Spis treści:
Skąd się biorą przesądy?
Zabobony to mocno zakorzenione, błędne i bezzasadne przekonania na jakiś temat. Nie mają one racjonalnych, popartych nauką i po prostu logicznych przesłanek czy uzasadnień. Skąd się biorą przesądy? Najczęściej wynikają one z ludzkiej tendencji do oswajania niezrozumiałych zjawisk przez szukanie związków przyczynowo-skutkowych tam, gdzie ich po prostu nie ma.
Jak podkreślają specjaliści, o tym, czy ktoś będzie przesądny w dorosłym życiu, najczęściej decyduje dzieciństwo. Jeśli podczas dorastania nie otrzymujemy wiedzy o zasadach „działania” świata, tłumaczymy sobie je na własny sposób. Im większe zrozumienie posiądziemy jako dzieci, tym mniej podatni na przesądy będziemy jako dojrzali ludzie.
Dlaczego ludzie wierzą w przesądy?
Najczęściej zabobony wywodzą się z dawnych wierzeń i rytuałów magicznych lub nawiązują do nich. Są one kultywowane przez kolejne pokolenia – z mniejszą lub większą świadomością ich bezzasadności i braku logiki. Dlaczego ludzie wierzą w przesądy nawet po uzyskaniu wiedzy o świecie, której brakowało im w dzieciństwie?
Najczęściej przesądy przejmujemy bez zastanowienia od autorytetów – zwłaszcza rodziców. Zabobony, które towarzyszą nam od wczesnych lat życia, traktujemy więc jako stałą, niezbywalną część naszej tradycji rodzinnej i własnej tożsamości. Zrozumiałe jest więc, że często nie chcemy się ich wyrzekać. Niby wiadomo, że czarne koty nie przynoszą pecha. Czy nie zdarzyło ci się jednak zawahać, co zrobić, gdy jeden z nich przebiegł ci drogę? No właśnie!
Przeczytaj również: Masz te rośliny w domu? Podobno przynoszą pecha
Przesądy związane z domem
Według sondażu CBOS z 2018 roku śmiało można powiedzieć, że jako naród jesteśmy nadal przesądni. Ponad połowa ankietowanych dorosłych Polaków (54%) potwierdziła, że wierzy w przynajmniej jeden z dziesięciu przedstawionych im przesądów. Aż 14% natomiast potwierdziło, że dostrzega magiczne znaczenie w co najmniej pięciu z nich.
Wiele nadal funkcjonujących zabobonów to przesądy związane z domem – przede wszystkim z przedmiotami codziennego użytku, produktami spożywczymi. Które z nich są najpopularniejsze? Sprawdź i przekonaj się, jak mocno są one zakorzenione z naszej kulturze. Z pewnością znasz znaczenie co najmniej połowy z przedstawionych poniżej przesądów.
- Pająk
Zabicie pająka tkającego nić w zaciszu domu ma przynosić pogorszenie pogody, ale też sytuacji finansowej i atmosfery wśród domowników. Dlaczego? Pająk od wieków jest uznawany za symbol dobrobytu.
- Próg
Nie należy witać się przez próg ani zawracać przez niego w pośpiechu. Oddziela on bezpieczny i oswojony dom od groźnego świata zewnętrznego. Podanie ręki komuś po jego drugiej stronie może być przyczyną nieszczęścia. Zbyt szybkie ponowne przejście przez próg ma natomiast skutkować „utknięciem” między dwoma światami. Może więc – za radą przodków – lepiej przysiąść na chwilę?
- Drabina
Mówi się, aby nie przechodzić pod drabiną, ponieważ można sprowadzić na siebie nieszczęście. Rzeczywiście lepiej omijać drabinę szerokim łukiem, aby nie dostać w głowę narzędziem używanym na wysokości… Taka przezorność chroni też osobę na drabinie przed upadkiem w wyniku wejścia kogoś nieuważnego prosto na ten sprzęt.
- Podłoga
Znasz przesąd mówiący, żeby nie stawiać torebki na podłodze? Ponoć w takiej sytuacji z portfela czy portmonetki, które są schowane w torbie, mają „uciekać” pieniądze. Inny zabobon związany z podłogą dotyczy wstawania z łóżka lewą nogą. Większość z nas jest praworęczna i prawonożna, więc rzeczywiście stabilniej stoimy na prawej kończynie.
- Prezent
Panuje powszechne przekonanie, aby nie ofiarowywać w prezencie krzyża symbolizującego mękę, cierpienie i trudności, jak również kaktusa, którego kolce mają podobne znaczenie. Mimo szczerych chęci postawa osoby obdarowującej może być oceniona negatywnie.
- Talizmany
Wiele osób chce przyciągnąć do siebie szczęście, stosując talizmany. W domu są to najczęściej podkowa i figurka słonia. Ważne jest, aby podkowa była zawieszona tzw. łukiem do dołu (kształt litery U), a słoń miał trąbę skierowaną do góry. Tylko takie ułożenie ma gwarantować, że szczęście nie będzie uciekało z przedmiotów.
- Lustro
Najpopularniejszy zabobon związany z lustrem mówi, aby nie stłuc jego tafli. Takie zdarzenie ma przynieść pecha domownikom na długich siedem lat. Uwaga – włożenie kawałka takiego potłuczonego lustra do portfela ma odczynić urok. Inny przesąd radzi, aby zwierciadła nie wieszać w sypialni, ponieważ lustro jest bramą między światem materialnym a domem duchów.
- Świeca
Nadal są powszechne zabobony dotyczące świeczek, np. aby nie odpalać ognia (zwłaszcza papierosa) od ich zapalonego knota, ponieważ wtedy na morzu ginie jakiś marynarz. Przewrócenie zapalonej świecy ma za to przywołać do domu duchy. Czyżby nasi przodkowie takimi przestrogami starali się uchronić domostwo od pożaru, a bliskich przed poparzeniem skóry twarzy?
- Produkty spożywcze
Znasz przesądy dotyczące soli i cukru, np. że rozsypanie cukru z łyżeczki na stół ma oznaczać szczęście, a soli na podłogę rychłe kłótnie w domu? Cukier kojarzy się z powodzeniem, a jego nadmiar to symbol dobrobytu. Sól – jako produkt luksusowy – nie mogła być marnowana, więc jej rozsypanie prowadziło do rodzinnych niesnasek.
- Sztućce
Istnieją przesądy, które mówią, aby nie oblizywać łyżki lub odczytywać znaczenie upadku konkretnych sztućców na podłogę. Oblizanie łyżki przez pannę miało sprowadzić do niej łysego zalotnika. Widelec upadający na podłogę to zapowiedź odwiedzin kogoś głodnego, a noża – przyjaciela domu.
- Meble
Wiele przesądów wiąże się z meblami. Mówi się m.in., aby nie ustawiać łóżka naprzeciwko drzwi, ponieważ spanie nogami do wyjścia ma przybliżać człowieka do śmierci. Przodkowie w przesądach radzą także, aby nie kłaść butów na blacie stołu, ponieważ ściągnie się do domu biedę i głód. Ważna jest też pozycja przy stole – panna siedząca na rogu ma nigdy nie wyjść za mąż.
- Naczynia
Przesądy zalecają ostrożne postępowanie z delikatnymi naczyniami takimi jak szklanki i filiżanki. Pęknięcie szklanki ma być symbolem tego, że ktoś nam źle życzy, a kawa wylana na spodek filiżanki oznacza pecha. Szkło domowe wypierające gliniane kubki było bardzo drogie. Jego uszkodzenie było źle widziane, więc straszono domowników magicznymi konsekwencjami.
- Pechowy numer
Twoje mieszkanie lub dom ma nadany numer 13? Nasi przodkowie powiedzieliby, żeby natychmiast go zmienić. Dlaczego? Ta liczba wydawała im się obca i złowroga. Idealna była 12 – symbolizująca apostołów, liczbę miesięcy w roku czy godziny rozrysowane na zegarze. Co ciekawe, to jeden z najbardziej uniwersalnych zabobonów funkcjonujących na całym świecie. Wiele linii lotniczych rezygnuje z 13. rzędu foteli w samolocie, a hoteli z pokojów o numerze 13. Wbrew pozorom wynika to nie z przesądności właścicieli, a… gości czy pasażerów.
Przeczytaj również: 11 rzeczy, które przynoszą pecha w domu. Szybko się ich pozbądź
- Soczewica w Nowy Rok
Soczewica jest znana ze swoich prozdrowotnych właściwości. Odgrywa także ważną rolę w noworocznych przesądach. Swoim kształtem przypomina bowiem monety, symbolizuje dobrobyt i pomyślność. Dlatego, jeżeli chcesz zwiększyć swój majątek, zamiast śniadania w Nowy Rok zjedz łyżeczkę ugotowanej soczewicy.
Przeczytaj również: Wprowadzasz się do mieszkania rozwodników? Nie wróży to nic dobrego
Jemioła - właściwości lecznicze nietypowej rośliny na INTERIA.TV.