Spis treści:
Stare odmiany jabłoni, które warto uprawiać
W produkcji szkółkarskiej najwięcej ciekawych odmian jabłoni, spośród których sporo propozycji przetrwało do dziś, powstawało w drugiej połowie XIX wieku. Część z nich migrowała z kraju do kraju i wprowadzana była do uprawy wszędzie tam, gdzie pozwalały na to warunki klimatyczne, inne przez lata straciły popularność lub zaginęły.
W powszechnie dostępnych źródłach donoszących o dawnych odmianach jabłoni można przeczytać o dziesiątkach odmian lokalnych, które wyróżniły się smakiem, kształtem, a także wytrzymałością lub konkretnym przeznaczeniem na tyle, że wypadły wcześniej królujące propozycje.
Za stare odmiany jabłoni, które warto uprawiać, ogrodnicy i sadownicy uważają przede wszystkim te, które pojawiały się już przed wojną i naprawdę dobrze plonowały w naszych warunkach. Do tradycyjnych, wciąż cenionych propozycji należą m.in.:
- Kalwilla Czerwona Jesienna, nazywana też Malinówką Prawdziwą,
- Antonówka,
- Boiken,
- Bancroft,
- Grafsztynek,
- Grochówka,
- Malinowa Oberlandzka,
- Olwika Kronselska,
- Mioduniczka,
- Pepina Linneusza,
- Koksa Pomarańczowa,
- Kosztela,
- Królowa Renet,
- Piękna z Boskoop,
- Reneta Blenheimska,
- Reneta Szara Jesienna,
- Różanka Wirgińska.
Niektóre odmiany starych jabłoni dają owoce o niezwykłym kolorze. Fot. artedetimo/jatrax/CanvaPro
Jednak z uwagi na oryginalny kształt, kolor skórki oraz jakość miąższu na szczególną uwagę zasługują odmiany:
- 'Black Diamond' o ciemnofioletowej, połyskującej skórce;
- 'Pink Pearl' – jej największą zaletą jest różowy miąższ, soczysty, o malinowym smaku;
- 'Api Etoile' o gniazdkowych owocach;
- Reneta szara z Zabergau;
- Antonówka Półtorafuntowa – wyjątkowo nieregularny kształt, olbrzymie, jasne owoce.
Przeczytaj również: Stare odmiany jabłoni. Wyjątkowo smaczne, odporne na mrozy i choroby
Zalety i wady uprawy starych odmian jabłoni
Wiele starych odmian jabłoni należy do drzew długowiecznych, które rosną zdrowo i obficie owocują nawet po wielu latach przy niewielkiej pomocy ze strony hodowcy. Mimo to warto zapewnić im odpowiednią opiekę, dostosowaną do potrzeb tych konkretnych roślin.
Niektóre stare odmiany zostały już zapomniane lub występują niezwykle rzadko. Dobrze przyjmują się w naszym klimacie, dlatego warto w nie inwestować, dokładając swoje 3 grosze to utrzymania ich przy życiu. Fot. gzoidas/tofansingh/123rf.com
Dlaczego stare odmiany zasługują na uwagę? Poniżej przedstawiamy zalety i wady uprawy starych odmian jabłoni, choć tych drugich jest zdecydowanie mniej.
Zalety uprawy:
- faktura owoców, ich barwa i smak,
- oryginalny, nierzadko naprawdę dekoracyjny kształt,
- wartościowe owoce: mają intensywny aromat i wyrazisty, owocowy smak, cechuje je również wysoka zawartość cennych składników odżywczych w owocach,
- owoce nadają się do długotrwałego przechowywania, zachowują walory smakowe, a niejednokrotnie jeszcze nabierają smaku,
- wiele odmian wykazuje zdolność do owocowania nawet w niekorzystnych warunkach uprawy,
- owoce pozyskane ze starych odmian jabłoni wyróżniają się pod względem jakości miąższu, dzięki czemu nadają się do konkretnych form przetwarzania, np. zachowują strukturę podczas pieczenia czy coraz bardziej popularnego kwaszenia.
Wady uprawy:
- niektóre odmiany są wysoce wrażliwe na choroby drewna i kory, dlatego należy zachować uważność, monitorować ich stan oraz zapewnić im możliwie najkorzystniejsze i bezpieczne warunki uprawy;
- niektóre odmiany wykazują zwiększoną wrażliwość na mróz, dlatego wymagają dodatkowej ochrony w okresie jesienno-zimowym.
Jak dbać o nowo posadzone drzewa starych odmian, by wyrosły zdrowe i pozwoliły zachować oraz na nowo spopularyzować wartościowe owoce? Doświadczony sadownik Piotr Szymczak w rozmowie z prowadzącym Akademię Przyziemnych Umiejętności zwraca uwagę m.in. na:
- odpowiednie przygotowanie dołków pod sadzenie – według sadownika nie powinny one być zbyt duże, bo drzewka muszą zyskać szansę samodzielnego przystosowania się do rzeczywistych warunków panujących w miejscu uprawy; co więcej, nie powinno się uzupełniać ich nową ziemią, a jedynie wykorzystać bazowe podłoże na danym stanowisku;
- podlanie drzew po posadzeniu – idąc za radą sadownika, powinieneś dostarczyć im jednorazowo bezpośrednio po posadzeniu nawet 15 litrów wody na sadzonkę, bo dzięki niej ziemia wokół bryły korzeniowej lepiej się ułoży;
- podparcie drzew po posadzeniu – szczególnie istotne jest zapewnienie odpowiedniej podpory młodym sadzonkom, ponieważ takie drzewka wciąż są delikatne, a ich pędy wiotkie; właściwie dobrane podparcie, a nawet już zwykłe podwiązanie roślin będzie sprzyjało utrzymaniu wzniesionego pokroju i zdrowemu zgrubieniu;
- ściółkowanie drzew w przydomowym sadzie – to wciąż mało popularna czynność, ale, jak potwierdza sadownik, jabłonie naprawdę warto ściółkować, ponieważ tego rodzaju świeża warstwa okrywająca podłoże pozwala na lepsze zaopatrzenie gleby, a tym samym korzeni roślin w substancje odżywcze niezbędne do wzrostu; ściółka to również naturalna bariera dla wody, dzięki niej gleba nie przesycha tak szybko.
Rozważ uprawę w swoim ogrodzie wybranych, starych odmian jabłoni – dadzą ci one dostęp do wyjątkowych, smakowitych owoców, jakich nie znajdziesz w sklepach czy ryneczkach owocowo-warzywnych. Zapewniając im dobre warunki uprawy i pielęgnując zgodnie z zasadami, zachowasz je przy życiu, a może sprawisz, że znajomi również zapragną mieć je w swoich ogrodach? W ten sposób szanse na przywrócenie popularności tradycyjnych odmian wzrosną choć odrobinę.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Owocuje we wrześniu, jest słodka i lekko winna. Grusza Bera Hardy podbija polskie ogrody
Niedoceniana z owocami pełnymi witamin. Sadzenie i pielęgnacja borówki brusznicy jesienią
Dlaczego warto mieć głóg w ogrodzie? Najlepsze odmiany, sadzenie i pielęgnacja głogu