Spis treści:
- Pierwsze przymrozki w ogrodzie
- Jak przygotować rośliny na pierwsze przymrozki?
- Ochrona roślin przed mrozem – o które z nich trzeba zadbać?
- Błędy podczas zabezpieczania rośliny przed mrozem
- Jak pomóc roślinom, które przemarzły?
Pierwsze przymrozki w ogrodzie
Kiedy nadchodzi jesień, ogród powoli szykuje się do spoczynku. I chociaż ciepłe dni budzą nierzadko skojarzenia z ciepłym latem, bywają bardzo zdradliwe. Zaraz po nich mogą nastąpić pierwsze przymrozki i zaskoczyć nie tylko ciebie, ale i rośliny, które uprawiasz przed swoim domem. Najbardziej narażonymi na gwałtowny spadek temperatury spośród nich są rośliny egzotyczne, które normalnie rosną w cieplejszych miejscach.
Choć zdecydowanie częściej mówi się o wiosennych przymrozkach, mających miejsce zwykle w maju (uznaje się, że zwykle występują one między 12 a 15 maja, czyli podczas „zimnych ogrodników”), zjawisko to ma również miejsce jesienią. Najczęściej pierwszych przymrozków można się spodziewać we wrześniu, choć bywa, że występują nawet z końcem sierpnia. Na szczęście nie są one tak niebezpieczne, jak te wiosenne, jednak mogą doprowadzić do uszkodzenia nie do końca zdrewniałych części niektórych roślin.
O przymrozkach mówi się, gdy temperatura powietrza w nocy spada poniżej 0 stopni Celsjusza. Jeśli nie osiąga ona wartości niższej niż -2 stopnie, masz do czynienia z przymrozkami łagodnymi. Jako średnie przymrozki rozumie się temperaturę w przedziale od -2,1 stopnia do -4 stopni, natomiast poniżej -4 stopni dochodzi już do silnych przymrozków. Nie wszystkie z wrażliwych roślin ulegają uszkodzeniu już w przypadku lekkich przymrozków, jednak warto zapewnić im ochronę na wypadek nieprzewidzianej zmiany pogodowej.
Przeczytaj również: Ściółkowanie rozdrobnionymi gałęziami – zalety i wady. Jakie rośliny podsypywać?
Jak przygotować rośliny na pierwsze przymrozki?
Są pewne miejsca, szczególnie narażone na przymrozki. Właśnie dlatego, planując jesienne prace w ogrodzie, musisz o nie zadbać w pierwszej kolejności. Chodzi tutaj o zastoiska mrozowe, czyli naturalne zagłębienia terenu, w których gromadzi się zimne powietrze. Zwróć także uwagę na przymrozki gruntowe, mogące dokonywać zniszczeń szczególnie wśród niskich roślin oraz w korzeniach.
Sporo roślin obecnych w przydomowych ogrodach w Polsce wymaga ochrony przed mrozem. Co możesz zrobić, by przetrwały przymrozki? Na samym początku września zajmij się przycinaniem żywopłotów zrzucających liście. Jeśli zrobisz to dość szybko, rośliny zdążą się przygotować na pierwsze przymrozki i nie ulegną przemarznięciu w chwili, gdy nastąpi niespodziewany spadek temperatury. Dobrze będzie również zabrać do domu rośliny doniczkowe, stojące do tej pory na zewnątrz, by uniknąć momentu, w którym zostaną narażone na działanie gwałtownie przebiegającego przymrozku.
Ważnym zabiegiem jest okrywanie roślin. Można do tego celu wykorzystać specjalną folię bądź agrowłókninę. W pierwszym przypadku należy zdejmować okrycie na dzień, by rośliny mogły korzystać z promieni słonecznych i świeżego powietrza. Jeśli wybierzesz agrowłókninę, nie ma takiej konieczności, ponieważ stanowi odpowiednio przepuszczalny materiał. Z tego powodu okazuje się świetnym rozwiązaniem w razie przymrozków trwających kilka dni.
Odpowiednia ściółka to nie tylko dobry matertiał izolacyjny i ochrona przed przymrozkami. Fot.tanys/CanvaPro
Masz także do wyboru słomę lub jutowany worek. Kiedy nie dysponuje się żadnym z wymienionych materiałów, inną opcją będzie skorzystanie z prowizorycznych osłon z kartonu lub tkaniny. Pamiętaj, by je również zdejmować na dzień.
Warto zabezpieczyć rabaty z kwiatami warstwą suchych liści albo kory. Jeśli szykują się silne przymrozki, warstwa powinna być dość gruba. Poza tym, kiedy tylko dowiesz się, że niebawem ma nastąpić spadek temperatury, koniecznie zadbaj o to, by rośliny miały wilgotną glebę. Podlej je przed nadchodzącymi przymrozkami – woda, zmagazynowana w podłożu dłużej oddaje ciepło w nocy i może je tym samym ochronić.
Przeczytaj również: Agrowłóknina na jesienne przymrozki. Jaki jej rodzaj wybrać i do jakich roślin stosować?
Ochrona roślin przed mrozem – o które z nich trzeba zadbać?
Ochrona roślin przed mrozem to szereg zabiegów, które warto przeprowadzić w każdym ogrodzie. Które spośród gatunków uprawianych w gruncie trzeba zabezpieczyć?
- Jesienne kwiaty
Na chłód związany z przymrozkami, a także nadciągającą zimą, narażone są niektóre kwiaty, ozdabiające ogród jesienią. Na najzimniejsze miesiące w ziemi mogą pozostać cebulki astrów, jednak trzeba przykryć kępę suchymi liśćmi bądź próchnicą. Z kolei dalie przetrwają pierwsze przymrozki, jednak tuż po nich należy je wykopać z gleby i przechować do wiosny w piwnicy.
- Krzewy
Do najpopularniejszych krzewów, które trzeba zabezpieczyć przed zimą, należą róże. Jesienią trzeba więc zaprzestać ich nawożenia i odpowiednio je przyciąć. Później będą wymagały okrycia – można zastosować słomiane maty, białą agrowłókninę lub gałęzie igliwia.
Poza różami trzeba zadbać też o:
- oleandry (w naszych warunkach są uprawiane w donicach, więc należy je przenieść do pomieszczenia);
- hortensje (można okopać je korą, dodatkowo nie zaszkodzi też okrycie ich agrowłókniną);
- rododendrony (potrzebne jest ściółkowanie dookoła korzeni, a w przypadku młodszych egzemplarzy powinno się też zadbać o ochronę przy wykorzystaniu iglastych gałęzi lub włókniny);
- magnolie (trzeba przeprowadzić ściółkowanie w obrębie korzeni, a także osłonić dodatkowo pień za pomocą juty bądź słomianej maty).
Rododendrony (różaneczniki) jesienią wymagają ściółkowania. Sprawdza sie do tego np. gałęzie drzew iglastych lub szyszki. Fot.schan/123RF.com
- Pnącza
Niektóre pnącza są szczególnie wrażliwe na niskie temperatury. Wśród nich znajdują się chociażby bluszcz, glicynie i powojniki. Trzeba jednak wziąć pod uwagę fakt, że takie rośliny bardzo szybko odrastają, dlatego sens ma wyłącznie ochranianie dolnej części głównego pędu. Można zastosować kopczyk usypany z ogrodowej ziemi, a także wykorzystać parę gałęzi pochodzących z drzew iglastych.
- Rośliny z krótkim systemem korzeniowym
Szczególnie narażone na przymrozki są części roślin, znajdujące się bezpośrednio pod warstwą ziemi. Wśród gatunków z krótkim systemem korzeniowym zabezpieczenia wymagają na przykład rośliny wrzosowate (warto przykryć je siatką jutową lub gałęziami iglaków). Także różanecznik charakteryzujący się krótkim systemem korzeniowym wymaga zabezpieczenia przy użyciu kory.
Przeczytaj również: Jakie róże posadzić jesienią? Te odmiany poleca Polskie Towarzystwo Różane
Błędy podczas zabezpieczania rośliny przed mrozem
Rośliny, po intensywny okresie wegetacyjnym, jesienią potrzebują wsparacia. Oprócz nawożenia, odchwaszczabnia czy spulchniania gleby, waże jest równiez ich zabezpieczanie przed ujemnymi temperaturami. Zdarza się, że ogrodnicy popełniają porzy tym wiele błędów. Oto najczęściej powtarzajaće się:
- Zapominamy o podlaniu przed zimą. Odwodnione rośliny są bardziej narażone na szkodliwe działanie wysuszających, mroźnych wiatrów.
- Za wcześnie okrywamy roślin. Pierwsze przymrozki i ujemne temperatury w ciągu dnia są sygnałem, aby rozpocząć szykowanie roślin do okrywania. Jeśli zrobimy to zbyt wrześnie, krzewy mogą dalej wegetować, przez co ich liście mogą się odparzyć.
- Związujemy krzewy liściaste i zimozielone za pomocą zwykłego sznurka, by pod wpływem śniegu nie łamały swoich gałęzi. Taki najzwyklejszy sznurek, niestety, bardzo łatwo uszkadza pędy, tworząc rany, które mogą być miejscem wielu infekcji i ataku szkodników. Związuj rośliny za pomocą gumki ogrodniczej, takiej do podwiązywania drzewek owocowych.
- Zakrywamy rośliny za pomocą donic czy plastikowych pojemników. Tego typu rozwiązania wczesną wiosną, gdy zapowiadane są pierwsze przymrozki sprawdzą się idealnie, ale nie przez całą zimę. Czarne pojemniki nagrzewają się pod wpływem słońca, pod spodem robi się ciepło, przez co roślina rusza do wegetacji. Potrafi nawet puszczać liście, które są pozbawione chlorofilu. Z kolei bezbarwne, białe pojemniki będą powodowały to, że w środku będzie większa wilgoć, która zwiększa ryzyko pojawienia się chorób grzybowych w nadchodzącym sezonie.
- Kolejny błąd pojawia się wtedy, gdy okrywamy roślinę za pomocą specjalnego materiału do osłaniania roślin na zimę. Błąd ten polega na nieokrywaniu podstawy krzewu. Chłodne wiatry potrafią wymrozić roślinę w tym miejscu. To właśnie podstawa rośliny jest najważniejsza do zabezpieczenia.
- Nie zabezpieczamy miejsca szczepienia roślin bardziej wrażliwych np. róż. Oczywiście miejsce szczepienia powinno być ponad ziemią, ale zaspane i zabezpieczone znacznie wyżej.
- Stosujemy do okrywania materiały sztuczne i nieprzepuszczale - folie, folie bąbelkowe. Tworzy się pod nimi "miniszklarenka", co podczas zimy może doprowadzić do wykwitów chorób grzybowych.
- Okrywamy włókniną ogrodniczą w kolorze czarnym. Taki materiał szybko się nagrzewa, przez co pobudza roślinę do wzrostu.
- Przycinamy trawy ozdobne i byliny na zimę, których liście czy pędy kwiatowe są puste w środku. Żadnych roślin nie należy przycinać przed zimą. Otwarta rana to zaproszenie dla chorób i szkodników.
- Częstym powodem chorowania bylin jest również zabezpieczenie ich za pomocą liści, które mogą być nośnikiem wielu infekcji. Problem ten nie wysypuje w przypadku bardziej odpornych krzewów i młodych drzewek.
O przymrozkach mówi się, gdy temperatura powietrza w nocy spada poniżej 0 stopni Celsjusza. Fot.schan/123RF.com
Jak pomóc roślinom, które przemarzły?
Nie ulega wątpliwości, że lepiej zapobiegać zmarznięciu roślin, jednak gdy już do tego dojdzie, wykonując dalsze jesienne prace w ogrodzie, powinno się ograniczyć straty. Przede wszystkim, nie można takich roślin pozostawiać na bezpośrednim słońcu, ponieważ przemarznięte części łatwo ulegną wówczas uszkodzeniu. Dobrze będzie więc zapewnić im cień, by mogły w spokoju dochodzić do siebie. W tym celu można wykorzystać specjalną siatkę osłonową, która ochroni wrażliwe rośliny przed promieniowaniem słonecznym.
Jeśli takimi dysponujesz, możesz włączyć zraszacze ogrodowe, ponieważ zimna woda również okaże się środkiem zabezpieczającym podczas procesu rozmarzania. Zadbaj jednak o to, by strumienie nie okazały się zbyt silne – w przeciwnym razie łatwo połamać zesztywniałe pędy. Musisz mieć też świadomość, że egzemplarze, które uległy przemrożeniu na skutek przymrozków, pozostaną osłabione i mogą być w przyszłości bardziej narażone na choroby i inwazję szkodników.
Materiał został zaktualizowany. Po raz pierwszy ukazał się 15.10.2021 roku.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Co zrobić z hortensjami, które się pokładają? Prosty trik ogrodnika
Rzodkiew oleista na poplon. Niezastąpiony wzmacniacz gleby przed uprawą warzyw
Zakładanie kompostownika jesienią. Co można kompostować, jak konserwować skrzynię kompostownika?