Spis treści:
- Stare odmiany jabłoni — lista
- Dlaczego warto sadzić stare odmiany jabłoni?
- Ile kosztują stare odmiany jabłoni?
Stare odmiany jabłoni — lista
Niejedna osoba z nostalgią wspomina smak jabłek rosnących w sadzie czy ogrodzie u dziadków. Ten wyjątkowy i niezapomniany smak jabłek, to nie wytwór naszej wyobraźni, ale zasługa starych odmian jabłoni wytwarzających owoce pełne soczystego, aromatycznego i słodkiego miąższu, który wręcz rozpływał się w ustach.
Jakie są najlepsze stare odmiany jabłoni?
- Malinówka Oberlandzka — to odmiana o pochodzeniu holenderskim, która znana już była w XIX wieku, a swoją nazwę zawdzięcza malinowemu aromatowi wyczuwalnemu w miąższu. Jabłoń tworzy kulistą koronę z lekko zwieszającymi się pędami. Owocowanie jest obfite, ale przemienne. Jabłka tej odmiany początkowo mają jasnozieloną skórkę, która w miarę dojrzewania pokrywa się bordowym rumieńcem. Miąższ malinówek jest perłowo-biały, kruchy, soczysty, o malinowym posmaku. Ta odmiana jabłoni polecana jest do uprawy w przydomowych ogrodach, ponieważ jest odporna na parcha, mączniaka i inne choroby oraz nie wymaga używania chemicznych środków ochroni roślin.
- Antonówka Półtorafuntowa — nazywana również potocznie Śmietanówką, to bardzo stara rosyjska odmiana, znana już od 1888 roku. Jabłoń silnie rośnie, tworzy kulistą i rozłożystą koronę. Owocuje naprzemiennie, a jabłka dojrzewają w różnym czasie i wymagają kilkukrotnego zbioru. Jabłka są duże, ważą zwykle od 400 do 600 g. Ich skórka początkowo jest zielona, z czasem staje się zielono-żółta, a pod koniec wybarwia się na kolor żółto-pomarańczowy. Miąższ Antonówki Półtorafuntowej jest biały, drobnoziarnisty, soczysty i chrupki. Idealnie nadaje się na przetwory — dżemy, musy, komposty oraz do ciast — szczególnie do szarlotki.
Wyświetl ten post na Instagramie
- Antonówka zwykła — to również bardzo stara jesienna odmiana jabłoni, która wciąż na szeroką skalę uprawiana jest na Białorusi, krajach nadbałtyckich i w chłodnych rejonach Rosji. Odmiana ta jest ceniona ze względu na wysoką mrozoodporność, małą podatność na choroby oraz wyjątkowe właściwości przetwórcze. Jabłoń rośnie raczej powoli i z czasem zaczyna przybierać szeroką i spłaszczoną koronę. Jej plonowanie jest naprzemienne. Jabłka są średniej wielkości, początkowo ich skórka jest zielona, a w miarę dojrzewania staje się kremowo-zielona. Miąższ antonówek jest kruchy, kwaskowaty i bardzo aromatyczny, a jego zapach określany jest jako landrynkowy. Dlatego jabłka te bardzo często wykorzystywane są na przetwory — soki, dżemy, marmolady oraz do wypieków. Jabłoń Antonówka polecana jest do uprawy amatorskiej, ponieważ rzadko choruje, jest odporna na mróz, a pyszne jabłka można spożywać bezpośrednio, długo przechowywać oraz przygotowywać z nich różnego rodzaju przetwory.
- Papierówka — to stara odmiana jabłoni pochodząca z krajów nadbałtyckich, która występuje również pod nazwami Oliwka Inflancka, Oliwka Żółta oraz Biały Nalew. Papierówka jest jedną z najwcześniej dojrzewających jabłoni. Jej owoce dojrzewają już na przełomie czerwca i lipca. Początkowo jabłka mają jasnozieloną skórkę, która z czasem staje się kremowa, a w pełni dojrzałe owoce stają się całkiem żółte. Miąższ papierówek jest kruchy, soczysty, początkowo lekko kwaskowaty, a w miarę dojrzewania staje się coraz słodszy. Jabłka te świetnie nadają się do bezpośredniego spożycia, jak również do wypieków oraz przetworów.
Wyświetl ten post na Instagramie
- Koksa Pomarańczowa — to stara odmiana pochodząca z Anglii, która powstała już w 1825 roku. W starych sadach wciąż można spotkać te jabłonie, które po latach osiągnęły już spore rozmiary. Ich korony są rozłożyste, a gałęzie zwisające. Owoce Koksy Pomarańczowej są najczęściej średniej wielkości. Skórka dojrzałych owoców pokryta jest marmurkowym, paskowanym rumieńcem. Miąższ jest biało-kremowy lub biało-różowy, kruchy, delikatny i soczysty oraz bardzo smaczny. Może przypominać nawet smak gruszki. Jabłka te idealnie nadają się na przetwory, do ciast oraz deserów.
- Kosztela — to najstarsza polska odmiana jabłoni, pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1590 roku. W starych rękopisach znalezionych na poddaszu pałacu w Wilanowie znaleziono informację o tym, że sam król Jan III Sobieski doglądał zbiorów jabłoni rosnących w królewskim ogrodzie, a ich smak szczególnie upodobała sobie królowa Marysieńka. Jabłoń Kosztela charakteryzuje się wysoką odpornością na mróz i choroby. Drzewo silnie rośnie, tworząc rozłożystą i gęstą koronę. Jabłka dojrzewają w połowie września, są średniej wielkości, ich skórka początkowo jest jasnozielona, a z czasem staje się słomkowa i nabiera lekkich rumieńców. Miąższ owoców wyróżnia się tym, że jest wyjątkowo słodki. Jabłka te jednak najlepiej smakują dopiero kilka dni po zerwaniu i przechowywaniu w zimnym pomieszczeniu. Warto zaznaczyć, że jabłka te nie nadają się na przetwory.
Wyświetl ten post na Instagramie
Dlaczego warto sadzić stare odmiany jabłoni?
Stare odmiany jabłoni nie są uprawiane na szeroką skalę m.in. ze względu na naprzemienność plonowania tzn. jeśli w danym roku drzewa plonują obficie, to w kolejnym plonowanie będzie słabe. Dlatego obecnie w sadach towarowych stawia się na wyselekcjonowane odmiany, które owocują każdego roku, ich pokrój jest karłowaty, co ułatwia zbiory, a owoce lepiej się przechowują.
Natomiast stare odmiany jabłoni wciąż można sadzić w przydomowych ogrodach i na działkach. W uprawie amatorskiej bardzo dobrze się sprawdzają, ponieważ są w większości bardzo odporne na niskie temperatury, choroby i szkodniki. W ich uprawie nie trzeba zatem stosować chemicznych oprysków.
Jednak największą zaletą starych odmian jabłoni jest wyjątkowy smak jabłek. Ich miąższ jest bardzo kruchy i soczysty, a w zależności od odmiany — słodki lub kwaskowaty, z malinowym czy gruszkowym posmakiem. Co prawda jabłka te nieco gorzej się przechowują i łatwiej ubijają, ale za to świetnie nadają się na przetwory czy do wypieków.
Ile kosztują stare odmiany jabłoni?
Stare odmiany jabłoni są nieco trudniej dostępne w lokalnych szkółkach ogrodniczych, jednak z roku na rok zauważa się coraz większe zainteresowanie uprawianymi przed laty jabłoniami.
Wybrane odmiany jabłoni można jednak łatwo nabyć w szkółkach oferujących sprzedaż sadzonek przez internet. Cena za sadzonkę 2-letnią o wysokości około 150 cm wynosi najczęściej od 18 do 25 złotych.
Przeczytaj również:
Robaki w jabłkach - jakie opryski stosować na owocówki jabłkóweczki?
Często spotykany szkodnik jabłoni – zobacz, jak z nim walczyć
Przycinanie drzew owocowych. Terminy, kolejność i sposób przycinania są bardzo ważne
"Na zdrowie": Jabłko - symbol urodzaju, płodności i długowieczności na INTERIA.TV.