Kwiaty nie mają z nimi szans. Jak skutecznie zwalczyć wełnowce?

Z artkułu dowiesz się:

• Skąd się biorą wełnowce?
• Jakie kwiaty narażone są na atak wełnowców
• Domowe sposoby na wełnowce

Co to są wełnowce?

Wełnowce to owady należące do grupy czerwców, podobnie jak miseczniki. Łatwo je rozpoznać po charakterystycznym, białym nalocie przypominającym strzępki waty lub wełny, stąd ich nazwa. Ich ciało jest miękkie i segmentowate. Żerują na pędach, liściach, kwiatach, a nawet korzeniach. Rośliny więdną, żółkną i chorują. Wełnowce żywią się sokiem komórkowym naszych roślin i dlatego wydzielają rosę miodową, która z kolei jest pożywką dla grzybów. Jest to podwójne obciążenie dla zaatakowanych roślin, które nie tylko muszą zmierzyć się z atakiem szkodników, ale również i chorób grzybowych.

Rozmnażanie wełnowców

Biały, puchowaty nalot na wełnowcach pojawia się w momencie, gdy samice składają jaja, są one w nim schowane. W takim puchowym woreczku może się znajdować nawet 200 jaj, z których wylęgają się larwy i początkowo żerują gromadnie z formami dorosłymi, tworząc kolonie i skupiska często w trudno dostępnych miejscach, kątach liści, rozwidleniach łodyg czy gałązek. W domowych czy szklarniowych warunkach wełnowce rozmnażają się w sposób ciągły, w ciągu roku może wykształcić się kilka pokoleń.

 Niezwykle ważne jest, aby roślinom przyglądać się jeszcze w sklepie. Fot.123RF.com

Skąd się biorą wełnowce

Wełnowiec szklarniowiec  to szkodnik niezwykle trudny do zwalczenia i bardzo groźny dla zdrowia naszych roślin. Rozmnaża się bardzo szybko i licznie,pokrywa swoje ciało ochronną wydzieliną woskową. Dlaczego jest groźny?

• przenosi wirusy roślinne,
• wydziela rosę miodową, która przyciąga patogeny grzybowe.

Wełnowce w  domu pojawiają się np. wraz z nowo zakupioną rośliną i wkrótce atakują inne okazy. U mnie pojawiły się przywiezione z Grecji wraz z pobranymi tam sadzonkami oleandrów. I właśnie oleandry zostały zaatakowane jako pierwsze.

Jak jeszcze wełnowce się przenoszą? Przez okna i sieć wentylacyjną. Mogą również zasiedlać bezpośrednio rośliny, które latem wystawiamy na balkony i tarasy. Umiejętnie ukryte w kątach liści, w rozwijających się pąkach kwiatowych lub w podłożu. Gdy warunki zewnętrzne stają się dla nich korzystne, tj. spada wilgotność powietrza, a temperatura rośnie, wówczas rozpoczynają żerowanie. Dlatego zazwyczaj wełnowce na kwiatach pojawiają się zimą, w okresie grzewczym.

Po czym można poznać, że roślinę zaatakowały wełnowce?

• na liściach widoczne są białe punkty, przypominające kawałki miękkiej waty, 
• w zaawansowanych stadiach biała wydzielina widoczna jest również na łodygach i nasadzie liści,
• kwiaty, liście, łodygi żółkną i obumierają,
• roślina jest pokryta lepką rosą (spadzią).

Zobacz film naszego eksperta:

Jakie kwiaty atakują wełnowce?

Wełnowce często pojawiają się na:

• storczykach,
• palmach,
• fikusach,
• dracenach,
• roslinach cytrusowych
• kaktusach lub sukulentach.

Jednym słowem problem z tymi owadami może dotyczyć każdego. Warto więc wiedzieć, jak się ich pozbyć. 

Domowe sposoby na wełnowce

Co zatem należy zrobić jeżeli je zauważymy? Przede wszystkim zaatakowane okazy trzeba jak najszybciej odizolować od innych, a pozostałe dokładnie obejrzeć.

• Można je usuwać ręcznie, przemywając roślinę pod prysznicem lub wacikami.
• Można usunąć je obcinając zakażone liście lub części rośliny.

Np. moja mandewilla zimą straciła większość liści i na dodatek została zainfekowana wełnowcem. Postanowiłam więc ją przyciąć. Nie daje to całkowitej pewności, że pozbyłam się już tego szkodnika, ale łatwiej będzie dalej obserwować roślinę.

• mydło i alkohol

Możemy też przygotować roztwór wody z alkoholem w proporcji 10:1 i dodać kilka kropli mydła lub płynu do mycia naczyń. Taką mieszaniną nasączamy wacik i delikatnie myjemy roślinę. Wacikiem trudno jest niekiedy dotrzeć we wszystkie miejsca, w których zagnieżdżają się wełnowce. Można wtedy wykorzystać np. szczoteczkę do zębów i delikatnie wyszczotkowywać szkodniki z zagłębień czy szczelin między liśćmi. Zabieg taki powtarzamy co 2-3 dni przez okres nawet kilku tygodni.

Przeczytaj również: Szkodniki i choroby storczyków

Wełnowce na storczyku. Fot. Redakcja

• szare mydło i woda

Możemy także spróbować usunąć owady z liści, przecierając je szmatką nasączoną roztworem wody z dodatkiem szarego mydła.

• smarowanie liści olejem parafinowym

Zmieszaj parafinę z wodą (w proporcji 1:1), dodając kilka kropel płynu do mycia naczyń, aż powstanie jednorodna mieszanina. Następnie, przy pomocy miękkiego pędzelka, nanieś preparat we wszystkie zagłębienia w łodydze i liściach rośliny. Olej uniemożliwia dostęp powietrza do ciała wełnowców i ich jaj, co powoduje, że szkodniki giną. Po kilku dniach dokładnie umyj roślinę ciepłą wodą pod prysznicem.

• opłukiwanie pod prysznicem

Wełnowce nie lubią wilgoci i nadmiaru wody, dlatego taka kąpiel pomoże je zwalczyć. Pamiętaj jednak, aby osłonić doniczkę i nie przelać korzeni.

Wełnowce korzeniowe

Problemem w zwalczaniu wełnowców jest to, że mogą one żerować nawet w korzeniach. Zdarza się to rzadko, ale musimy się z tym liczyć. Zatem nawet jeżeli uda nam się ich pozbyć z nadziemnej części rośliny, mogą się one po jakimś czasie pojawić znowu. Czasami warto wyciągnąć bryłę korzeniową, skontrolować ją, w miarę możliwości pozbyć się starego podłoża, przemyć i przesadzić.

Jaki preparat na zwalczanie wełnowców?

Jeżeli domowe sposoby nie wystarczają, można użyć np. naturalnych środków owadobójczych, na bazie oleju rydzowego, które pokrywają szkodniki cienką, lepką powłoką, utrudniającą oddychanie oraz poruszanie się, co prowadzi do ich śmierci. Taki preparat też powinien być stosowany systematycznie co 7-10 dni. Może być to środek w sprayu, gotowy do użycia, lub w formie koncentratu, który należy rozcieńczyć w wodzie i nanieść na roślinę za pomocą opryskiwacza.

Czym pryskać wełnowce?

W razie konieczności możemy też użyć chemicznego środka owadobójczego, który działa systemicznie, wnikając do wnętrza rośliny i krążąc z sokami dociera do wszystkich tkanek, tym samym do wszystkich szkodników. Roztworem takiego preparatu możemy opryskać roślinę, kierując się wszystkimi wytycznymi i środkami bezpieczeństwa opisanymi na opakowaniu. Można nim również podlać roślinę, pamiętając, aby ziemia przed zabiegiem była już lekko wilgotna. Również w tym przypadku co pewien czas sprawdzamy, czy szkodniki nie pojawiły się ponownie. I jeżeli to konieczne powtarzamy zabieg.

Autor: Izabela Schick
Ogród na co dzień