Sponsor serwisu Leroy Merlin logo
Porady ogrodnicze

Roślina wielu zastosowań. Zobacz, jak uprawiać szałwię w ogrodzie

Szałwia od wieków znana jest ludzkości jako roślina lecznicza. Z jej zbawiennych właściwości korzystano już w starożytnym Rzymie. Stosowano ją w przeziębieniach, a także przy problemach ze wzrokiem i pamięcią. Jej działanie przypisywano czasem czarom. Choć za właściwości zdrowotne odpowiada przyroda, szałwia ma w sobie coś magicznego. 

Roślina wielu zastosowań. Zobacz, jak uprawiać szałwię w ogrodzie
Szałwia to nie tylko roślina lecznicza, ale także przyprawowa oraz ozdobna. Fot.123RF.com

Spis treści: 

Szałwia – skąd pochodzi? Najpopularniejsze gatunki szałwii

Obecnie kwiaty szałwii są uprawiane niemal na całym świecie, jednak nie zawsze tak było. Jej pierwsze przedstawicielki pojawiały się w rejonach Morza Śródziemnego. Początkowo właśnie w takich krajach jak Grecja czy Włochy zajmowano się uprawą szałwii w ogrodzie. Jej łacińska nazwa „Salvia” pochodzi od łacińskiego słowa „salvus”, czyli zdrowy. 

Wyodrębniono wiele rodzajów szałwii. Nie sposób wymienić tutaj wszystkich, ponieważ jest ich prawie 1000. Dzikie odmiany możesz spotkać prawie na każdej łące. Gatunki, które zdecydowanie najczęściej goszczą w naszych ogrodach, to: 

  • szałwia lekarska (Salvia officinalis L.) 

  • szałwia łąkowa (Salvia pratensis L.) 

  • szałwia omszona (Salvia nemorosa L.) 

  • szałwia błyszcząca (Salvia splendens) 

szałwia lekarska i łąkowa Szałwia lekarska i szałwia łąkowa są do siebie bardzo podobne, mają podobne wymagania i właściwości. Fot.123RF.com 

Szałwia lekarska i szałwia łąkowa – czym się charakteryzują?

Szałwia lekarska to zimozielony półkrzew, który osiąga do około 80 cm wysokości. Jej znak rozpoznawczy to podłużne liście w kolorze poszarzałej zieleni i fioletowe kwiatostany. Od maja do czerwca pojawiają się kwiaty. Jest rośliną bardzo wszechstronną i znajduje zastosowanie m.in. w kuchni, ziołolecznictwie i kosmetyce. 

Szałwia łąkowa uważana była kiedyś za zamiennik szałwii lekarskiej. Niewprawione oko pewnie nie zauważy pomiędzy nimi różnicy. Jednak istnieje kilka drobnych – głównie w budowie i zastosowaniu. Szałwia łąkowa zwykle dorasta do około 60 cm wysokości. Przyciąga dużo pszczół i innych owadów zapylających ze względu na swoją miododajność. Najczęściej rośnie dziko na łąkach kwiatowych, ale możesz uprawiać ją także w swoim ogrodzie. 

Szałwia – właściwości i zastosowanie  

Szałwia jest rośliną zawierającą wiele wartościowych składników. W jej wnętrzu znajdziesz olejki eteryczne, flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne i witaminy z grupy B. Innych ważnych dla człowieka elementów jest oczywiście więcej, ale już w dużo mniejszych ilościach. 

Szałwia lekarska wykazuje przede wszystkim właściwości bakteriobójcze. Doskonale radzi sobie z różnego rodzaju stanami zapalnymi. Kto z nas przynajmniej raz w życiu nie płukał gardła szałwią podczas anginy albo zapalenia dziąseł? Ta domowa metoda jest w pełni uzasadniona właściwościami rośliny. 

Najczęściej spotykaną formą jest szałwia suszona, to właśnie z niej przygotowywane są kojące napary. Oprócz wcześniej wspomnianych zastosowań antybakteryjnych takie herbatki działają też świetnie na problemy z trawieniem. Dodatkowo pomagają uregulować poziom stresu, a także poprawić zdolność skupienia się i pamięć. 

Zdrowotne właściwości szałwii są dobrze znane od pokoleń, ale czy wiesz, gdzie jeszcze stosuje się szałwię? 

Przeczytaj również: Pomagają wzmocnić odporność i zwalczyć wirusy. Te zioła to bomba witamin!

zioła Po te zioła warto sięgnąć podczas przeziębienia. Fot. 123RF/PICSEL

Szałwia w branży kosmetycznej 

Nie tylko medycyna naturalna wykorzystuje szałwię. Ze względu na dużą ilość składników bioaktywnych stosuje się ją także w produktach kosmetycznych i domowych zabiegach pielęgnacyjnych. Kosmetologia wykorzystuje przede wszystkim to, że szałwia zawiera substancje redukujące potliwość i łojotok oraz ma właściwości odświeżające. 

Szałwii używa się w walce z łupieżem, trądzikiem i rozszerzonymi porami. Jest często spotykanym składnikiem kosmetyków do pielęgnacji włosów i cery. Znajdziesz ją w składzie toników, szamponów, kremów, a nawet past do zębów i mydeł. Przyda ci się, jeżeli lubisz kosmetyczne preparaty domowej roboty. W internecie znajdziesz wiele przepisów na sole do kąpieli, maseczki i olejki z szałwią. 

Zastosowanie szałwii w kuchni 

Suszona szałwia jest znana wszystkim miłośnikom kuchni. W smaku jest nieco korzenna, z nutką goryczy i pikantności. Najpopularniejsze, ale niejedyne zastosowanie szałwii w kuchni to zmielona lub pokruszona jako przyprawa. Jednak robić z nią możesz dużo więcej. Smaż, gotuj, piecz, susz, możesz ją nawet konserwować. 

Mówi się, że szałwia jest doskonałym dodatkiem do potraw ciężkostrawnych. Jest to faktem głównie ze względu na jej właściwości usprawniające trawienie. Dodanie kilku listków szałwii do tłustej marynaty sprawi ogromną różnicę. Roślina sprawdzi się przy potrawach mięsnych, ale też przy rybach, warzywach i nabiale. Nada aromatu zupie, sosowi, a nawet alkoholowi. 

Pewnie myślisz teraz, że dodatek ten jest zarezerwowany tylko dla dań wytrawnych. Nic bardziej mylnego. Szałwia smakuje równie dobrze w słodyczach. Wypróbuj przepisy na szałwiowe ciastka, konfitury, syropy i wiele innych przysmaków. Na pewno znane są ci również szałwiowe cukierki.  

szałwia w kuchni Suszone liście szałwii stosowane są w kuchni jako przyprawa do różnych dań. Fot.123RF.com

Szałwia lekarska w ogrodzie 

Szałwia to roślina, której nie może zabraknąć w twoim ogródku ziołowym. Najczęściej wybieraną odmianą jest wspomniana szałwia lekarska, którą wykorzystasz potem zarówno w kuchni, jak i w domowej apteczce. Choć raczej nie jest wybierana jako roślina ozdobna, nie zmienia to faktu, że możesz stworzyć przepiękne kompozycje z jej udziałem. 

Szałwia lekarska w polskim klimacie osiąga do około 60 cm i jest rośliną wielosezonową. Ma delikatnie owłosione, długie i kanciaste pędy, które zakończone są niebieskofioletowymi kwiatostanami. Kwitnie przez 2 miesiące (czerwiec i lipiec), a po raz pierwszy dzieje się to już rok od zasadzenia. Uprawiać możesz ją nie tylko w ogrodzie – poradzi sobie również jako roślina doniczkowa. 

Szałwia – uprawa i pielęgnacja 

Uprawa szałwii lekarskiej nie różni się zbytnio od uprawy innych odmian. Jak większość roślin z ciepłych rejonów potrzebuje słońca. Wymaga też żyznej gleby o pH na poziomie od 6 do 7. Wilgotność powinna być utrzymana na średnim poziomie. 

  • Stanowisko

Szałwię lekarską sadź na stanowiskach dobrze nasłonecznionych, z dala od ewentualnych przeciągów. Zadbaj o przepuszczalność gleby w miejscu, w którym ma rosnąć. Połącz ziemię z odrobiną piasku lub żwirku, aby zapewnić roślinie drenaż. 

  • Przycinanie 

Pielęgnacja szałwii lekarskiej nie jest zbyt trudna, ale o kilku rzeczach musisz pamiętać. Przede wszystkim o corocznym przycinaniu: jeśli pozostawisz ją samą sobie, w bardzo krótkim czasie pędy mogą opaść, a nawet całkowicie zdrewnieć. Dlatego przycinaj szałwię wczesną wiosną. 

podlewanie szałwii Szałwię najlepiej podlewać odstałą wodą wczesnym rankiem. Fot.123RF.com

  •  Zimowanie 

Choć roślina jest określana jako mrozoodporna, to w surowszych warunkach może nie przetrwać. Na zimę warto ją delikatnie przykryć gałązkami, ziemią lub kompostem. Przemarznięte części należy usunąć na wiosnę. Pozwoli to zagęścić pędy i utrzymać zwarty pokrój. Szałwia rośnie około 5 lat. Po tym czasie najkorzystniej będzie zasadzić młodą krzewinkę. 

  • Podlewanie 

Dbaj także o odpowiedni poziom nawodnienia gleby. W czasie upałów roślinę należy regularnie podlewać, ponieważ wydłuża to okres jej kwitnienia. Warto jednak zaznaczyć, że szałwia lekarska nie lubi zbyt dużej ilości wody, dlatego lepiej ją przesuszyć niż przelać. 

  •  Zbiór 

Ostatnia rzecz, o której musisz pamiętać – podczas pierwszych plonów obchodź się z nią dość oszczędnie i rozpocznij zbiory dopiero w sierpniu. W następnych latach bez żadnych obaw możesz robić to już od maja. Korzystaj z niepowtarzalnych właściwości jej pięknych liści, ciesząc się jej obecnością w ogrodzie. 

Przeczytaj również: Te zioła warto uprawiać w ogrodzie. Przydadzą się w kuchni i nie tylko

zioła w ogrodzie Część ziół w ogrodzie wygląda bardzo dekoracyjnie. Warto je uprawiać nie tylko dla smaku! Fot. 123RF/PICSEL

Reklama

Przeczytaj również

REKLAMA
REKLAMA

Ostatnio spodobało się

Informacja

Nie możesz dodać komentarza do tej treści. To okno zamknie się automatycznie za 3 sekundy.

Wyślij mailem

Informacja

Zgłoś nadużycie

Informacja

To okno zamknie się automatycznie za 3 sekundy.

Wyłącz to powiadomienie

Nie będziesz już więcej otrzymywać powiadomień do tego zdarzenia.
Państwa przeglądarka jest nieaktualna. Aby zapewnić większe bezpieczeństwo, wygodę i komfort użytkowania w tej witrynie, proszę zaktualizować swoją przeglądarkę.
Polub nas, aby otrzymywać niezliczone pomysły wprost na swoją tablicę!

Edycja zdjęcia

Obróć

Informacja

Zaloguj się

Newsletter

Zapisz się do newslettera, aby otrzymywać najciekawsze artykuły oraz inspiracje z serwisu Deccoria.pl

Powiadomienia

Informacja

Nie możesz wykonać tej akcji. To okno zamknie się automatycznie za 3 sekundy.