Spis treści:
- Pilśniowiec winoroślowy. Co to za szkodnik?
- Objawy żerowania pilśniowca winoroślowego
- Sposoby zwalczania pilśniowca winoroślowego
Pilśniowiec winoroślowy. Co to za szkodnik?
Pilśniowiec winoroślowy (Eriophyes vitis) jest mikroskopijnym roztoczem o długości zaledwie około 0,15 mm, który jest odpowiedzialny za poważne szkody w uprawach winorośli. Gatunek ten jest szeroko rozpowszechniony w Europie i Ameryce Północnej. Pilśniowiec winoroślowy atakuje winorośl, nakłuwając dolne strony liści i wysysając soki, co prowadzi do osłabienia roślin i zmniejszenia ilości oraz jakości plonów.
Zimowanie dorosłych osobników odbywa się pod łuskami pąków lub w spękaniach kory, co zapewnia im przetrwanie w trudnych warunkach. Wiosną, gdy temperatura wzrasta, samice migrują na młode liście, gdzie rozpoczynają żerowanie i składanie jaj. Młode larwy kontynuują żerowanie, ukrywając się w gęstej pilśni, co sprawia, że są trudne do wykrycia gołym okiem.
Przeczytaj również: Choroby trawnika – zwalczanie i zapobieganie. Jak rozpoznać choroby traw?
W ciągu roku rozwijają się dwa pokolenia pilśniowca winoroślowego. Pierwsze pokolenie pojawia się wiosną, a jego rozwój trwa przez okres letni. Od końca lipca szkodniki drugiego pokolenia zasiedlają różne części winorośli, przygotowując się do zimowego spoczynku. Ta zdolność do wielokrotnego namnażania w ciągu roku sprawia, że zwalczanie tego szkodnika jest wyzwaniem, wymagającym stałej obserwacji i odpowiednich działań ochronnych.
Zwalczanie piliśniowca winoroślowego jest dużym wzywaniem. Fot.olko1975/123RF.com
Objawy żerowania pilśniowca winoroślowego
Wzrokowe rozpoznanie obecności tego szkodnika na roślinach stanowi wyzwanie ze względu na jego mikroskopijne rozmiary. Roztocza będą widoczne dopiero pod dużym powiększeniem. Samice pilśniowca mają ciało o długości około 0,16 mm, koloru słomkowego, z dwiema parami nóg z przodu ciała. Samce są mniejsze, osiągając długość 0,14 mm.
Przeczytaj też: Co przyciąga komary do ogrodu? Posadź te rośliny, szybko zobaczysz różnicę
Jednak objawy żerowania pilśniowca winoroślowego są wyraźne i z czasem stają się coraz bardziej widoczne na roślinach. Na spodniej stronie liści pojawiają się srebrzyste plamy pilśni, które z czasem brązowieją i wysychają. Na górnej stronie liści, w tym samym miejscu co pilśń, tworzą się jasne lub czerwone, wypukłe nabrzmienia. W skrajnych przypadkach, przy dużej liczebności szkodnika, może dojść do deformacji blaszki liściowej, co znacząco osłabia roślinę i jej zdolność do fotosyntezy.
Silnie zasiedlone i uszkodzone wierzchołki młodych pędów winorośli stają się krótkie i cienkie, często zamierając. Kwiatostany uszkodzone przez żerowanie pilśniowca rozwijają się nieprawidłowo i często zasychają, co prowadzi do znacznych strat w plonie. Nalot pilśniowy może się również pojawić na innych zielonych częściach rośliny, co dodatkowo ją osłabia.
Przeczytaj również: Stosowanie mączki kostnej w ogrodzie. Do jakich roślin używać? Zalety i wady
Innym charakterystycznym objawem, który może pomóc w rozpoznaniu obecności pilśniowca winoroślowego, jest zmiana koloru uszkodzeń na liściach. Miejsca nakłucia, widoczne na górnej stronie blaszki liściowej, mogą początkowo wyglądać jak srebrne plamy, które z czasem żółkną. W odmianach winorośli o ciemniejszych owocach te zmiany przybierają karminową barwę. Obserwacja tych specyficznych przebarwień, zwłaszcza w połączeniu z obecnością pilśni na spodniej stronie liści, jest kluczowa dla wczesnego i dokładnego rozpoznania tego szkodnika.
Sposoby zwalczania pilśniowca winoroślowego
Zwalczanie pilśniowca winoroślowego wymaga kompleksowego podejścia, obejmującego zarówno metody biologiczne, jak i chemiczne. Jednym z najskuteczniejszych sposobów na ograniczenie populacji tego szkodnika jest stosowanie oprysków myjących, które zawierają siarkę. Zabiegi te są szczególnie efektywne, gdy wykonuje się je w okresie pękania pąków i rozwoju latorośli, czyli na przełomie kwietnia i maja. Wykorzystuje się wtedy roztwory siarkowe w stężeniu 2-3%. Oprysk przeprowadzony podczas słonecznej i ciepłej pogody znacząco zwiększa jego skuteczność, utrudniając wyjście zimujących samic spod łusek pąków.
Przeczytaj również: Trzy naturalne sposoby na mszyce. Przepisy na wyciąg z rumianku, liści szczawiu i ziemniaka
Ochrona biologiczna stanowi przyjazną dla środowiska alternatywę dla chemicznych środków. Na plantacjach można wprowadzać drapieżne roztocza, takie jak dobroczynek gruszowiec (Typhlodromus pyri), które naturalnie ograniczają populację pilśniowca winoroślowego. Dobroczynki, jak również drapieżne wciornastki, są naturalnymi wrogami tego szkodnika, co czyni je skutecznym narzędziem w biologicznej kontroli populacji. Pożyteczne roztocza sprzedawane są w formie tekstylnych opasek, które zakłada się na pędy, drzewa lub krzewy owocowe. Stosowanie tych naturalnych metod pomaga utrzymać równowagę ekologiczną i redukuje potrzebę użycia chemicznych akarycydów.
W amatorskiej uprawie zaleca się ręczne usuwanie zaatakowanych przez szkodnika liści. Fot. Dita Dumitru/123RF.com
W warunkach amatorskiej uprawy winorośli, szczególnie na działkach, zaleca się ręczne usuwanie zaatakowanych liści, co utrudnia rozwój i rozprzestrzenianie się pilśniowca. Jesienią, wszystkie opadłe liście powinny być dokładnie zebrane i spalone, aby zniszczyć zimujące osobniki szkodnika. W okresie wegetacji można stosować naturalne preparaty, oparte na olejku pomarańczowym, które są bezpieczne dla środowiska i pomagają w ochronie winorośli przed pilśniowcem. W sklepach ogrodniczych znajdziemy gotowe produkty do ochrony roślin na bazie olejku w cenie około 400 zł za opakowanie o pojemności 5 litrów. W przypadku zwalczania tego szkodnika potrzeba około 2 litrów oprysku z olejku na hektar uprawy. Dla ogrodników z mniejszym areałem dobrym wyjściem może być samodzielnie przygotowanie preparatu na pilśniowca. W tym celu wystarczy rozcieńczyć 60 g eterycznego olejku pomarańczowego w 1 litrze wody.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również: