Spis treści:
- Dzika róża - charakterystyka
- Uprawa dzikiej róży
- Płatki dzikiej róży - właściwości i zastosowanie
- Owoce dzikiej róży - właściwości i zastosowanie
Dzika róża - charakterystyka
Dzika róża, jak wszystkie róże, należy do rodziny różowatych. Kuzynka naszych pięknych odmian ogrodowych w naturze rośnie w Europie, Azji, na północy Afryki, w Australii i Nowej Zelandii. Porasta obrzeża dróg i lasów, przydrożne rowy i miedze. Jej krzewy są gęste i wysokie, mogą osiągnąć około 3 m, a ich pędy gną się łukami ku ziemi. Liście są drobne, błyszczące lub matowe, epileptyczne, o pikowanych brzegach. Pędy dzikiej róży są obficie zaopatrzone w kolce. Ma to chronić krzew przed zniszczeniem przez ewentualnych intruzów.
Najważniejsze w dzikiej róży są kwiaty i owoce. Kwiaty są drobne, mają pięć płatków w kolorach białych lub różowych i żółty środek. Krzew kwitnie od maja do czerwca, po czym zaczyna się jego owocowanie.
Owoce dzikiej róży są czerwone, kuliste, wypełnione nasionami. Nawet w ogrodzie pozwalamy się im rozwinąć, choć u innych odmian róż do tego nie dopuszczamy. Wszystko to ze względu na ozdobny wygląd i niezwykłe właściwości lecznicze owoców dzikiej róży.
Czytaj też: Choroby róż. Na co najczęściej chorują róże, jak zapobiegać i leczyć
Uprawa dzikiej róży
Uprawa dzikiej róży jest dość prosta. Wynika to z tego, że nasz klimat to dla tej rośliny naturalne warunki. Krzew ten jest odporny na mróz, ale lubi też słońce. Zniesie o wiele dłuższy okres bez podlewania niż inne krzewy różane. Nie ma też aż tak wielkich potrzeb pielęgnacyjnych. Co nie znaczy, że możemy zostawić roślinę samą sobie. Oto podstawowe zasady uprawy dzikiej róży w ogrodzie:
- Stanowisko
Dzika róża lubi stanowiska nasłonecznione, ale poradzi sobie również w półcieniu. Ważne jest, aby zostawić wokół niej więcej przestrzeni — co najmniej około 60 cm bez nasadzeń wokół. Dzika róża mocno się rozrasta.
- Podłoże
Roślina wymaga podłoża przepuszczalnego, umiarkowanie wilgotnego. Lepsze dla niej są gleby żyzne, ale poradzi sobie również w tych mniej bogatych w składniki i bardziej suchych. Dzięki temu, że jest odporna na mróz, nie wymaga okrywania na zimę. Odczyn gleby może być obojętny lub lekko kwaśny.
- Sadzenie
Dziką różę sadzi się z sadzonek. Można je nabyć w sklepie ogrodniczym lub po prostu wykopać spośród krzewów rosnących dziko czy u sąsiada. Najlepiej do sadzenia nadają się dwu – trzyletnie siewki. Są już na tyle silne, że dobrze zniosą przesadzenie i nie na tyle ukorzenione, żeby naruszyć ich bryłę korzeniową. Sadzenie dzikiej róży należy przeprowadzać wiosną lub jesienią.
- Podlewanie
Dzika róża nie wymaga codziennego podlewania. Należy nawadniać jedynie młode sadzonki. Starsze podlewa się mocniej w okresach suszy lub jeśli rosną na wyjątkowo słonecznym stanowisku, z dala od innych roślin. Poza tym roślinie wystarczy podlanie nawet raz w tygodniu.
- Nawożenie
W naturze dzikiej róży nikt nie nawozi, więc i w ogrodzie ta roślina da sobie radę. Jednak dobrze jej zrobi i z pewnością nie zaszkodzi nawożenie kompostem.
- Kwitnienie
Dzika róża kwitnie od maja do czerwca — wtedy jest czas na zbieranie jej płatków. Mają one właściwości lecznicze i wykorzystywane są w kosmetyce. W przeciwieństwie do innych odmian, z dzikiej róży nie obcinamy przekwitłych kwiatów. Owoce krzewu są równie ozdobne i mają właściwości lecznicze.
- Owocowanie
Dzika róża owocuje pod koniec września. Jej owoce są dość duże jak na różę (długość 2-3 cm) i mają kolor czerwony. Pierwsze owoce pojawiają się w trzecim roku uprawy rośliny, więc trzeba wykazać się cierpliwością.
- Przycinanie
Dzika róża nie wymaga specjalnego przycinania. Wystarczy jej cięcie pielęgnacyjne na wiosnę, które pomoże pozbyć się zdrewniałych pędów. Jest to jednak roślina dość ekspansywna, dlatego trzeba dbać o pozbywanie się rozrostów z ziemi.
- Rozmnażanie
Ta roślina może rozmnażać się z nasion. Należy je wyjąć z owoców, wysuszyć i przechowywać jakiś czas w lodówce. Nasiona dzikiej róży można wysiać jeszcze przed zimą wprost do gruntu. Tę różę można łatwo rozmnażać również z sadzonek pędowych i odrostów korzeniowych.
- Choroby i szkodniki
Dzika róża jest wyjątkowo odporna na choroby i szkodniki, z którymi świetnie radzi sobie w naturze. Choroby, jakie jej zagrażają to plamistość liści i rdza, a szkodniki to przędziorek, nimułka różana i bruzdownica.
Czytaj również: Dlaczego róże słabo kwitną? Jak pobudzić róże do kwitnienia?
Płatki dzikiej róży - właściwości i zastosowanie
Płatki dzikiej róży warto zbierać, gdyż mają właściwości zdrowotne. Zawierają witaminy z grupy B, dzięki czemu działają kojąco i uspokajająco. Witaminy A, E oraz C wpływają na odporność i na produkcję kolagenu, dlatego są szeroko wykorzystywane w kosmetyce. Płatki tej rośliny zawierają olejki, które mają właściwości rozjaśniające i nawilżające. Znajdziemy w nich także flawonoidy i wiele kwasów organicznych. Dzięki temu mają silne właściwości przeciwzapalne.
Płatki dzikiej róży są wykorzystywane w kuchni. Można z nich robić soki, konfitury i dżemy. Herbata zaparzona z płatków ma działanie wyciszające, dobrze robi na choroby gardła czy niestrawność. Trzeba tylko pamiętać, by zbierając płatki odrywać ich białe końcówki, które zawierają goryczkę.
W kosmetyce płatki dzikiej róży wykorzystywane są do produkcji kremów i balsamów wygładzających. W domowych warunkach łatwo z nich zrobić tonik, płukankę do włosów lub różany olejek. Ten ostatni może służyć nie tylko do pielęgnacji twarzy, ale również w przypadku drobnych ranek lub otarć.
Czytaj też: Pielęgnacja róż. Co to są pędy płonne róż i co z nimi robić?
Owoce dzikiej róży - właściwości i zastosowanie
Owoce dzikiej róży mają jeszcze więcej leczniczych właściwości niż płatki. Dawka witaminy C jest w nich 30 razy większa niż w cytrynie. Poza tym znajdziemy w nich witaminę A i E, i witaminy z grupy B, w tym kwas foliowy. Witamina A w połączeniu z witaminą K świetnie wpływa na wzrok. Pektyny, garbniki, flawonoidy oraz karotenoidy sprawiają, że owoce dzikiej róży mają działanie przeciwzapalne, wzmacniają odporność i obniżają ciśnienie. Działają lekko przeciwbólowo, pomocne są w osteoporozie, a także przy przeziębieniach i stanach zapalnych. Łagodzą niestrawność i wspomagają metabolizm. Mają działanie moczopędne.
Owoce dzikiej róży zbiera się po pierwszym przymrozku — są wtedy słodsze. Można je suszyć i dodawać do herbaty. W domowych warunkach warto zrobić z nich sok, konfiturę, dżem czy nalewkę. Nasze babcie robiły z nich syrop na przeziębienia.
Przeczytaj też: Zakop pod różami w ogrodzie, krzewy będą uginać się od kwiatów. Domowe sposoby na dokarmianie róż
Źródła: rhs.org.uk, opracowanie własne
Wiosna w ogrodzie. Najpiękniejsze krzewy są łatwe w uprawie na INTERIA.TV.