybki wzrost, dzięki czemu możesz spodziewać się pierwszych kwiatów po sześciu lub siedmiu tygodniach. Facelia ma bardzo silną tendencję do samosiewu, dlatego w kolejnym roku można spodziewać się większego zagęszczenia roślin. Uwielbia słoneczne miejsca i jest bardzo mało wymagająca oraz łatwa w pielęgnacji. Jest również niewrażliwa na choroby i szkodniki. Nie toleruje tylko mrozu, dlatego liście facelii obumierają w temperaturach poniżej -5°C.
Facelia nie stawia żadnych znaczących wymagań co do rodzaju gleby. Nie ma znaczenia wartość pH, ani zawartość składników odżywczych. Rozwija się dobrze nawet w kwaśnej, piaszczystej glebie. Nie rozwija się dobrze tylko na podmokłych ziemiach. Do uprawy w doniczkach warto wybrać standardową ziemię doniczkową, którą trzeba wymieszać z odrobiną piasku. Facelia uprawiana na polach i w ogródkach nie wymaga podlewania, wystarczają jej naturalne opady deszczu. Rośliny trzeba podlewać tylko latem w czasie suszy, najlepiej wczesnym rankiem lub wieczorem. Nie ma również potrzeby nawożenia facelii, ponieważ ona sama w sobie działa jak zielony nawóz, wzbogacając glebę o azot.
Przeczytaj również: 6 pomysłów na zastosowanie sosny zwyczajnej
Facelia – prawdziwy przyjaciel owadów
Facelia miododajna daje dużo nektaru bez względu na pogodę. Szacunkowo z jednego hektara roślin zasadzonych na dobrej glebie, można uzyskać od 300 do 400 kg miodu. Wydajność miodowa facelii błękitnej zależy od terminu wysiania nasion. Im później on nastąpi, tym mniej miodu uda się zebrać. Zapach facelii przyciąga nie tylko zapracowane pszczoły miodne, ale również motyle i trzmiele, które ucztują na mnóstwie błękitnych kwiatów. Dlatego ta ładna roślina jest bardzo powszechna w mieszankach nasion przeznaczonych do zakładania łąk kwietnych.
Piękne kwiaty nie są trujące, ale wszystkie facelie zawierają substancje drażniące skórę, które mogą wywołać reakcję alergiczną. Dlatego za każdym razem, gdy ma się do czynienia z tym przyjacielem pszczół, należy zakładać rękawiczki. Facelia jest również bezpieczna dla zwierząt i uważana jest za nieszkodliwą roślinę pastewną.
Przeczytaj również: Jeśli zastosujesz się do tych rad, rododendron co roku będzie pięknie kwitł
Miód faceliowy – egzotyczny i rzadki przysmak
Kolorowe, przyjemnie pachnące kwiaty facelii błękitnej przyciągają swoim nektarem i pyłkiem niezliczone pszczoły. Z tego powodu w latach 80. XX wieku dostrzeżono szczególne znaczenie tej rośliny jako pastwiska pszczelego, stąd nazwa „przyjaciel pszczół”. Niektórzy pszczelarze obsiewali facelią pola, aby pozyskać z niej wysokowydajną roślinę dla żerujących pszczół. Zbieranie miodu nie jest jednak łatwe, ponieważ słodko-cukrowy nektar znajduje się bardzo głęboko w kwiatach. Pracowite pszczoły muszą wczołgać się głęboko do kubka z nektarem. Ale wysiłek jest tego wart.
W okresie kwitnienia, który trwa do czterech tygodni, pszczoły wytwarzają wyjątkowy miód, który zachwyca łagodnym smakiem i typowym aromatem.
Miód faceliowy ma kremową konsystencję. Jego zapach jest egzotyczny, cytrusowo-kwiatowy. Barwa podobna jest do miodu rzepakowego i waha się od koloru białawego do jasnobeżowego. Ze względu na łagodny, ale wyjątkowy aromat może być stosowany zarówno do dań słodkich, jak i słonych. Pszczelarze również zachwycają się dobroczynnym działaniem miodu faceliowego. Mówi się, że ma działanie antybakteryjne i jest zalecany do słodzenia zimnych herbat. Stosowany zewnętrznie na skórę wspomaga łagodzenie podrażnień i stanów zapalnych.
Wysoka facelia dumnie rozpościera swoje niebieskie kwiaty i życzliwie wita chętne pszczoły, które poszukują nektaru. Oprócz tego, że pięknie pachnie i ładnie wygląda, idealnie nadaje się jako roślina pastewna, która dodatkowo zapobiega rozprzestrzenianiu się chwastów i przyczynia do utrzymywania żyznej gleby.
Miód jest dodatkiem zarówno do słodkich jak i słonych dań. Fot. Pixabay.com