Spis treści:
- Michałki – jesienne astry
- Gatunki i odmiany michałków
- Jak uprawiać michałki?
- Zastosowanie michałków w ogrodzie
Michałki – jesienne astry
Michałki to zwyczajowa nazwa kwiatów astrów bylinowych, które pojawiają się jesienią, zwykle pod koniec sierpnia lub we wrześniu na św. Michała i zdobią ogród nawet do połowy listopada. Astry są przedstawicielami rodziny astrowatych (Asteraceae) i należą do bylin wieloletnich, które zasadzone raz, kwitną przez wiele lat. Rodzaj ten obejmuje aktualnie około 250 gatunków roślin. Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa ἀστέρı (astéri), które oznacza gwiazdę i odnosi się do kształtu koszyczka kwiatowego astrów.
W Polsce można spotkać kilka dziko rosnących gatunków, w tym również te, które dotarły do nas z dalszych części świata i doskonale się tu zadomowiły. Należą do nich np. aster alpejski, gawędka, aster solny czy nowoangielski. W zależności od gatunku i odmiany michałki, jesienne astry, mogą rosnąć od 20 cm do nawet 250 cm. Kwitną obficie wiosną, latem lub jesienią. Z jednego pędu może wyrastać nawet kilkanaście pięknie wybarwionych kwiatów. Spotkać można m.in. fioletowe, niebieskie, purpurowe, białe, bordowe, różowe lub czerwone.
Kolorowe kompozycje astrów przełamują monotonię barw w listopadowym ogrodzie. Fot. schnuddel/CanvaPro
Kwiaty te wspierają bioróżnorodność ekosystemów roślinnych – przyciągają nie tylko nasz wzrok, lecz także licznych zainteresowanych nimi skrzydlatych gości m.in. trzmiele, pszczoły oraz motyle. Niezależnie od tego, gdzie je postawisz, z pewnością będą one tętnić życiem.
Przeczytaj również: Astry – symbol jesieni. Kiedy sadzić i jak pielęgnować astry?
Gatunki i odmiany michałków
Spośród wszystkich bylinowych w obrębie tej wielkiej rodziny, które zakwitają właśnie jesienią i dodają jej energetyzujących barw, w polskich ogrodach niezmiennie królują te oto gatunki i odmiany michałków.
- Aster krzaczasty – ozdobny gatunek pochodzący z Ameryki Północnej. Charakteryzuje się szybkim wzrostem i osiąga zwykle od 20 do 40 cm wysokości, choć pojawiła się też nowa odmiana dorastająca nawet do 90 cm ('Golden Sunshine'). Jego liście są ciemnozielone i podłużnie lancetowate. Od sierpnia do października tworzy piękne i gęste dywany kwiatów o żółtym środku. Ma mnóstwo atrakcyjnych odmian. Niebieskie kwiaty znajdziemy np. u 'Blaue lagune', 'Blue star', 'Lady in blue', białe u 'Apollo'czy 'Schneekissen'', różowe u ‘Prof. Anton Kippenberg’, żółte u 'Golden Sunshine', natomiast purpurowe u 'Jenny'.
- Aster nowobelgijski – dostojna roślina ozdobna, która z wiatrem rozsiewa się na ogromne odległości i cechuje się dużymi zdolnościami konkurencyjnymi wobec gatunków rodzimych. Ten aster upodobał sobie zwłaszcza doliny rzeczne i obszary zurbanizowane. Osiąga wzrost od 80 cm do 160 cm. Ma różnokształtne i gładkie liście, a jego kwiaty pojawiają się w sierpniu i utrzymują aż do listopada. Koszyczki mają 4 cm średnicy i zebrane są w kopulaste wiechy. Kwiaty charakteryzują się naprawdę intensywnymi kolorami. Wprowadzi do twojej ogrodowej, jesiennej kolekcji zarówno klasyczną biel ('White Ladies'), elegancki fiolet ('Schöne von Dietlikon'), róż ('Fellowship'), jak i energetyzujący karmin ('Karminkuppel'), błękit ('Blaue Nachhut') i granat ('Dauerblau').
- Aster nowoangielski – zwany jest również astrem amerykańskim. Podobnie do astra nowobelgijskiego, ten także pochodzi z Ameryki Północnej i trafił do nas jako roślina ozdobna. Wyrasta nawet do 180 cm wysokości. Jego liście charakteryzują się wąskolancetowatym kształtem i chropowatą fakturą. Duże i ciężkie koszyczki kwiatowe okrywają roślinę od września do października. W zależności od odmiany kwiaty przybierają barwę łososiową ('Alma Pötschke'), różową ('Harrington Pink') białą ('Herbstschnee') bądź rubinową ('Rubinschatz'). Istnieją również odmiany o różnych odcieniach fioletu, np. 'Barr’s Blue' czy 'Treasure'.
Jednak to nie są jedyne gatunki, które można podziwiać w tym czasie. Otóż jesienią barwnymi kwiatami obsypują się także aster wrzosolistny oraz aster gładki. Pierwszy z wymienionych wyróżnia się iglastymi liśćmi i bardzo dekoracyjnymi kwiatami w pastelowych kolorach. Z kolei aster gładki to wciąż dzika i tym samym nie dość doceniana bylina, rzadko spotykana w przydomowych aranżacjach.
Drobne kwiaty astrów zebrane w rozrośniętych kępach pięknie okryją puste przestrzenie na rabatach. Rośliny zimują w gruncie i w wielu odmianach nie wymagają większego zabezpieczania. Fot. skif/CanvaPro
Jak uprawiać michałki?
Te urocze i jesienne kwiaty są łatwe w uprawie. Wybierz dla nich słoneczne lub półcieniste stanowisko, osłonięte od wiatru. Doskonale czują się w żyznych i dobrze przepuszczalnych glebach, bogatych w próchnicę. Jeśli ziemia jest gliniasta, warto przekopać ją z kompostem lub podsypać suszonym obornikiem.
Sadzonki wysokich astrów powinny być wysadzane do ogrodu wiosną, najbezpieczniej robić to w kwietniu i maju. Michałki lubią swobodę, dlatego nie sadź ich zbyt blisko siebie. Optymalna rozstawa to:
- dla astrów wysokich wynosi 80 × 80 cm,
- dla astrów średniowysokich 50 × 50 cm,
- dla astrów niskich 20 × 20 cm.
Wyższe odmiany astrów można również podeprzeć, co uchroni je przed pokładaniem się i utratą kępiastego, wzniesionego pokroju pod ciężarem kwiatów.
Jak uprawiać michałki? Gdy już te tradycyjne, niewychodzące z mody kwiaty trafią do naszego ogrodu lub tarasowych donic należy pamiętać o regularnym podlewaniu. Źle znoszą brak wody i bardzo szybko tracą wtedy dolne liście. Ważna jest nie tylko właściwa częstotliwość podlewania, lecz także stosowana technika. Ogrodnicy podpowiadają, by wodę podawać doglebowo, uważnie omijając powierzchnię liści, również tych dolnych wyrastających tuż przy nasadzie rośliny. Powodem jest ich podatność na choroby grzybowe, a zbyt duża wilgotność stanowi doskonałe warunki do ich rozwoju.
Nie zapominaj o zasilaniu gleby organicznymi lub wieloskładnikowymi nawozami mineralnymi, zwłaszcza w pierwszej połowie wegetacji. Michałki zimują w gruncie i nie trzeba chronić ich jakoś specjalnie przed ujemnymi temperaturami. Co kilka lat (najlepiej co 3-4, a najpóźniej po 7 latach) należy je odmładzać, czyli po prostu przesadzać w nowe miejsce do świeżego podłoża.
Ważną czynnością w ich pielęgnacji jest przycinanie, które zapobiega samoistnemu rozsiewaniu się kwiatów poza wyznaczone miejsce. Jeśli nie chcesz, by uprawa wymknęła się spod kontroli, a ogród z idealnie zaprojektowanej aranżacji zmienił się z łąkowy raj dla owadów, pamiętaj o tym zabiegu. Choć kwiaty te są wysoce odporne na niekorzystne warunki pogodowe, czyha na nie inne zagrożenie. Dla jesiennych astrów są nim przede wszystkim mszyce, ślimaki oraz mączniak prawdziwy, dlatego warto stale oglądać wysadzone okazy i w razie potrzeby sięgać po sprawdzone środki na szkodniki.
Zastosowanie michałków w ogrodzie
Michałki dobrze komponują się z wieloma innymi roślinami, zarówno kwitnącymi, jak i zimozielonymi. Na liście idealnych towarzyszy na jesienną rabatę znalazły się takie m.in. wrzosy i wrzośce, trawy ozdobne na czele z trzęślicą trzcinowatą i miskantem chińskim, a także nawłoć, rudbekie czy dekoracyjne słoneczniki.
Michałki idealnie pasują do niskich donic tarasowych, wielopoziomowych kompozycji, okrągłych rabat, a także wspaniale podkreślają linię ścieżek. Warto sięgać po nie, gdy chcesz stworzyć kwitnącą, wytrzymałą, a jednocześnie niezbyt wymagającą obwódkę mniejszej lub większej rabaty.
Astry możesz posadzić w ogrodzie lub w niewielkiej donicy na tarasie czy balkonie. Fot. Michel VIARD/CanvaPro
Astry, nawet te rosnące wysoko, niespecjalnie nadają się na bukiety, ponieważ ich kwiaty bardzo szybko zamykają się po ścięciu. Jednak mimo to warto sadzić je w ogrodzie jesienią, by móc cieszyć się bardzo atrakcyjnym wyglądem wówczas, gdy coraz mniej roślin zachwyca kwitnieniem.
Materiał zaktualizowany. Po raz pierwszy ukazał się 21.11.2017 roku.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Anginka z gałązki. Najłatwiejszy i najbardziej skuteczny sposób na rozmnożenie rośliny
Jak pielęgnować tuje w listopadzie? Podlewanie odgrywa bardzo ważną rolę