Pędraki w trawniku – zwalczanie. Jaki środek na pędraki?

Spis treści:

• Czym są pędraki? 
• Gdzie chrząszcz brzmi w trzcinie? 
• Dlaczego pędraki są groźne? 
• Jak rozpoznać, że w trawniku żerują pędraki?
• Czy da się zapobiec inwazji pędraków?
• Jak pozbyć się pędraków? 

Intensywnie zielony i zdrowo wyglądający trawnik to duma każdego posiadacza ogrodu. Niestety, czasem w okresie wiosny okazuje się, że spore jego obszary uległy uszkodzeniu. Zwykle podejrzewa się, że trawa została porażona chorobą grzybową lub została zaatakowana przez szkodniki. Chcąc sprawnie i skutecznie poradzić sobie z problemem, trzeba dobrze poznać przeciwnika. Poniżej przedstawiamy jednego z nich, który często i silnie poraża trawniki. Poznajcie, proszę, pędraki. 

Czym są pędraki? 

Pędraki to wielożerne, mało ruchliwe i opasłe larwy niektórych chrząszczy, które nie posiadają odnóży odwłokowych. Można je rozpoznać po jasnej barwie ciała oraz charakterystycznym, łukowatym wygięciu ciała (w podkówkę). To, że nie mają odnóży odwłokowych nie oznacza, że są całkowicie beznogie. Mianowicie w przedniej części ciała znajdują się 3 pary odnóży tułowiowych, dzięki którym pędraki się poruszają. Nie są też całkowicie bezbronne. Ich twarda i brązowa głowa została wyposażona w aparat gębowy typu gryzącego, który jest bardzo silny. 

Do pędraków spotykanych m.in. na trawnikach zaliczane są larwy: 

• chrabąszcza majowego (Melolontha melolontha), 
• chrabąszcza kasztanowca (Melolontha hippocastani), 
• nierówienki listnika (Anomala dubia), 
• guniaka czerwczyka (Amphimallon solstitiale), 
• warzywnicy niszczy listki (Phyllopertha horticola). 

Mogą się one nieznacznie różnić między sobą wielkością, odcieniem czy ewentualnymi nakrapianiami. Zwykle mają około 3 cm długości.  

Gdzie chrząszcz brzmi w trzcinie? 

Chrząszcze upodobały sobie zwłaszcza lasy, pola uprawne, pastwiska, łąki, ugory, gęste zarośla i ogrody. Lecą wszędzie tam, gdzie rosną drzewa i krzewy. Pędraki bytują w glebach żyznych, lekkich, ale i nieco wilgotnych. Istotnym jest, aby ziemia nie była w żaden sposób wzruszana i przekopywana. Spędzają tam kilka lat i bardzo powoli się rozwijają. Jest to możliwe, ponieważ doskonale chronią się przed mrozem, który mógłby być zabójczy. W jaki sposób? W czasie zimy schodzą w głąb ziemi (nawet do 0,5 m!) i hibernują. Wraz z nadejściem wiosny budzą się i ponownie rozpoczynają swoje żerowanie. Po paru latach przepoczwarzają się w chrząszcze, które spędzają zimną porę roku w glebie, by kolejnej wiosny móc wyfrunąć i spróbować, jak smakują liście buku, śliwki czy dębu. W czerwcu samice wracają i składają jaja, z których rodzi się kolejne pokolenie pędraków. 

Dlaczego pędraki są groźne? 

Pędraki, jak już wspomniano wcześniej, rozwijają się niezwykle powoli. Ich rozwleczony na lata cykl życiowy powoduje, że mogą bardzo długo żywić się korzeniami trawy (zwłaszcza tej wschodzącej), powodując uszkodzenia stale w tym samym miejscu. W wyniku ich działalności, rośliny zwykle usychają i obumierają. Największe straty następują w drugim lub trzecim roku ich inwazji. Ponadto pędraki stanowią łakomy kąsek dla gryzoni i ptaków, z których nie wszystkie będą pożądane. 

Jak rozpoznać, że w trawniku żerują pędraki? 

Pierwsze objawy żerowania pędraków w trawniku są dość niespecyficzne. Żółte plamy i przerzedzanie się murawy, brązowe, wysuszone placki… Początkowo mogą więc przypominać choroby grzybowe lub niedostateczne nawodnienie. Następnie trawa zaczyna żółknąć coraz bardziej, marnieć, a nawet zamierać. 

Jak rozróżnić żerowanie pędraków od błędów w pielęgnacji trawnika? Sposób jest bardzo prosty. Wystarczy spróbować wyrwać trawę. Jeśli idzie nadzwyczaj łatwo, to można mieć uzasadnione podejrzenia, że znajdowały się tam larwy. Gdyby trawnik został oszpecony przez złe nawożenie, z pewnością byłoby to trudniejsze. Pędraki na wyrwanym kawałku ziemi nie muszą wcale być widoczne. Ich obecność w trawniku poznasz po wygryzionych, mocno uszkodzonych korzeniach. Ponadto w miejscach, gdzie nie ma trawy (a właśnie tam samica składa jaja), po wzruszeniu ziemi mogą być widoczne te szkodliwe żarłoki. 

Warto podkreślić, że pędraki żerują w dość dużych grupach i wcale nie rozchodzą się równomiernie po całym trawniku. Dlatego zniszczenia murawy mogą mieć "plackowaty" charakter. 

Czy da się zapobiec inwazji pędraków? 

Niestety, bardzo trudno jest uniknąć latających chrząszczy, które mogą być potencjalnymi rodzicami żarłocznych larw. Często wybierają one miejsca, w których rosną jedne ze zdrowszych roślin w ogrodzie. Jedyne, co można zrobić, to obserwować. Jeśli nagle zlatuje się ich naprawdę dużo, dobrze rozpocząć regularną inspekcję ziemi, aby wychwycić początek ich żerowania. 

Warto również zaprosić do ogrodu ptaki (np. kawki), które chętnie spałaszują takiego pędraka. Dzięki nim skutecznie można zredukować ich liczebność. Wystarczy, że powiesisz w ogrodzie karmnik, budkę lęgową lub poidełko. Pędrakami żywią się ponadto krety, ryjówki oraz jeże. 

Mając wokół domu ogród, powinno się zadbać, aby nie było na nim jakichś nieużytków, które skwapliwie wykorzystują samice chrząszczy do złożenia jaj. Od czasu do czasu można także wzruszać ziemię, aby wystawić ewentualne jaja i larwy na pastwę słońca. Ważne będzie też odchwaszczanie trawnika, ponieważ chwasty to coś, co pędraki bardzo lubią. 

Kolejnym z zalecanych czynności profilaktycznych jest dbanie o to, by ziemia była względnie chłodna. Pędraki lubią ciepłą ziemię. Jak uzyskać efekt odstraszający? Można np. zamontować zraszacze, które nawilżając trawnik, będą równocześnie go chłodzić. Ponadto dobrze jest nawozić trawę nawozami regenerującymi, co umożliwi zachować urodę murawy na dłużej dzięki większym systemom korzeniowym roślin nawet wtedy, gdy będą podgryzać go pędraki. 

Jak pozbyć się pędraków? 

• Sposób „na marchewkę” 

Larwy można usuwać ręcznie, wabiąc je do przy pomocy wetkniętego w glebę ziemniaka czy marchewki. Co kilka dni warzywa należy wyciągnąć i usunąć z nich pędraki. 

• Odganianie latających chrząszczy 

Walka z pędrakami nie należy do najłatwiejszych. Trzeba koniecznie uzbroić się w cierpliwość i działać już wtedy, gdy widać na drzewach lub krzewach sporą ilość latających chrząszczy. Dobrym pomysłem jest dbanie o to, aby nie mogły swobodnie żerować i podgryzać liści. W tym celu można je po prostu każdego ranka strząsać lub zastosować dedykowane insektycydy. 

• Podlewanie specjalnymi preparatami 

Jeśli miejsce przebywania pędraków zostało zlokalizowane, można podlać ziemię jednym ze specjalnych preparatów. Może być to zarówno środek chemiczny, jak i bazujący na pożytecznych nicieniach lub bakteriach. Trzeba jednak pamiętać, że pędraki żyją dość głęboko. Aby do nich dotrzeć, można użyć lancy doglebowej. Nie jest to niestety rozwiązanie idealne, zwłaszcza, gdy z trawnika korzystają dzieci lub zwierzęta. 

Niektórzy ogrodnicy polecają wypróbować gnojówkę z wrotyczu. Podlewanie ziemi tą miksturą powinno być systematyczne (co około 14 dni). 

• Rośliny, których zapach odstrasza 

Inną rośliną, którą można wykorzystać w profilaktyce oraz w walce z larwami chrząszcza jest gryka. Jej zapach skutecznie odstrasza larwy, zwłaszcza, gdy zastosuje się ją w formie nawozu. Roślina ta zawiera taniny, które negatywnie wpływają na ich rozwój. 

Niestety, pędraki to bardzo uciążliwe szkodniki, które często atakują nieprawidłowo utrzymywane trawniki. Kiedy już się pojawią, tak trudno zagwarantować, że uda się w 100% je wyeliminować. Z pewnością można jedynie starać się ograniczać ich populację i zmniejszać dotkliwość skutków ich żerowania.